Het zijn weer topdagen voor bezitters van een dynamisch energiecontract! Gister was de prijs al 5 uur lang nul of lager. Vandaag is dat zelfs het geval vanaf middernacht tot 17 uur vanmiddag! De oorzaak laat zich raden. Gister was het de combinatie van wind en zon, vandaag is het een combinatie van wind, zon en weekend. In het weekend is er minder vraag naar elektriciteit dan doordeweeks. En ’s nachts is er minder vraag dan overdag. Dit resulteert in de lage prijzen gedurende de nacht – en het opkomen van de zon zorgt er voor dat de prijzen niet oplopen overdag (maar zelfs nog verder teruglopen). 13 uur lang is de prijs negatief, met als laagste prijs -1,18ct. Kleine catch: je betaald natuurlijk wel gewoon de energiebelasting en BTW over de energiebelasting. Maar géén btw over de elektriciteit zélf (want 21% van 0 is behoorlijk 0).
We gaan dan ook maximaal plannen op het opmaken van de elektriciteit en het naar voren halen van verbruik. Zo zal er meer warmte in het huis gestopt worden (zondag, maandag en dinsdag is het kouder). Hierin kunnen we een kleine 50kwh kwijt. Natuurlijk zal ook de vaatwasser aan gaan. Morgenmiddag mag de auto opgeladen worden. Dan is de prijs het laagst, maar ook de opbrengst van mijn eigen zonnepanelen het hoogst. Want dat is de keerzijde: het terugleveren levert nu ook niets op, behalve een verrekening aan het eind van het jaar van de energiebelasting.
Met de auto kunnen we opnieuw 30kwh opnemen. Met nog wat wasjes er bij denk ik dat we bijna 100kwh kunnen verbruiken. Tegen 0 EUR!
Extra verbruiken zullen we niet doen. Het heeft geen zin om energie te verspillen; je betaalt zoals gezegd nog steeds de energiebelasting.
Leuk feitje: gister exporteerde Nederland op het hoogtepunt maar liefst een vermogen van 4GW aan elektriciteit naar onze buurlanden (Duitsland, België, UK, Denemarken en Noorwegen). Voor zowel Noorwegen als België goldt dat de import van Nederland direct omgezet werd in export naar het VK. Onze wind en zon zorgde, samen met de zgn. “must-run capacity” voor een export van 3GW naar Brexitland!
Dit voorjaar is Nederland “powerhouse” van Europa. Dit heeft voordelen op het gebied van de CO2-uitstoot in NW-Europa, en zorgt er voor dat stuwmeren minder of niet aangesproken hoeven te worden. Dit effect zie je actueel overal in Europa: op het moment dat het ging waaien en de zon schijnt, loopt de gebruikte capaciteit van stuwmeren in Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk, Noorwegen en Duitsland acuut terug. Want hoewel dit bronnen zijn waar evenals bij zon en wind géén marginale kosten gemaakt worden (de brandstof is gratis, zeg maar), is dit vermogen perfect regelbaar. Als de zon zakt of de wind afneemt kunnen zij binnen enkele seconden bijschakelen – vele malen sneller dan een conventionele centrale. Alleen al om deze specifieke reden is het nonsens om te veronderstellen dat er altijd 100% back up moet zijn voor onze wiebelstroom: een deel van de back-up is al op zijn plaats.
Veel mensen hebben het moeilijk met hun financiën. Dat is iets van alle tijden, maar het afgelopen jaar heeft het er voor de meeste mensen niet makkelijker op gemaakt. Torenhoge energierekeningen, oplopende kosten voor boodschappen en allerlei prijsverhogingen gerelateerd aan de inflatie zoals huur en abonnementskosten. Tegelijkertijd kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat veel mensen een slecht inzicht hebben in hun financiën. Zelf gebruik ik daar allerlei spreadsheets voor: maandelijks importeer ik de bankrekening afschriften en zet ik die in mijn administratie. Voor veel mensen is dat echter niet zo eenvoudig. Ik download het bestand van de bank als zogenoemd CSV-bestand (comma separated values), converteer deze naar kolommen en voeg er een kolom aan toe: een grootboekrekening. En daarmee maak ik een draaitabel, waarvan de waardes mijn cashflow-overzicht in gaan. Dit cashflow-overzicht maak ik jaren vooruit; de komende maanden zijn de budgetten, en de afgelopen maand overschrijft iedere keer het budget. Zo krijg ik een overzicht van de werkelijke uitgaven.
