Eén van mijn favoriete onderwerpen. Bitcoins en andere crypto-munten. Het moge duidelijk zijn voor mijn regelmatige lezers dat ik géén voorstander ben van bitcoin en andere crypto-waanzin.
De voorstanders (Crypto-evangelisten, ook wel Cryptohova’s genoemd) zullen luid brullend langs de zijlijn staan. Als ware gelovigen zullen ze aanvoeren dat ik het simpelweg niet begrijp. Dat dit zoveel meer omvattend is dan ik met mijn bekrompen hersentjes kan aanvoelen. Dat mensen die opgeleid zijn in de “oude economie” deze “jonge economie” simpelweg niet begrijpen.
Maar wat valt er te begrijpen? Feitelijk zijn er twee kanten: de technische kant, vaak synoniem gesteld met blockchain-technologie. En de evangelistische kant, waarbij men gelooft dat de wereld er anders uit komt te zien omdat we grootschalig met crypto-valuta gaan betalen.
Het eerste stuk: Blockchain is fantastisch, al is het wat inefficiënt. Mede daarom verwacht ik dat het voor grootschalige betalingen never-nooit-niet gebruikt gaat worden. Er kunnen simpelweg onvoldoende transacties mee worden verricht. Voor niche-betalingen, zoals bijvoorbeeld batch-processing van grote betaalregisters is het wat anders en daar wordt blockchain al volop toegepast.
Voor het evangelistische deel (als je het niet uit de semantiek kon halen): je reinste nonsens. Zó. Zwart-wit. Jep!
De Cryptohova’s zijn van een aantal dingen overtuigd:
1. Fiat-geld (geld van centrale banken) is onderhevig aan inflatie en waarde wordt bepaald door een aantal instituten (en uiteraard de markt: wat je er voor kunt kopen).
2. Crypto’s of andere “harde geldstandaarden” zijn noodzakelijk om overheden onder controle te houden.
3. Nouja, en meer van dat soort levensreddende taal.
Eerlijk gezegd denk ik dat ik het wel aardig begrijp. De vraag is: begrijp jij het ook?
1. Namelijk; als het overheidssysteem ooit dermate onbetrouwbaar is dat je het financiële systeem niet meer kunt vertrouwen, denk je dan niet dat we een groter probleem hebben?
2. Of als je uitsluitend digitaal kunt betalen, het best een probleem is als er geen elektriciteit is? Of internet?
3. Dat zolang je niet met bitcoin (of andere crypto’s) kunt betalen, je altijd moet wisselen naar “fiat-geld”?
Anyway. Schijnbaar zijn er mensen die denken dat je met bitcoins veilig bent voor inflatie, en dat het op de lange termijn geld zal vervangen. Het feit dat het eindig is (op een gegeven moment zijn ze op) en daardoor JUIST gevoelig is voor inflatie gaat er bij de meesten niet in. Het feit dat het geen harde geldstandaard is, maar een software algorithme valt ook al niet zo lekker. En dat veruit de meeste bitcoins gehouden worden door een handjevol anonieme mensen is ook al zo’n “inconvenient truth”.
Nogmaals anyway. Kijk even naar onderstaande grafiek. Die kan ik langer maken, maar voor de pandemie gebeurde er relatief weinig met bitcoins – voor 2018 zelfs helemaal niets noemenswaardig. Pas nadat mensen massaal tijdverdrijf zochten én geld overhielden ging men écht mee met de hype. Het lijkt bitcoins te legitimeren.
Een bekende van ons stelt dat hij in 2018 bitcoins gekocht heeft en in het voorjaar verkocht heeft. En daarmee zijn hypotheek heeft afgelost. Het laagste punt van de bitcoin (in 2018) is ~3360 geweest in december 2018. Het hoogste punt in het voorjaar van 2021 was ~63.500. Een maximale potentiële winst van 18,89x de inleg. Op een hypotheek van 400k EUR heeft hij dus een gok genomen van meer dan 20.000 EUR. Laat ik het zo zeggen: de kans dat iemand hebberig genoeg is om die gok te nemen, en dan verstandig genoeg om op het juiste punt te verkopen, die verdient het. Al is het een zero-sum game natuurlijk.
