De oven: wel of niet de “turbo-stand” gebruiken?

Geldsnor kookt graag en uitgebreid. Koken is hierbij het proces, de methodes zijn natuurlijk vaak ook bakken, stomen, braden, pocheren etcetera. Maar koken dus. In ons razendefficiënte huishouden is koken een taak die soms gepland moet worden. Met een echtgenote als obesitas & voedingsdeskundige is het natuurlijk evident dat wij gezond eten en er weinig tot niets uit een pakje komt.

Maar zij werkt ook ver weg van ons huis. Of we wonen ver weg van haar werk. En ik werk vrijwel altijd thuis. Voor de coronacrisis was dit vaak al 2-3 dagen per week, nu is dat 4-5 dagen per week. De drukke dagen zijn de dagen dat zij werkt (& ik ook): dinsdag, woensdag en donderdag. Het is dan een race van hot naar her met ophalen van zoonlief van school (dinsdag & donderdag) en BSO (woensdag) en daarna het ophalen van de meiden van de kinderopvang (dinsdag & woensdag) of opa & oma (donderdag). Vrouwlief komt vaak rond 18:30 thuis en kan nog net meehelpen met de kinderen naar bed brengen. En ergens moeten de honden ook nog worden uitgelaten.

Dit allemaal ter illustratie: koken moet soms efficiënt gebeuren, maar we doen het altijd. En uiteraard koken we vaak voor meerdere dagen. En soms komt dit niet uit. Woensdag was zo’n dag, waarop ik de hele dag telco’s had die uitliepen, de honden hadden snel geplast en ik moest nog koken. Tijdens de ene telco heb ik de sperziebonen gesneden (puntjes er af): 500 gram van de boerderijwinkel en 200 gram uit eigen tuin. En tijdens de andere telco heb ik aardappels geschild en in stukjes gedaan.

Wat ik dan vaak doe is, in dit geval, de boontjes vast aanzetten als ik de honden laat plassen en tegelijkertijd de oven aan zetten. In de oven zet ik dan de piepers en in dit geval ook speklapjes, vlak voordat ik de meiden op ga halen. Vervolgens de timer dat na 35 minuten de oven uitgaat en alles is keurig klaar als iedereen is opgehaald en de handen gewassen heeft.

Kom ter zake vriend, het ging over de oven

Oja. De oven. De oven die wij hebben heeft een “gewone” opwarmstand en een stand om snel op te warmen. En uiteraard vroeg ik me af, ook namens de mensheid, wat nu energiezuiniger is: de turbostand of gewone stand.

Bij beweging en stoken is dit makkelijk: een grote versnelling kost meer energie (netto) dan een tragere versnelling. En bij het stoken van je huis wil je ook gelijkmatig en traag stoken om gebruik te maken van de condensatiewarmte.

Bij een oven is mijn redenering anders: er is geen sprake van verlies door warmte-ontwikkeling (zoals bij auto’s) die niet in beweging wordt omgezet. Er is ook geen condensatiewarmte te behalen. Dus mijn beredenering is dat je de oven zo snel mogelijk wilt opwarmen. Zo wordt er tijdens het opwarmen minder warmte verloren.

Uiteraard heb ik dit uitgerekend. De “gewone” stand levert in onze oven een vermogen van 2400W. Het duurt dan ongeveer 15 minuten voordat deze de 200 C heeft gehaald.
Ergo: het kost 0.6kwh om de 200C te halen.

De turbostand gebruikt het volle aansluitvermogen: onze oven trekt dan een vermogen van 3500W. Maar, in ongeveer 5 minuten (!) is de 200C ook gehaald. Wow! Da’s nog eens turbo. Concreet: het opwarmen van de oven vergt nu slechts 0.29kwh.

Vanaf het moment dat de oven warm is maakt het niet meer uit: de benodigde energie om de temperatuur vast te houden is verwaarloosbaar, maar ook identiek. Daar schrijf ik nog wel eens een blogpost over: eten “koken” in de oven of op gas.

Voor nu: als je een functie hebt om de oven snel op te warmen, dan is dit zeer gunstig. Het verbruikt de helft minder energie. Mocht je je afvragen hoe dit kan? Eigenlijk heb ik het al verklapt. De oven is sneller op temperatuur en tijdens het opwarmen gaat er dus minder warmte verloren aan de buitenkant die weer gecompenseerd moet worden door langer te verwarmen.

Waarom is de snelle opwarmfunctie dan niet de standaard? Dit is mij een raadsel. Het enige wat ik me kan voorstellen is dat fabrikanten rekening houden met het aansluitvermogen van (oudere) woningen. Er zijn woningen met een aansluiting van 1x25A. Als je oven op dat moment al 11A trekt (3500w-230V = 10,86A), blijft er minder over voor de rest van het huis.

Huize Geldsnor is echter voorzien van 3x25A en heeft dit probleem dus niet.