Dit geeft inzicht: hebben we ergens meer uitgegeven dan gebudgetteerd? Zo ja, waarom? Soms zijn er plausibele redenen voor te vinden. Soms zijn we gewoon onverstandig (lees: impulsief) geweest. Maar zo krijgen we in ieder geval geen verrassingen!
In een serie blogposts ga ik in op het budgetteren van komende posten.
Budgetteren is eenvoudig
Het lijkt saai. En voor sommige mensen is het misschien ook saai. Maar het is wel belangrijk! Ten eerste dwingt het maken van een budget je om te kijken naar je uitgaven. Zo blijven verborgen uitgaven niet langer verborgen.
Het belangrijkste aan budgetteren is mijns inziens niet “de grote posten”. Volgens mij zijn de grootste posten bij vrijwel iedereen bekend: Huur of hypotheek en kinderopvang (indien van toepassing). Daarna wordt het al schimmiger: hoeveel betaal je per maand aan gemeentelijke belastingen? Verzekeringen? Abonnementen? Energiekosten, internet & TV of de boodschappen? En wat te denken van de inkomsten. Weet je precies wat je elke maand binnenkrijgt? Veel mensen wel. Sommige mensen niet…
Onderaan deze blogpost staat een eenvoudig document welke “cashflow-maand” heet. Je kunt deze downloaden en er mee werken. In komende blogposts voeg ik iedere keer hetzelfde document toe, maar dan met uitgebreide tabbladen, die als input dienen voor de posten op dit voorblad.
Tip: maak je variabele kosten vaste kosten
Dit klinkt misschien controversieel: maak van je variabele lasten eenvoudigweg vaste kosten. Je wilt immers de vaste lasten zo laag mogelijk houden! Ik bedoel het dan ook nét anders: budgetteer wat je uit gaat geven aan de verschillende variabele kosten op jaarbasis en deel dit door 12. Zo hou je de cashflow stabiel. Een voorbeeld: Onderstaand zijn de uitgaven aan onze grootboekrekening “levensonderhoud”. Dit zijn de boodschappen, plus uitgaven aan persoonlijke verzorging (deodorant, maandverband, luiers etc). Hier zie je een behoorlijke seizoensinvloed. Dit heeft op zijn beurt een behoorlijke impact op de uitgaven in de maand. December is duur, maar ook de voorjaarsmaanden zie je aardig terug. In januari geven we doorgaans weinig uit, omdat we nog over hebben van december.
Bovenstaande komt uit op 700 EUR per maand. Op de 1e van de maand gaat er een vaste overboeking van de gemeenschappelijke betaalrekening naar een speciale huishoudrekening. Van die rekening (en die rekening alleen!) worden de boodschappen betaald. Door hier iedere maand 700 EUR op te storten komen we aan het eind van december precies op 0 uit. Hiermee voorkom je ook dat eten een sluitpost is op de begroting. Wil je meer leren over goedkoop boodschappen doen? Lees de uitstekende gratis boodschappencursus van Aaf!
Het belangrijkste aan budgetteren
Het belangrijkste aan budgetteren is het volgende: het hoeft niet op! Bovenstaande betekent bijvoorbeeld niet dat we iedere maand 700 EUR aan boodschappen uit MOETEN geven! We zijn geen bedrijf waarbij het budget op moet, omdat je anders geen nieuw budget krijgt. Als je iedere maand 700 EUR uit gaat geven, dan zul je in december alsnog geld tekort komen en schiet je het doel voorbij.
Dit is met name van belang waar het de kosten voor een auto betreft. Daar kom ik uitgebreid op terug; maar door te budgetteren voorkom je problemen (tot op zekere hoogte) met onverwachtse onderhoudskosten. Ze zijn namelijk al quasi-verwacht. Kosten voor onderhoud en afschrijving (om de volgende auto mee te bekostigen) zijn al meegenomen in de maandelijkse lasten en zorgen dus voor een spaarpotje waar je onderhoud en een eventuele volgende auto (gedeeltelijk) mee kunt bekostigen.
