Om bij het begin te beginnen: het idee is sowieso goed. Hoe meer mensen zonnepanelen hebben én de stroom zoveel mogelijk zelf verbruiken op het moment dat het geproduceerd wordt, des te beter. Dus als je zonnepanelen hebt: wassen, drogen & vaatwasser als de zon schijnt.
Zonnepanelen kopen is sowieso al een goed idee: met mijn zonnepaneleninstallatie van 9600wp zit ik op een terugverdientijd van 55 maanden zoals het zich nu laat aanzien. Absoluut niet slecht, lijkt me. Over de levensduur van 25 jaar (althans, de gegarandeerde “lineaire afname”, ze gaan wellicht langer mee!) verdien ik er 46.000 EUR op. Ná aftrek van de initiële investering en zónder rekening te houden met wijziging in tarieven (of saldering, om volledig te zijn).
Enfin, het is niet iedereen gegeven om zonnepanelen te kopen omdat, laten we eerlijk zijn, voor sommige mensen een investering van een paar duizend euro heel veel geld is. Maar van de week viel mijn oog op een reclame van Hallostroom: zij kopen de panelen en jij huurt ze van hen.
Hoe gaat het in zijn werk?
Ik heb op de website van Hallostroom een vorig adres ingegeven. Dit omdat ik op het betreffende adres zélf jarenlang een zonnepaneleninstallatie tot mijn beschikking had en dus weet wat het opleverde in de praktijk en hoeveel panelen er op pasten. Destijds had ik 14 panelen van 275wp en een 3k omvormer (dus maximaal 3000W vermogen).
Vervolgens kun je op de website kiezen of je een plan-op-maat wil, of een automatische dakcheck. Ik heb gekozen voor een automatische dakcheck, mede omdat het niet mijn huis (meer) is. Helaas bleek het algorithme te dom of te slim: er kon geen resultaat gevonden worden. Kan kloppen, want op de satellietfoto’s zie je natuurlijk dat er al panelen op liggen!
Dus heb ik het huis van de buren gepakt. Net zo groot, zelfde oriëntatie. Helaas ook hier geen succes! Enfin, lang verhaal kort: ik heb het tóch voor elkaar gekregen om een resultaat te krijgen voor 14 panelen, maar ditmaal op mijn huidige woonhuis. Ik heb de gegevens dus allemaal teruggerekend naar een gelijksoortige installatie.
De Voorgestelde Installatie
Er wordt niet opgegeven hoeveel WP de installatie is, maar wel dat de nieuwe stroomrekening daarmee “0 EUR per maand is”. Men gaat uit van een verbruik van 5000kwh (want dat heb ik ingegeven) en dat zou betekenen dat ik een installatie heb van ongeveer 6000wp. En daar gaat het mis: dit zou uitkomen op 428wp per paneel. Dit is grofweg 30% hoger dan “mogelijk” – en ook aanzienlijk hoger dan de 370wp panelen die ze zelf in de brochure hebben staan. Mijn huidige installatie draait op 330wp per paneel. Gezien deze installatie op het zuiden is gericht (evenals mijn voorbeeldwoning), voorzien is van optimizers (die de output verhogen) en een topmerk-omvormer schat ik de verwachtte opbrengst in als “niet plausibel“.
De Huurkosten van de Voorgestelde Installatie
De kosten voor het huren bedragen 59 EUR per maand. Schappelijk bedrag zou je zeggen. Of niet? Een 6000wp installatie zou ongeveer 6200 EUR mogen kosten, na aftrek van de BTW die je terugkrijgt. In ongeveer 9 jaar (8.75 om exact te zijn) heb je evenveel geld betaald aan je huurabonnement.
Maar, zoals gezegd hierboven, is het buitengewoon onwaarschijnlijk dat het werkelijk een 6000wp installatie betreft. De 4620wp mogen ongeveer 4800 EUR kosten. Na 81 maanden heb je dus het volledige aanschafbedrag betaald.
Het abonnement loopt echter 15 jaar. 180 maanden. Je betaalt dus in werkelijkheid 10.620 EUR voor je installatie, ipv. 4800. In die 10620 EUR zit btw, die je niet betaald zou hebben als je direct het bedrag zélf geïnvesteerd zou hebben. Feitelijk betaal je de installatie dus dubbel.
Na 15 jaar mag je de installatie kopen voor “slechts” 35 EUR per paneel: 490 EUR afkoopsom dus nadat je al 10620 EUR betaald hebt, voor iets wat nog geen 4800 EUR had moeten kosten. Daarna heb je wel gratis energie voor 15 jaar – al blijft onvermeld wat er gebeurt met de omvormer, die doorgaans 15 jaar meegaat…
De Opbrengsten & stroomtarieven
Er word zoals eerder gesteld gerekend op een opbrengst van 5000kwh met een installatie van 5180wp. Dit systeem zal in de praktijk waarschijnlijk uitkomen op 4600-5000kwh per jaar. Die 400kwh verschil is 92 EUR per jaar, of 7,7 EUR per maand.
