In een berichtje een poosje geleden hintte ik er al op: ik heb plannen om ons energieverbruik richting de netto-0 te krijgen. En dit niet alleen op jaarbasis (want dat is eenvoudig), maar op basis van opbrengsten en behoeftes in de wintermaanden. December en januari zijn de heikele maanden. Februari is al een eitje. november slechts een uitdaging.
Om te kijken of dit haalbaar is, zijn er een aantal dingen belangrijk: de definities en aannames. In deze blogpost gaat het over het volledige energieverbruik: dit is al het energieverbruik van Huize Geldsnor, uitgedrukt in kWh. Omdat ik gas niet zelf kan opwekken, is dit per definitie uitsluitend mogelijk bij tapwater op elektriciteit.
Maar we rijden ook (primair) elektrisch. We zullen ons laadgedrag niet gaan aanpassen om het doel te bereiken. Dat zou simpel zijn: de auto aan een publieke lader hangen en zelf geen elektriciteitverbruik ervoor hebben. Dat is natuurlijk het probleem verplaatsen. We laden dus zelf op, op onze eigen oprit. Tegen de laagste mogelijke kosten. Dit laatste is belangrijk: ik wil ook in de winter voldoende stroom kunnen opwekken om zelfvoorzienend te zijn. Dat betekent niet dat we in de praktijk zelfvoorzienend zúllen zijn: als elektriciteit duur is en ik het niet nodig heb, dan zullen we het verkopen. En als het hard waait, dan zullen we energie opslaan in de auto-accu’s en accumuleren als warmte!
Dit laatste is belangrijk mensen! Elektriciteit is moeilijk op te slaan. Met warmte gaat dit vrij goed. Met andere woorden: als er voldoende energie is, kunnen we dit via de warmtepomp opslaan in warm water (tap) of in de woning (thermische massa).
Nu heb ik eerder een blogpost geschreven over “off-grid” leven en de conclusie getrokken dat dit niet mogelijk is. Echter, ik heb nieuwe inzichten opgedaan.
De belangrijkste stap: besparen, besparen, besparen.
In de andere blogpost heb ik één belangrijk ding niet meegenomen: de mogelijkheid om energie te besparen. Ik verkeerde namelijk in de veronderstelling dat we al best zuinig waren in ons huishouden. Dat is misschien ook zo, maar het kon toch beter. In de periode december 2022-januari 2023 verbruikten we 2487kwh tegen 3427kwh een jaar eerder. Tegelijkterijd lag óók het gasverbruik 28% lager. De periode was qua weer vrijwel vergelijkbaar: 921 graaddagen vs. 950, een kleine 3% verschil nota bene in het nadeel van de afgelopen maanden.
Met andere woorden: alleen al ons gedrag zorgt voor een flinke besparing. Dáár had ik geen rekening mee gehouden!
Ondertussen zijn we bezig met actieve besparingen. Om een heleboel rekenwerk te voorkomen: het vervangen van alle ramen door triple glas zou een besparing van 23% moeten opleveren. Alleen een deel van de benedenverdieping reeds 14%. Dat is aanzienlijk.
Maar ook de techniek heeft niet stilgestaan.
Technische vooruitgang
Het oorspronkelijke artikel is meer dan 2 jaar geleden geschreven. Sindsdien zijn er geen mega-doorbraken geweest, maar wel de standaard-voortschrijding. PV-panelen zijn beter geworden. Omvormers zijn beter geworden. En ook is mijn inzicht in heatpipes verbeterd.
Ik heb becijferd dat we ongeveer 90 heatpipes kwijt kunnen op de daken (op het zuiden) waar nu geen zonnepanelen op liggen. Deze zullen in de winter een deel van het water voorverwarmen, maar zeker een flinke bijdrage leveren aan de vloerverwarming. Deze zal naar verwachting vrijwel volledig kunnen draaien op de beperkte waterhoeveelheid die opgewarmd wordt. Onze vloer is met 30 graden eigenlijk warm genoeg; zeker met triple glas.
Hiermee zouden we ons verbruik onder de 1000kwh moeten kunnen brengen; inclusief het opladen van de auto’s.
Die 1000kwh is echter nog steeds héél ver verwijderd van de opbrengsten van de zon. We kijken dus ook naar de mogelijkheid om de noordzijde van het dak vol te leggen met zonnepanelen. Dat heeft minder effect dan aan de zuidzijde. Dat verschil zal je vooral zien bij directe zonneschijn. Bij diffuus licht is dat echter veel minder het geval. Ik verwacht dan ook dat de opbrengst op bewolkte dagen vrijwel identiek is. In zijn totaliteit kunnen we toch rekenen op 400kwh in de winter. De kern van het probleem blijft zitten in de periode vanaf grofweg sinterklaas tot midden januari. Daarna neemt de zonkracht weer snel toe en zal het probleem dus kleiner zijn.
