Vorige week kwam in het nieuws dat het ABP, schijnbaar Nederlands grootste pensioenfonds, uit Shell stapt in een poging om te vergroenen. Een op papier begrijpelijke stap, al hebben ze eerder in het jaar juist hun belang uitgebreid.
En ik begrijp er geen barst van. De vaste lezers zullen inmiddels wel weten dat ik een soort energie-fanaticus ben, die zo bewust mogelijk leeft, zonder te stoppen met leven. Noem me hypocriet, met 3 kinderen.
Maar zoals gezegd, ik snap er niets van. Het ABP is een pensioenfonds. De taak van een pensioenfonds is een langetermijn-visie om de pensioenen van ambtenaren als ze stoppen met “werken” (sorry, ik kon het niet laten ;-)) te garanderen. Rendement is dus een zeer belangrijk criterium. Maar ook de lange termijn: tientallen jaren, als het al niet tot 2100 gaat.
En juist dáárom snap ik er niets van. Het zit (volgens mij namelijk als volgt:
De gevestigde fossiele bedrijven financieren hun toekomstige bedrijfsactiviteiten niet vanuit de aandelenposities die gehouden worden. Die worden voor het grootste deel verhandeld tussen Pietje en Klaasje, zonder enige tussenkomst van Shell.
Shell financiert zijn nieuwe activiteiten uit de cashflow die gegenereerd worden door “winst”. Winst tussen aanhalingstekens. Er is immers winst die geen cash is, en er zijn verliezen die geen geld kosten. Dit noemen we afschrijvingen. Zo boekte Shell vorig jaar een groot verlies, omdat ze gelegenheid zagen om bedrijfsonderdelen lager in te schatten qua waarde: een afschrijving op papier. Er is geen euro voor overgemaakt naar een andere bankrekening.
Onderliggend was er zelfs een sterke positieve cashflow. Met cash doet een bedrijf een aantal dingen. Uiteraard zijn bedrijfsmodel financieren (personeelskosten, inkoop, onderhoud), toekomstige winsten veiligstellen (investeringen, die je later weer afschrijft en de cashflow toekomstig mede daardoor vergroten) en uitbetalen als dividend. Uiteraard wordt er ook een stuk in reserve gehouden.
Door het houden van aandelen ontvangt het ABP ieder kwartaal dividend. Mooi voor de pensionado’s en goed voor de dekkingsgraad. Het verkopen van het belang betekent geen dividend (van Shell). Is dat slim? Weet ik niet, mogelijk krijgen ze elders een beter rendement.
Maar om het andere doel te bereiken, een “groener” portfolio? Nee. Zeker niet. Je maakt nu in één keer een draai die veel aandacht vestigt en vraagt. Het beïnvloedt echter op geen enkele manier het beleid van Shell: het geld van ABP hebben ze niet nodig (zie bovenstaande uitleg). En tegelijkertijd heeft het ABP geen inspraak meer in het beleid. En juist dáármee kun je vergroeningen teweeg brengen. Gebruik je stem om alternatieven op te zetten. Immers, de vraag naar olie en gas wordt niet minder – dus om de wereld echt te vergroenen moet je zorgen dat er geen olie en gas meer gebruikt wordt.
Als ik bij het ABP verantwoordelijk was voor de centen, had ik dus het volgende gedaan:
- Herinvesteer het dividend in andere bedrijven dan Shell. Hiermee onttrek je wél kapitaal aan het bedrijf (anders dan bij de verkoop van aandelen, waarbij het kapitaal simpelweg naar een ander gaat).
- En zorg dat dit bedrijven zijn die een alternatief vormen voor de klanten van Shell. Dit is breed: verpakkingsmaterialen (anders dan plastic, wat gemaakt wordt van olie en gas), vervoer (elektrisch ipv. fossiel of waterstof), PV-installaties, windturbines etc.