Hetzelfde geldt voor de Grote Kostenpost: de energierekening. Hoe houd je nu een behoorlijk inzicht op wat je gaat betalen bij je eindafrekening? Of hoeveel je terug kunt verwachten? Kun je het voorschot aanpassen om een forse som te voorkomen, reserveer je dit in een aparte spaarpot of kun je geld terugverwachten en dus het voorschot verlagen? Zelf heb ik voor energie (je verwacht het niet…) zeer complexe spreadsheets. Daar ga ik jullie niet mee vermoeien, want dan schiet ik het doel voorbij: inzicht creëeren.
Maar ik kan niets met spreadsheets!
Er zijn natuurlijk mensen die niets kunnen met spreadsheets. Sorry, daar kan ik weinig aan doen. Onderstaande spreadsheet is echter zeer eenvoudig. Wat leeg is, kun je invullen. De optelsommen (die hier nog niet complex zijn) gaan automatisch. De grafiek wordt ook automatisch gemaakt als je de cellen invult.
Ik kan me wel voorstellen dat het inzicht krijgen niet eenvoudig is zonder spreadsheets. Maar geen nood! Voor een groot aantal posten is het niet zo moeilijk: de huur/hypotheek is vrij constant, evenals de meeste vaste lasten. Voor de boodschappen en andere levensonderhoudkosten zou ik je toch aanraden om een avondje te gaan zitten. Download de afschriften van de bank, en categoriseer deze. Desnoods met de hand en een kladblok. Aan het begin zie je door de bomen het bos niet. Maar je zult posten snel herkennen. Soms zijn er vage afschrijvingen (zo zijn betalingen aan de Wehkamp (kleding) uitgevoerd door Tinka). Stress niet: gooi dit gewoon onder overige als je niet beter weet, en kijk bij toekomstige betalingen direct wat het is geweest. In de mobiel bankieren-apps kun je eenvoudig een “tag” toevoegen, zodat je later nog weet wat het was.
Onthoud: het belangrijkste is inzicht. Alleen door te weten waar je geld heengaat, zie je waar de pijnpunten zitten. Loterijen, abonnementen, impulsaankopen, verjaardagen in bepaalde maanden geclusterd: het komt er allemaal uit.
Ook als je elke maand geld tekort komt, is het belangrijk om te weten waar het blijft. Of juist dan: het maakt inzichtelijk waar je eventueel nog wel iets kunt schrappen, waar je dacht dat dit onmogelijk was.
Tippie van flippie: kijk eens goed rond bij Geldnerd. De beste man heeft uitstekende tools ontwikkeld om de import van bankgegevens (ABN & Rabo) eenvoudig te maken.
Volgende keer: een tabblad voor het budgetteren van de autokosten!
Geldsnor heeft een stiekem spaarpotje. Geniepig he? Weet je wat het is? Let op: het is wat technisch. Het is de wijze waarop het voorschot van het dynamische energiecontract wordt opgebouwd.
Het zit zo: maandelijks wordt er een inschatting gemaakt van het verbruik voor de volgende maand. Ook wordt er maandelijks een vast bedrag in rekening gebracht voor de netwerkkosten en de overige vaste kosten. Maar ook wordt op basis van een geschat jaarverbruik een bedrag in rekening gebracht voor de Opslag Duurzame Energie (ODE) en Energiebelasting. Dit is in 2023 samengevoegd tot 1 (hoger) bedrag. Dit is ingeschat op 9168kwh per jaar. En hier spelen nu 2 dingen mee: ten eerste zal ons verbruik (van het net) in deze periode (26 oktober 2022-25 oktober 2023) veel lager liggen dan 9168 kwh. En ten tweede wordt hier geen rekening gehouden met de saldering: alles wat ik teruglever, levert een compensatie op aan ODE & energiebelasting.
Concreet betekent dit dat er in 2022 maar liefst 122,93 EUR in rekening is gebracht. Dit komt overeen met een verbruik van 1657kwh. In deze periode lag het verbruik echter op 1592kwh ofwel 118 EUR. Oké. Een kleine 5 EUR is nog niet zo spannend. Maar bedenk wel dat dit de donkerste periode van het jaar is! Voor het restant van dit energiejaar hebben we een quotum van 7500kwh, maal dit jaar energiebelasting van 15ct (incl btw). Dat is ongeveer 1126 EUR. Ons nettoverbruik zal (mits verbruik identiek aan 2022 is) liggen op 1300kwh. Dit betekent dat de netto-energiebelasting over dit verbruik “slechts” 195 EUR is. Een verschil van 931 EUR. Klinkt al beter toch?