Maar goed. Terug naar de grafiek. Die laat een paar mooie ploffertjes zien. Pieken en dalen waar een gemiddelde Tour de France etappe jaloers op zou zijn.
Maar om de zwakte aan te geven van de bitcoin heb ik even 2 grafieken onder elkaar gezet. De onderste is de 10-jaars rente van de VS. In dezelfde plot de bitcoin. Sterk overeenkomende profielen. Bij elke schok in de Amerikaanse markt zie je dat de Bitcoin zakt. Nog erger is het eerste lijntje dat ik getrokken heb. De oorzaak is hier geen macro-economische gebeurtenis, maar 1 tweet van een briljante doch niet onomstreden fanaticus aka. Elon Musk. De grap? De hoge pieken de maanden ervoor waren óók het gevolg van Musk die in maart 2021 liet weten dat Tesla Bitcoins zou gaan accepteren. En in mei dus dat dit tóch niet het geval was.
Dan de daling vanaf november 2021. Het hoogste punt werd bereikt op 9 november met 67.353 USD per bitcoin. Vlak daarna kwam het nieuws dat de inflatie piekte – en niet van voorbijgaande aard was.
“Het is de ideale ontsnapping van onze euro en de dollar die sinds de begindagen aan flinke inflatie onderhevig zijn.“ Quote van Pegulanten.nl
Tsja…
Leuk artikel, zoals je weet ben ik een “acryptist” om in evangelische termen te blijven. Toch wat vragen/commentaar:
-waarom is een eindige munteenheid JUIST gevoelig voor inflatie? Schaarste (zoals bij goud) zorgt over het algemeen voor waardevermeerdering in plaats van waardevermindering. Of dit goed is, is de vraag. Zoals ik al een paar keer heb gesteld werkt een munteenheid zonder inflatie niet, want er is geen trigger om het geld uit te geven.
-Er gebeurde genoeg voor 2018 met Bitcoin: eind 2013 tikte hij al eens 1000,- aan, om daarna in te zakken. De grote populariteit begon in 2017, om vlak voor het einde van het jaar bij een piek van rond de 20.000,- wederom in te zakken. Deze bedragen zijn weinig tegenover nu, maar voor die tijd was het ongehoord.
Maar het belangrijkste blijft overeind: Bitcoin is bedacht als alternatief tegen de crisisconjunctuur van de gewone geldmarkt. Maar in werkelijkheid is een keldering van 50% bij Bitcoin heel normaal, terwijl de reguliere geldmarkt relatief stabiel is. Bitcoin legitimeert zijn eigen doel niet.
Klopt – het zou deflatie moeten zijn> de waarde van bitcoin zou exploderen, maar wellicht daardoor ook juist waardeloos omdat niemand er iets mee kan kopen (omdat de munt zelf te duur wordt).
Er gebeurde vooraf van alles – maar tegen de schaal van de afgelopen 2 jaar was het vrij weinig.
Luister eens naar podcast ‘Het nieuwe geld’ van BNR voor een oprechte zoektocht.
Leuk stuk weer geschreven. 🙂
Ik kan je aanraden om het boek “ons geld is stuk” van de gebroeders Slagter te lezen. Dit boek is onlangs verschenen en is denk ik een van de best geschreven boeken over bitcoin.
Zowel voor en tegen argumenten komen aan bod en er wordt ook goed beschreven hoe bitcoin ook kan falen.
Een aanrader, dus ben benieuwd wat je er van vindt.
Het boek heeft de ondertitel “en waarom bitcoin de oplossing is”. Vast heel genuanceerd en objectief ;-). Maar toch bedankt voor de tip, ga het lezen!
Ik zal eens kijken of ik het ergens kan lezen. De beste mannen zijn ook de mannen achter “lekker cryptisch”, en één van hun artikelen over bitcoin & klimaat heb ik al eens “vakkundig” gefileerd. Het biedt weinig hoop. Maar, open mind 🙂
De ondertitel is alvast lekker objectief, zoals geld-is-tijd ook al opmerkt. Het doet een beetje denken aan: Obesitas, en waarom vlees eten een oplossing is. Kan nog steeds geschreven zijn door iemand die Slagter heet. Al is dit dan weer een slecht woordgrapje.
