Jeetje. Ik heb een drukke week, maar kan het nu toch niet laten. Wat een bijzonder, bizar, ongelooflijk slecht doordacht, niet functioneel wanstaltig lelijk schijtplan hebben ze nu voor elkaar geknutseld in Den Haag.
En geloof me: dit is de milde variant van wat ik had willen typen. Nu ga ik over tot een zakelijker toon, en iets neutraler. De strekking van mijn mening moge duidelijk zijn.
Ten eerste: laten we eerlijk zijn naar elkaar. Wát er ook was voorgesteld voor het prijsplafond, er zullen altijd groepen buiten de boot vallen. Daar moeten we vrede mee hebben. Er is altijd gezeur over deze uitzonderingen. Maar nu hebben ze de plank misgeslagen.
De regeling in een notendop
Het plan is schijnbaar, volgens de gelekte variant, dat er een prijsplafond voor energie wordt afgesproken op een jaarverbruik van 2400kwh en 1200m3 gas. De prijzen zouden komen te liggen op 0.70 EUR per kwh en 1.50 EUR per m3. Dat is respectievelijk bijna 4x zoveel als voor de energiecrisis en iets minder dan 2x zoveel.
Boven dit verbruik zou je de marktprijs gaan betalen (die momenteel nauwelijks afwijkt van bovenstaande prijzen, behalve bij gas).
Het gemiddelde verbruik is nonsens
Het gemiddelde verbruik schijnt te worden vastgesteld op 2400kWh en 1200m3. Een verbruik wat bij elektriciteit een lachtertje is voor de meeste gezinnen. Maar daar kan ik nog wel in komen: ten slotte wil je een prikkel overlaten om te besparen op het verbruik.
1200m3 is voor veel huishoudens echter aan de ruime kant. Dit als gemiddelde stellen lijkt me reëel.
De kWh’s. Hier zit de crux. Er hebben legio mensen, waaronder ikzelf, tienduizenden euro’s geïnvesteerd in verduurzaming. Warmtepompen, inductie koken, elektrische auto’s. Ik heb wel eens máánden met een verbruik van 2400kwh. Zonder de auto’s en de warmtepomp ligt mijn verbruik (5 persoons-huishouden) op 3100kWh. Daar zit nog wel wat verbetering in. Maar mét warmtepomp is dit 7200kWh.
Het geeft de verkeerde prikkels!
Er is dus nog wat ruimte voor verbetering, voor iedereen. We kunnen ook niet verwachten dat alles bij het oude blijft en dat een schaarser wordende grondstof zomaar gesubsidieerd wordt tot in het oneindige. Het is schaarser, nog los van de Russen. Maar vergeet niet dat ieder verbruik wat hoger is de staatskas spekt van een ander land. Lees nog maar eens over Oekiewoekiestan. Immers, de kosten blijven hoog, alleen worden de hogere kosten nu door de overheid betaald aan een andere economie. Dat is ofwel de VS, danwel Qatar, Noorwegen of via een omweg gewoon Rusland.
De prikkel om te besparen is veel minder aanwezig. Sterker nog. De prikkel is pervers en contraproductief voor klimaatdoelen en verduurzaming. En het is juist die verduurzaming die op termijn een beperking van de vraag oplevert. En zoals iedereen zich zal kunnen voorstellen: een prijscrisis los je op door de vraag te beperken, of het aanbod te verhogen.
Nog nooit is een product minder schaars en goedkoper geworden door het verbruik te subsidiëren en de rekening elders te leggen. Om dat wel te denken moet je behoorlijk wereldvreemd zijn, of doorgesnoven, of allebei.
Dan het volgende: een kWh warmte in een warmtepomp gaat bij een COP van 3 nu dus iets meer dan 23 cent per thermische kWh kosten. Als je niet weet wat dit betekent: klik hier.
Een thermische kWh uit gas kost straks nog slechts 0.15 EUR (namelijk, 1,50 EUR delen door de 10kWh warmte die er in een m3 gas zit). Er is dus een grote prikkel om gas te gaan verstoken!
Ergo: als dit het definitieve voorstel wordt, dan gaat hier de warmtepomp uit en zullen we op gas gaan stoken. Niet alles uiteraard, want het milieu blijft belangrijk. Maar de verleiding wordt zo wel érg groot gemaakt.
Met andere woorden: welk effect denken ze hiermee te bereiken? Natuurlijk snap ik dat het onmogelijk is om een maatregel te bedenken die voor iedereen goed uitpakt. En natuurlijk is het zo dat je met de meeste mensen met een warmtepomp en elektrische auto’s geen medelijden hoeft te hebben.
Maar COMMUNICEER dát dan. “We hebben deze keuze gemaakt, om een stuk onder het gemiddelde verbruik te gaan zitten. Met gas zitten we iets hoger, om huurders in tochtige huizen meer tegemoet te komen en te voorkomen dat deze subsidie wederom bij de rijkste helft terecht komt. En we willen een besparingsprikkel in stand houden”.