En dan hebben we nog gas. Gas wordt uiteraard niet gesaldeerd. Maar het voorschot is net zo bepaald. Het verbruik is ingescht op 800m3 per jaar, met 32.68 EUR aan ODE & Energiebelasting (voor 2022), per maand (392,16 EUR per jaar, 49.02ct per m3). Dit zal op jaarbasis echter een fractie hiervan zijn: hooguit 345m3. Tegen een gelijk tarief zou dit 223 EUR zijn (de tarieven zijn iets gewijzigd, iets hoger).
In totaal kan ik een teruggaaf tegemoet zien van ruim 1150 EUR in oktober. Holy moly! Het zou betekenen dat de netto energierekening voor dit energiejaar uitkomt op net geen 1100 EUR. Op jaarbasis!
De details kunnen verschillen, afhankelijk van het werkelijke verbruik en hoe zonnig het zal zijn.
In deze serie heb ik al eerder laten zien wat ik nodig heb om mijn budget voor volgend jaar te bouwen. Dit waren de uitgaven dit jaar en de veranderingen daarin, en de inkomsten. Dit is stap 3: de uitgaven die niet maandelijks terugkeren en substantieel zijn.
Zo hebben we een patroon in onze uitgaven zitten, die niet iedere maand gelijk zijn. Maar die wel degelijk sturing hebben. Voorbeelden is het waterschap, maar ook gemeentelijke belastingen, verjaardagen, en beroepsverenigingen.
Hiervoor wil ik plannen, zodat ik weet wat er in specifieke maanden uitgaat. Qua verjaardagen: vrouwlief en ik zijn beiden in de eerste maand van het jaar jarig. Dochter is enkele weken later jarig en de andere 2 zijn in de herfst jarig. Dit betekent dat we in deze periodes iets meer bakken (taarten) en een aantal cadeautjes kopen. Ook wordt Sinterklaas gevierd en budgetteren we daar ook voor.
Ergens rond april/mei van ieder jaar worden de kosten van de beroepsvereniging van Lieftallige Echtgenote afgeschreven. Deze krijgt ze van haar werk terug, maar daar zit wat vertraging in. Cashflow-verschuiving dus!
Dan de waterlasten: die worden geïncasseerd in februari, mei, augustus en november. Vanaf hier is het een klein bruggetje naar de gemeentelijke lasten: die worden betaald in 10 termijnen, waarvan de eerste valt in maart. Normaliter hadden we ook een terugkerende kostenpost in maart: de dierenarts. Maar met het overlijden van beide honden, hoeven ze ook niet meer ingeënt te worden. Ook hebben we geen incidentele kosten meer aan de kerstboom; die kochten we eerder jaarlijks. Maar vorig jaar hebben we toch maar eens een goed kunstboom aangeschaft.
De essentiële tools voor ons budget
Uiteraard hebben we tools om ons budget te managen. Dit doen we in een spreadsheet, in Google Docs. Hiervoor gebruikte ik eerst Excel, maar daar ben ik van afgestapt. Dit heb ik maar op 1 laptop, en Google Docs is daarom handiger.
Maar, we hebben ook handige tools: een agenda en iets om het mee op te schrijven. Een pen die we ergens hebben gekregen als promotiemateriaal. Pennen koop ik nooit. Wat we daarmee doen? Iedere maand schrijven we op de notities-pagina van de agenda het budget voor de diverse variabele posten: diversen, horeca, kleding.
Heel eenvoudig, heel simpel en heel overzichtelijk. Hou ik van!
Ja, ik leef nog maar heb vakantie. Een maand. En weinig inspiratie. Maar: we krijgen geld terug van de energiemaatschappij!
180,50 EUR. Toch lekker, op een voorschot van gemiddeld 100 EUR per maand. De laatste maanden hebben we dit verlaagd naar 70 euro omdat mijn excelletjes lieten zien dat we anders wel heel veel terug zouden krijgen.