Pegulanten? Die crypto-evangelistensite is, behoudens een korte opleving afgelopen november, toch al bijna een jaar stil?
Ja, er is een sterke correlatie tussen activiteit en Bitcoin koers…
Crypto is een mooie aanvulling op fiat-geld. In eerdere reacties heb ik al eens door laten schemeren dat ik niet zo’n fan ben van correctieve maatregelen op financiële markten. Als iets in het klein niet werkt, dan werkt het groot (of als je het complexer maakt) meestal ook niet. Crypto kent gelukkig minimale regulatie. Aanvullend verschaft het privacy en daar ben ik altijd voor.
(Voor iedereen die op privacy reageert met: “Als je niets te verbergen hebt…”. De vraag is niet of een individu iets te verbergen heeft, de vraag is of je van alles en iedereen info mag verzamelen om van één schavuit zijn duistere plannen te verijdelen. Het antwoord is dan simpel: nee je mag de rechten van onschuldige individuen onder geen beding schenden. Iets dat onze overheden in de huidige tijd maar wat moeilijk en vervelend vinden.)
En heb ik dan crypto’s? Nee natuurlijk niet! Veel te volatiel en het is geen belegging (ivm zero-sum game). Maar de techniek vind ik wel mooi. 😉
Zodra crypto een rol zal spelen van betekenis, wordt het vanzelf gereguleerd. Zonder regulatie zal het nooit een rol spelen. Dat is de crypto-paradox.
Ik ben zeker een voorstander van privacy. Niet voor niets blog ik anoniem. Ik heb van alles te verbergen, omdat veel mensen niet met de waarheid om kunnen gaan. Het zal relaties met vrienden niet verbeteren als zij weten dat ik 3x zoveel verdien als zij, om maar iets te noemen. Ook zullen mijn schoonouders het niet waarderen als ze weten wat mijn vrouw en ik allemaal uitspoken tot op detail.
Dus nee, zelfs onder goed omstandigheden heb ik veel te verbergen.
Maar zéker als de overheid onbetrouwbaar blijkt te zijn en je een Wappie for president hebt.
Ik vind de techniek ook mooi – en die wordt dan ook al volop ingezet.
Zelfs met de relatief beperkte omvang van de cryptomarkt gaat er zo’n 2000 miljard in om. Dat is ongeveer vergelijkbaar met de volledige omvang van de Duitse Beurs. Ik denk (hoop) dat we de drempel van ‘rol van betekenis’ inmiddels wel over zijn.
In mijn optiek is juist de truc dat in de techniek van verschillende van de beschikbare coins is ingebakken dat het niet te reguleren is. Ik vermoed dat specifiek die eigenschap er JUIST voor gaat zorgen dat crypto die rol van betekenis gaat spelen/behoudt. Al zullen overheden dit altijd ontkennen.
Feit blijft dat crypto altijd een manier blijft om transacties te doen, niet om ‘waarde’ in op te slaan. Eigenlijk precies zoals ik ook naar geld kijk.
Tsja, die 2000 miljard is tamelijk nietszeggend helaas (overigens momenteel is de market cap maar 800 miljard en de top is 1200). Het is geld wat van de een naar de ander gaat en terug. En hoe weet men dat – gezien het niet gereguleerd is? Afgelopen jaar is er voor meer dan 100.000 EUR van & naar mijn spaarrekening geschreven. Eind-effect is (net iets minder dan) 0. De Duitse beurswaarde is weliswaar wellicht 2000 miljard – maar er is voor een veelvoud daarvan verhandeld.
Op 20 mei 2021 werd er voor 3.2 miljard USD aan Bitcoins verhandeld. Dat is dé topdag van 2021. Euronext draait gemiddeld 11 miljard per dag, 2200 miljard EUR aan transacties per jaar. Bitcoin nog geen 180 miljard per jaar. Dus ik ben het niet helemaal eens met de lezing dat Bitcoin-handel substantieel is in vergelijking met andere factoren.