Maar wederom, zoals zo vaak de laatste 10 jaar, schort het aan de communicatie.
Hoi Geldsnor,
Ik ben het met je eens, de bespaarprikkel moet blijven. Dit plan levert mij, als ik het goed begrijp, persoonlijk, niets op, en daar ben ik blij om. (Met mijn gasloze huis en negatief gesaldeerd verbruik). De samenvatting die je onderaan geeft is naar mijn idee geen slechte optie, voor de grote meerderheid. Beter dan de eerdere verhogen van de heffingskorting op elektra. Maar mijn vraag is dan ook, hoe zou jij dit probleem oplossen? Het is in alle gevallen toch zo dat als er subsidie wordt verleend, de overheid meerkosten betaalt (zorgtoeslag, huursubsidie, hypotheekrenteaftrek)? Significante energiebesparing is voor een grote groep mensen op de korte termijn niet mogelijk. En besparen blijft lonen (dat er nog steeds mensen zijn die elke dag douchen begrijp ik bijvoorbeeld niet). Of doel je alleen op het prijsverschil tussen gas en elektriciteit? Ben benieuwd.
Het is natuurlijk makkelijk voor mij om commentaar te leveren vanaf de zijlijn.
Maar maatregelen moeten zoveel mogelijk gericht zijn op permanente veranderingen. Dus fors besparen door middel van isoleren etc.
Dat is lastiger uit te voeren. Dus ik zou in ieder geval pleiten voor een evenredige verlaging. Gas op 1.50? Prima. Dat is het dubbele van eerst. Een maatregel die alleen al door de energiebelasting te veranderen in te voeren is. Maar dan ook elektriciteit naar 0.40, het dubbele van eerst.
Zo blijft de verhouding overeind en dus ook de energiebesparende alternatieven zoals een warmtepomp en ev aantrekkelijk.
Nu gooi je een rem van jewelste op die ontwikkeling. En dat is een stok tussen de spaken voor je langere termijnvisie.
Een andere mogelijkheid is een plafond op het totale energieverbruik. Bijvoorbeeld 10.000kwh. Een gezin met primair gasverbruik heeft zo subsidie over 1000m3 gas, een gezin met warmtepomp voor de verwarming.
Dankjewel voor de verduidelijking! De tweede optie begrijp ik als het omrekenen van gas naar kWh en dan een maximum subsidie op het totaal. Dat is denk ik vergelijkbaar met de algehele heffingskorting die je nu krijgt, behalve dat het gekoppeld is aan je verbruik (vergelijk afschaffing van de wet Hillen en de hypotheekrenteaftrek). Mogelijk is dat makkelijker uitvoerbaar dan het huidige plan, dat weet ik niet. Of veel mensen het begrijpen en kunnen overzien, dat vraag ik me af. Als ik de reacties bij Zuinigaan lees, dan kijken veel mensen alleen naar hun voorschotbedrag, wat in mijn ervaring (als ex klantenservice medewerker van een energiebedrijf) vaak niet klopt.
Ik houd -met jou – nog steeds mijn hart vast en hoop dat ik mensen in mijn omgeving kan helpen. Werk ze deze drukke week!
Mensen zien inderdaad het voorschotbedrag als de factuur.
In België wordt gas altijd al in kwh afgerekend.
Ik begrijp je frustratie, het voelt als een “warmtepompstraf”. Maar in een conventioneel huis zijn de gaskosten vaak 75% van de totale energieprijs. En dit is juist de doelgroep: de mensen in een slecht geisoleerd huurhuis en een laag inkomen. In dat opzicht is het niet gek dat ze vooral tegemoet willen komen aan stijgende gasprijs.
Dit is natuurlijk niet leuk voor mensen die hun best hebben gedaan om hun huis te isoleren etc, maar zoals je al aangeeft: er zullen altijd mensen buiten de boot vallen.
Ik prijs me gelukkig dat ik de stijgende prijzen prima kan betalen
Klopt. Maar waarom geen evenredige verlaging? 70ct per kwh is nog altijd veel, en leidt dus tot andere keuzes. Ik ga straks weer met gas stoken, al is stoken bij mij nog niet nodig.
Het blijft toch een koekje van eigen deeg, die compensatie…
Het zou qua eerlijkheid logischer zijn als er 2 groepen gemaakt worden
– compensatie voor huishoudens die stroom en gas hebben
– compensatie voor huishoudens die enkel stroom hebben
Maar die 2e groep heeft heel vaak ook al zonnepanelen, voor hen is de kWh prijs over de stroom die ze opwekken en salderen minder relevant.
Nu is de (korte termijn) prikkel om over te stappen op een warmtepomp kleiner, tenzij je het combineert met heel veel zonnepanelen zodat je kunt salderen over het jaar.