Als we al deze investeringen doorvoeren, dan zijn we in staat om 11 maanden per jaar volledig zelfvoorzienend te zijn. Een groot deel van het jaar zijn we zelfs netto leverancier van energie, grofweg van maart tot en met half oktober. De investeringen? Een kleine 25.000 EUR. Dat dan weer wel…
Zonneboilers? Zou je daarmee off grid kunnen? (Alsje niet wilt terugleveren) ik ben nog steeds geïntrigeerd. Inzicht in je berekeningen en techniek zouden welkom zijn. Wij hebben hetelucht verwarming, dus niet zoveel aan heet water. Maar de lucht wordt wel verwarmd door heet water. Ik ga me eens in heatpipes verdiepen. Er bestaan ook zonneboilers die achter je pv panelen kunnen, heb ik begrepen.
Heel interessant. Wel benieuwd naar het milieu in deze kwestie? Ben ik ook nieuwsgierig naar, zeker gezien de huidige inzichten over warmtepompen die toch een stuk minder milieuvriendelijk zijn dan gedacht of iig gezegd.
Ook ben ik benieuwd hoelang je met deze opzet “off grid” bent. Ik bedoel dus als zonnepanelen minder opnemen door slijtage / gebruik / vuil.
Mediaprobleempje. De milieubelasting van fabricage van warmtepompen is negatiever: dat staat volledig los en niet in verhouding tot verbruik gedurende levensduur.
Zonnepanelen worden niet meetbaar vuil.
wij hebben ook op de noordzijde zonnepanelen. in eerste instantie een beetje stress want tja 48% oplevering . maar dat had te maken met zon zijde en noord zijde. toch levert het genoeg op , ook op bewolkte dagen.
Mooi als het je lukt op nul uit te komen. En geniet daar dan nog maar even van, want door de afbouw van de salderingsregeling vanaf 2025 ga je dan toch betalen voor je verbruik, ook al wek je evenveel op als je afneemt. Ga gemakshalve naar uit van 7 cent terugleververgoeding tegenover een tarief van 40 cent voor de afname. Gemiddeld gaat 70% van de opbrengst van je zonnepanelen het net op en verbruik je 30% zelf. Je moet dan wel heel veel panelen hebben wil je financieel nog op nul uitkomen, nog los van de investering die dit vereist.
Ik zou je panelen vooral laten liggen, maar vooruitlopend op een leven zonder salderen zou ik kunnen overwegen net genoeg panelen te leggen voor mijn sluipverbruik en dat is 250 Watt. Dat is dan dus 1 paneel! Nu (af)wassen, drogen, enz. wij natuurlijk ook wel eens overdag en dan zijn 2 of 3 paneeltjes extra wel fijn. En als je ook in de avond en nacht plezier wil hebben van je panelen, dan is een 5 kWh thuisbatterij wel handig. Om die een beetje goed te kunnen laden heb je daarvoor ook een stuk of 5 extra panelen nodig, maar dan houdt het wel op.
Het idee dat je warmtepomp op zonne-energie kan draaien moeten we volgens mij vergeten: als het koud is brengen de panelen weinig op en als de panelen veel opbrengen slaat de warmtepomp niet aan.
En om je auto op te laden met zonne-energie heb je 11 kW nodig. Daarvoor zou je alleen al zo’n 25 panelen in de zomerse zon moeten hebben liggen. Je kunt dan wel concessies doen mbt. de laadtijd, maar ook dan lukt het je alleen op de echt zomerse dagen.
De vergissing is dus dat de opbrengst van onze panelen even groot moet zijn als ons verbruik. Geniet nog maar 2 jaar van de salderingsregeling, want daarna verandert het rekenmodel drastisch.
Volgens mij zijn er nog een hoop blogposts van mij die je kunt lezen om bovenstaande aannames te controleren. Uiteraard heb ik een dynamisch contract, en uitkomen op nul op jaarbasis is kinderspel. Het gaat om de nul in de winter!
Met een dynamisch contract betaal ik net zoveel voor de stroom als wat ik er voor krijg. Soms 70ct per kwh, soms 0. Bij dat laatste heb ik oplossingen, namelijk 60kwh aan batterijen en meer dan honderd ton thermische massa om extra op te warmen.
Ik ben 1 van de allergrootste tegenstanders van de salderingsregeling, juist omdat dit de echte vergroening tegenhoudt. Systemen moeten uitgelegd worden op maximale winteropbrengst. Nu worden ze neergelegd op saldering. Dat is nonsens. Gewoon accepteren dat het soms nul is, met veel winteropbrengst. Hier in de donkerste maanden nu ruim 200kwh.
Overigens heb je geen 11kw vermogen nodig om de auto te laden, en ga je dat met 25 panelen ook niet redden. Ik heb er 32, maar laden gaat prima met 8kw. En de grootste opbrengst ligt in de lente, niet in de zomer.