De totale waarde van Bitcoin is geen X miljard, door het simpele feit dat als men gaat verkopen, de waarde in elkaar klapt. En dan zijn het eentjes en nulletjes. Er is geen onderliggende asset (zoals bij bedrijven wel het geval is).
Om te voorkomen dat er definities door elkaar lopen: de market cap van bitcoin is +/- 1000 miljard, maar de hele cryptomarkt is het dubbele. Hoewel crypto ontzettend volatiel is, er kunnen tientallen procenten op een dag verdampen, wil ik een market cap van 2000 miljard niet afdoen als triviaal.
Market cap is voor crypto net zo makkelijk te meten als voor aandelen. Je weet van elke munt exact het aantal dat uitstaat en de actuele koers. Daar hoeft het niet gereguleerd voor te zijn.
De vergelijking met bancaire kruisposten is wel een treffende. Je geeft al aan dat op de de beurs een veelvoud van de beurswaarde wordt verhandeld. De omvang van de markt verandert er niet door, uitsluitend de omloopsnelheid. Mooi voorbeeld van mobiliteit op de beurs vind ik altijd Royal Delft Group: drie kwart van de uitstaande aandelen is al reeds lange tijd in bezit van één eigenaar. Wordt het bedrijf door schaarste aan verhandelbare aandelen nou meer waard, of maakt het niets uit?
Laten we even bij de Duitse beurs blijven. Qua resultaat deed DAX geloof ik ~+16% in 2021. In het kader van zero zum games vraag ik me dan af of dit door de bedrijven gegenereerde waarde is, of dat het een vlucht uit fiat geld is. Gezien het beleid van de ECB en de FED vermoed ik dat het laatste hier in ieder geval deels debet aan is. (Mogelijke gedreven door een zoektocht naar rendement.) Een vlucht uit valuta naar aandelen uit angst voor devaluatie, zegt feitelijk niets over een de waarde van het aandeel maar meer over de waarde van de valuta. (Die is gezakt…)
Ik ben het volledig met je eens dat crypto geen zuivere waarde is. Er zit niets intrinsieks onder. (Daarom beleg ik er niet in…) Aan de andere kant er zijn legio aandelen waarbij dat in (in ieder geval deels) ook zo is. Zo zijn er een paar hele grote jongens die EXTREEM overgewaardeerd zijn: Tesla bijvoorbeeld. (kom maar op fanboys!) Enorme potentie ja, maar potentie kan ik niet eten. Daarnaast hangt de waarde daar, net als bij Bitcoin, nogal af van de aan- of afwezigheid van E. Musk.
Misschien maakt het ook niet zo uit of de cryptomarkt enige betekenis heeft. Het is er, het gaat niet meer weg en het is verdomd lastig om iets dat anoniem en decentraal is te reguleren. En dat is maar goed ook.
Bedankt voor de zeer goede respons/ responses!
Hi,
wat ik nooit heb gesnapt is dat bitcoins gejat kunnen worden uit wallets, dat zou toch ook een soort van ’transactie’ moeten zijn : er gaat 1 bitcoin van eigenaar naar de dief.
Jat een dief een hele exchange leeg, dan zouden dat ‘veel’ transacties moeten zijn?
Iemand die hier iets over kan zeggen?
(ik moet er ook niets hebben van bitcoins …)
Het zijn wel transacties. Maar lang leve de anonimiteit. De perfect crime, want juist de anonimiteit is wat het overeind houdt.
Ondanks dat ik niet geloof in crypto als nieuw betaalmiddel, heb ik ze wel gehad en denk ik dat de technologie erachter opties biedt. Waarom ik er niet in geloof is omdat het pure prijsactie is en erg gevoelig voor wat de gek/briljant ervoor geeft, niet gereguleerd en gedreven door groeperingen die er vanalles over roepen. Ook kun je zelf een willekeurige coin in het leven roepen en deze via allerlei kanalen omhoog drukken. Misschien is het over 10 jaar uitgedenderd en wel regulier, maar nu is het erg bedenkelijk dat dit ons nieuwe geld wordt.