De werkelijkheid is iets weerbarstiger. Ten eerste rekent Hallostroom (overigens heel transparant) met 0.23 EUR per kwh. Dat de kosten worden afgerond op 96 EUR per maand ipv. 95.80 vergeef ik ze. Een realistischer prijs is echter 0.21 EUR per kwh. Variabel kun je het momenteel krijgen voor 0.206, “vast” voor 0.215. Enfin, met de waarheid in het midden:
Ai. Inmiddels voel je je behoorlijk bekocht. Want de besparing is nog maar 28.5 EUR per maand. In 14 jaar is de installatie pas terugverdiend. Geen probleem, want je zit er toch 15 jaar aan vast.
Maar nu komt het volgende: salderen gáát een keer afgeschaft worden. De salderingsregeling wil zeggen dat de stroom die je in de zomer teruglevert, afgetrokken wordt van het hogere verbruik in de winter. In de zomer produceer je immers meer en verbruik je minder en in de winter vice versa. Hier wil men (eigenlijk alle partijen) iets aan doen.
Relevant hierin is het percentage eigen verbruik (en het daaraan gerelateerde absolute verbruik). Voor mijn (zeer grote) installatie ziet dat er als volgt uit:
Maar let op: niet alleen mijn installatie is groot (9600wp), ook mijn verbruik (>10000kwh per jaar) is hoog. Het werkelijke percentage eigen verbruik bij een kleinere installatie en een lager verbruik is daarmee niet noemenswaardig, zoals je kunt zien in de plot van het verbruik van het vorige huis (waar we geen warmtepomp & elektrische auto’s hadden):
Wat betekent dit nu concreet? Welnu: als het salderen wordt afgeschaft, dan heb je het grootste voordeel over de kwh’s die je direct verbruikt. Die haal je niet van het net en leveren dus de volledige prijs als voordeel.
De overige kwh’s worden teruggeleverd en daar krijg je, in mijn rekenvoorbeeld, nog 0.1 EUR per kwh voor terug. Let op: dat is fórs hoger dan momenteel bij aanbieders het geval is muv. Greenchoice.
Ook dit is geplot in een grafiek, maar teruggerekend naar 5180wp:
In euro’s per jaar is de impact enorm. Waar je eerst nog voor 1211 EUR per jaar terugleverde met complete saldering, keldert dit nu naar 713 EUR per jaar. Een verschil van 400 EUR per jaar. Let op dat deze cijfers íets afwijken van de eerdere cijfers omdat ik mijn werkelijke opbrengsten heb teruggeschaald naar 5180wp en geen “stelposten” heb gebruikt.
Dit verschil is gemiddeld 33,33 EUR per maand. Van je besparing van 28,5 EUR per maand blijft niet veel meer over na saldering: je bent méér geld kwijt dan wanneer je geen zonnepanelen had gehuurd.
Alternatieven
Er zijn alternatieven. Heel veel. Eigenlijk is het zo, dat je dit gewoon simpelweg niet moet doen. Heel veel mensen denken dat een systeem ongelooflijk duur is, terwijl dit in de praktijk wel te behapstukken valt. Het geld lenen via een energiebespaarlening van de overheid (rente rond de 1% én aftrekbaar) maakt het veilig en goedkoop. Zelfs een consumptief krediet is nog goedkoper. Qua kosten kun je zélfs het systeem nog beter met je creditcard betalen! Serieus: na 4 jaar heb je minder rente betaald dan je de komende 15 jaar gaat betalen en het systeem is van jou. Sterker nog: de afkoopsom na 15 jaar staat gelijk aan de cumulatieve rente op je creditcard over de laatste 20 maanden.
Conclusie
De conclusie is kort en simpel: het lijkt een hele mooie oplossing voor mensen die geen geld hebben om het zelf te investeren. Een nobel streven zelfs. Maar in de praktijk wijzen de cijfers iets anders uit: het is erg duur en de voorwaarden zijn ongunstig. Na 15 jaar heb je 11.110 EUR betaald voor het systeem, ipv. ongeveer 4800 EUR die je vooraf zou hebben geïnvesteerd. Als je de 4800 EUR niet hebt en wel zonnepanelen wil, kijk dan eens bij provinciale leningen zoals de energiebespaarlening. Kijk naar consumptieve kredieten of zelfs je credit card: vrijwel alles is goedkoper dan ze “huren”.
Trap ook niet in het stukje “verzekering”. In vrijwel alle opstalverzekeringen zijn zonnepanelen gewoon meeverzekerd. Tevens vergen ze geen onderhoud en gaan ze zelden tot nooit kapot.