Het plan is voorlopig. Dus er zal alles op alles gezet gaan worden om ons gasverbruik te veranderen. Ik heb begrepen dat verhuurders verplicht gaan worden om alle woningen naar een energielabel D te brengen. Hoe? Dat is aan hen. Ik woon in een huurhuis uit 1917. Mijn huis heeft toevallig wel een spouwmuur en kan dus geïsoleerd worden. Maar een heleboel andere woningen uit die tijd hebben dat niet. Die moeten dus op een andere manier verbeterd worden.
PS levertijd voor een warmtepomp is opgelopen tot een jaar en dan moet je nog een monteur vinden.
Ik vind het jammer dat er geen isolatieteams worden opgezet of zo… je moet mensen geen geld geven voor vis, maar ze leren vissen toch?
De mensen met een variabel contract in een huurhuis die ik sprak maakten zich veel zorgen, maar hadden nog niks gedaan qua isolatie (tochtstrips, dubbele gordijnen enz). Mogelijk niet representatief, maar dat snap ik toch niet helemaal.
Net zoals ik meer dingen niet snap hoor: we kunnen wel subsidie krijgen voor vloerisolatie, maar als je in wc of badkamer door de luchtafvoerbuis kijkt, dan zit er alleen een metalen kapje tussen mij en de hemel. Dan kan ik de vloer wel isoleren, maar dan komt er nog steeds verdomd veel kou door die twee pijpjes. Decentrale wtw luchtafvoer mag je echter zelf betalen (naar mijn weten dan).
Ach tja… we isoleren zelf maar in kleine stappen voort.
Volgens de overheid: “Het betreft een tijdelijke maatregel die op 1 januari 2023 moet ingaan en tot het einde van het jaar doorloopt.”
Voor wie een warmtepomp heeft of wil hoop ik maar dat het inderdaad tijdelijk is. Denk alleen al aan alle nieuwbouw van afgelopen jaren wat met warmtepompen is opgeleverd. Daar schiet niemand iets op met deze regeling.
Het is een plan met scheve gevolgen, zoals je al aangaf zullen er altijd groepen buiten de boot vallen. In dit geval is gekozen om armere gezinnen te helpen, wat ik kan begrijpen. De rekening wordt daarmee gelegd bij de vermogenden, die wel ruimte hadden om te verduurzamen. Dat geeft inderdaad een verkeerd signaal af. Ik lees nu al over mensem die orders voor warmtepompen en airoc’s annuleren. De essentiële vragen zij nu: wat doet dit met de verduurzaming (ontwikkeling van wamrtepompen loopt minder hard) en stel nu dat de energieprijzen hoog blijven, hoe wil de overheid deze maatregel straks terugdraaien? Op deze manier heb je armere groepen nog meer afhankelijk gemaakt van de overheid. Weer een subsidie erbij.
Als de overheid iedereen aan een warmtepomp wil, dan moeten ze eerst die saldering verlengen met 20 jaar of zo.
Anders is het toch niet rendabel? Ik isoleer niet sec voor wat de overheid zegt wat goed is voor het milieu – het moet ook gunstig uitkomen financieel. Om die reden kijken wij naar de combi isolatie / airco op de werkkamer en mogelijk een houtkachel in de woonkamer.
Dat laatste simpelweg omdat prijzen en overheid onbetrouwbaar zijn. Een warmtepomp vind ik te risicovol qua elektriciteitskosten…
Jazeker is het ook zonder salderen rendabel! Enkel niet als men besluit gas sterk te subsidiëren en stroom niet.
Het is inderdaad erg scheef. Ik woon in een oud appartement en van zonnepanelen, warmtepomp of airco is geen sprake, het niet kan of niet mag van de VVE. Ik heb geïnvesteerd om zoveel als mogelijk over te stappen op elektra en heb inderdaad een laserkachel waarmee ik heerlijk kan verwarmen. Hierdoor kom ik voor geen enkele tegemoetkoming meer in aanmerking met mijn salaris van net modaal. Gas alleen nog voor douchen en vastrecht, elektra straks boven de norm waardoor ik extra duur uit ben. Ik hoop dat de hoge heren dit scheve plan gaan rechttrekken.
Ik ben niet zo bekend met laserkacheltjes. Als ik ze zoek, zie ik dat ze werken op elektriciteit om de petroleum aan het branden te krijgen. Maar in vredesnaam, let er mee op! Een petroleumkacheltje heeft geen energetisch voordeel tov. je CV. Ik zie prijzen van 3 tot 6 EUR per liter. Dat is een prijs per kWh vergelijkbaar met gas. Maar gas heeft wél een externe rookgasafvoer en valt straks onder het plafond.
Overigens zou je zonder een ingesteld plafond natuurlijk nog duurder uit zijn. De scheefheid zit ‘m niet in wie er voor in aanmerking komt (dat is iedereen, bij het plafond), maar dat gas onevenredig veel gesponsord wordt tov. elektriciteit.