- Houd je stem in de aandeelhoudersvergadering. Hiermee kun je de koers bepalen en voorkomen dat er bedrijfsonderdelen worden afgestoten aan bedrijven die het allemaal niets interesseert. Immers, het afstoten van een bedrijfsonderdeel of het verkopen van een olieveld aan een ander is geen oplossing voor de wereld. Alleen voor de score van het bedrijf wat rapporteert…
Ik vrees echter dat we weinig kunnen verwachten van visieloze pensioenfondsen, die trots zijn dat ze zelfs in 2020 “belangen in steenkool” hebben verkocht.
Hier kan ik zowaar antwoord opgeven. Vanuit de ambtenaren zelf (ik ben er ook een) is een actie ingezet om ABP op te roepen niet te investeren in Shell. Dat zijn niet 3 ambtenaren, maar hele provincies, grote gemeentes.
ABP is bij die instellingen op het matje geroepen en men heeft beloftes gedaan.
Ik weet dat ze onder druk zijn gezet. Maar met welke motieven en onderbouwing denkt men dat dit werkelijk bijdraagt aan vergroening? Wel van het portfolio van het ABP, maar niet voor de wereld. Is het daar niet uiteindelijk om te doen?
Het gaat om het principe dat men niet wil dat geld geïnvesteerd wordt in vervuilende industrie.
Dat ombuigen naar een schonere industrie, dat hopen ze hiermee te bereiken.
Men acht de kans kleiner dat de industrie schoner wordt als je er wel in investeert en nog kleiner dat je er ook maar iets over te zeggen hebt.
Het ABP dient de aangegane verplichtingen na te komen. Indexatie is beloofd toen huidige gepensioneerden bij dit pensioenfonds kwamen. Zo nodig terugvordering eisen van de honderden miljoenen die regeringen destijds uit deze pensioenkas hebben geroofd.
Geen beloofde indexatie is een grote schande!
Drs. A. G. van Schilt
Ik heb geen idee van de verplichtingen van het ABP, het is niet mijn fonds. Ik kijk vooral naar de onlogica van de beslissing om er (op deze manier) uit te stappen. Het beoogde doel (verduurzaming) wordt niet behaald, slechts vertraagd en verlegd. Het is een verregaande vorm van greenwashing, zonder werkelijke impact op de wereld dus.
Collega-blogger Geldnerd heeft zeer goede informatie geschreven over het ABPGeldnerd over het ABP
Het grootste rendement zit bij ‘slechte’ zaken. Ik zag toevallig eerder deze week een filmpje waarin ze lieten zien dat een ETF in wapens en tabak een veel hoger dividend uitkeert dan Johnson & Johnson, blijkbaar de standaardreferentie voor dividend in de VS. Dus als het puur om rendement gaat, dan ga je daar in. Alleen is het draagvlak daarvoor zeer beperkt tegenwoordig.
Klopt – maar waarom niet (als grote investeerder) in een “slecht” bedrijf zitten en je stemkracht gebruiken om de slechte dingen om te buigen? Met wapens en tabak is dat misschien wat lastiger. Maar een energiebedrijf heeft best de potentie om bij te dragen aan een vergroeningsslag. Het dividend kun je gebruiken om andere duurzame initiatieven te ondersteunen.
JBJ . ABP doet er 3 weken over om een vraag te beantwoorden. Ze zijn helemaal in de war. Niet indexeren . Olie en gas zijn vieze producten. Maar elitair als ze zijn zitten ze wel warm in huis en misschien een elect auto. Ja dat is wel voor betaalbaar. Maar de gewone man/vrouw mag straks de jas aan doen in de kamer. Wij oudjes potten toch het geld dat we te kort komen niet op?
Angst heerst bij de leiding. Populair meeroepen. met een beperkte groep.
Ken toch je klanten!
.
Het is hip om te roepen dat je “uit fossiel gaat” maar het helpt dus niets. Integendeel, nu heeft een hedge fonds een groot belang genomen, en stimuleert Shell hun groene tak af te stoten. Hierdoor zal de winst uit olie en gas niet groen geïnvesteerd worden, maar de zakken van deze aandeelhouder spekken. Verder is het aandeel op dit nieuws gedaald, wat ook de groene investeringen niet helpt.
Het ABP heeft een verkeerde beslissing genomen en schaadt daarmee de (toekomstig) gepensioneerden, Shell, én het klimaat.