Netto hebben we 4400kwh verbruikt en 392 M3 gas. Maar helaas zal vanaf oktober een nieuw (nog onbekend uiteraard) tarief gaan gelden en zal er nog strakker opgelet gaan worden.
Hiervoor staan diverse acties klaar voor als we terug zijn van vakantie:
Tijdklok op wifi en overige randapparatuur in kantoor.
Tijdklok op mechanische ventilatie van de badkamer.
Verlagen temperatuur van de vloerverwarming in de badkamer. Van 23 naar 21.
Verlagen aanvoertemperatuur tapwater. Dit kan ook veilig naar 55C heb ik in de NEN nagelezen.
Buitenlamp korter aan
Langzamer en minder rijden. We rijden immers primair elektrisch, dus dat telt aardig door
Kijken of openbare laadpalen een lager tarief bieden dan thuis. Dan is daar laden goedkoper (en het kan zonder extra moeite op het werk).
Korter douchen en kouder.
Daarmee zullen we niet de volledige 4400kwh wegkrijgen, maar ik heb goede hoop op een goed aantal. Dat zal ik thuis eens narekenen.
Zozo…Wellicht is het jullie opgevallen. Wellicht ook niet. De afgelopen 2 dagen werkte dit blog niet zoals het hoorde. Alleen de mobiele versie werkte en niet de desktop-versie.
Na het doorlopen van alle error-files en php-logboeken bleek de fout vrij simpel: het wordpress-thema was niet helemaal goed. Die is nu aangepast en nu werkt alles weer zoals het hoort.
In 2022 ga ik dapper door met bloggen. 2021 was namelijk een groot succes, in mijn ogen. Ik heb er veel lol aan gehad. Net als veel anderen: dit blog is door meer dan 140.000 mensen bezocht, samen goed voor meer dan 200.000 pagina-weergaven.
2022 wordt vast een leuk jaar: ik ga veel op vakantie, en begin met een 8-daagse zakenreis. Ongetwijfeld zal ik ook heel wat te klagen en te zaniken hebben. Hoort er ook bij.
Maar ik ga vooral (aan het begin) werken aan een heel nieuw topic: geo-arbitrage in Nederland. Waar kun je het beste wonen, om financieel onafhankelijk te worden en om financieel onafhankelijk te blijven? Het eerste is een combinatie van hoge inkomens en lage lasten. Het tweede is vooral lage lasten. Zaken als eten (hoe duur zijn supermarkten, door het land heen, of zijn Duitse supermarkten echt goedkoper en loont het om aan de grens te wonen). Energie: waar is het door het jaar heen (vooral in de winter!) zachter en relatief windstil (dit is zeer belangrijk voor je stookkosten) en waar levert zonne-energie het meest op, wederom in de winter.
Maar ook zaken als de gemeentelijke belastingen, gekoppeld aan de lokale WOZ-waarde, andere gemeentelijke lasten en vele andere parameters. Een hoop werk. Maar vast leuk om uit te zoeken.
Tegenvallertje he? 48 EUR voor een kuub gas. Toch is dat wat veel mensen betalen voor één bepaalde kuub: namelijk het 500e kuub gas in een jaar. Wow. Hoe komt dat, en wat kun je er aan doen?
Hoe het komt is vrij eenvoudig: in Nederland werken we met capaciteitstarieven. Deze liggen vast bij de lokale netbeheerder. Deze capaciteitstarieven bestaan uit verschillende blokjes: een aansluitdienst, transport (vastrecht & transportdienst) en een meetdienst. Alle huishoudens beschikken over een installatie met een aansluitcode van maximaal G6.
Bij Enexis, mijn lokale netbeheerder, zien die kosten er als volgt uit:
Bron: https://www.enexis.nl/tarieven -> download -> tarieven gas voor consumenten vanaf 1-1-2022
Wat valt op aan bovenstaande? Dat de tarieven voor de vaste kosten quasi-gelijk zijn voor kleinverbruikers. Maar heb je goed gekeken naar de tabel “transportdienst”? Dáár wordt het interessant!
Want als je alles bij elkaar optelt kom je op 0.31295 EUR per dag voor een verbruik tot 500m3: 114.23 EUR per jaar. Maar het tarief loopt op boven de 500m3: 0.42249 EUR per dag. Dat is dus 154.21 EUR per jaar. Beiden zijn exclusief BTW. Inclusief BTW is het respectievelijk 138.22 & 186.59. Een verschil van 48.37 EUR.
De afkorting “sjv” betekent “standaard jaarverbruik”. Die is gekoppeld aan de temperatuur van één van de zgn. hoofdstations van het KNMI. En daar kun je oprecht een studie van maken. Om het simpel te houden: als het een normaal jaar betreft ligt de norm dus bij 500m3. Het jaar 2021 was een vrij normaal jaar (ondanks de koude april en mei).
Maar het biedt wel perspectieven voor mijn gasverbruik volgend jaar! Recentelijk zijn we overgestapt op koken op inductie en ook veel warm tapwater komt uit de Quooker. Verwarmen doen we voornamelijk met de airco. Voor het jaar 2021 kom ik uit op een gasverbruik van 650m3 (ongeveer, we hebben nog een paar weken te gaan). Ik zie zeker ruimte voor verbetering volgend jaar, met name in januari en februari: gezamenlijk “goed” voor 275m3. Voor 2022 staat mijn voorlopige prognose op…500m3! Het kan dus zomaar zijn dat een keertje iets langer douchen meteen 48 EUR extra kost!
Toen wij enkele jaren geleden in dit huis kwamen wonen, was de tuin nogal eentonig. Gras met buxushaagjes. Dit hebben wij fors aangepakt: gestopt met het weghalen van bladeren, flinke borders en plekken voor het regenwater om weg te zinken.
Dit heeft samen met nieuwe aanplant gezorgd voor veel leven in de tuin. Enkele bomen en houtwallen doen wonderen.
Maar het mooiste is de wadi. Hierop watert het tuinhuis af en zorgt voor een flink natte bodem. Door blootstelling aan het zuiden en beschutting tov het noorden, westen en oosten ontstaat hier een warm en vochtig subklimaat. In een jaar is dit getransformeerd tot een paddenstoelen walhalla, egelparadijs en paddenverblijf.
Eldets in de tuin zorgen veel verschillende bloemen voor vlinders, bijen en hommels. En natuurlijk heel veel vogels. Eksters, duiven, mussen, merels, mezen, spechten, Vlaamse gaai, roodborstjes en soms een sperwer. Genieten, elke dag.
Ik hoop dat we hiermee iets nuttigs kunnen bijdragen. In ieder geval leren de kinderen veel, en is het erg rustgevend om allemaal te aanschouwen!
Vroeger, voor de covid pandemie, reisde ik de wereld rond voor het werk: Mexico, VS, Australië, China, Japan, Maleisië en legio Europese bestemmingen zoals Italië, Frankrijk, Slowakije, Tsjechië, Zweden, Finland, Denemarken en Polen.
Daar kwam abrupt een einde aan, om bekende redenen. Sinds maart 2020 ben ik alleen een keer in Zwitserland geweest en dat was september vorig jaar.
Dat is lastig in mijn werk, want er is weliswaar veel mogelijk op afstand en via videoconferentie, maar niet alles. Langzaam gaat echter de wereld open en momenteel zit ik in het diepe zuiden van Duitsland: als ik mijn hotelkamer uitkijk zie ik Oostenrijkse bergen…
Ontbijten met een ffp2 masker is een beetje wennen, overal een QR code laten zien ook. Maar wat ben ik blij dat het weer kan!
Tegelijkertijd zet het wel een beetje een rem op mijn eigen zakelijke activiteiten, maar onderdeel van de deal met de eigenaar van mijn werkgevende bedrijf (ik heb geen baas, dus de hoofdinvesteerder moest ook zijn fiat geven) is dat ik voor nu voorrang geef aan dit bedrijf en niet mijn eigen bedrijf…
Over een paar weken mag ik zowaar weer op reis, naar een Europese bestemming. Ik doe dit allemaal per auto. Ik zie het nog niet zitten om op relatief korte afstanden een vliegtuig te pakken, ook al is mijn uitstoot met de auto groter dan die van het vliegtuig. Het geeft me veel tijd om boeken te luisteren, en een beetje te zien van de wereld om me heen. Hoe bedorven deze helaas ook is.
Ik vrees dat het nieuwe normaal nog lang gaat duren. Maar het is best vol te houden zo. Alles went…
