Laatst las ik weer eens een blogje van m’n favoriete blogster Renée. Ik was geïntrigeerd door de titel: hoe kan kinderopvang zo duur zijn. Een sentiment wat leeft bij meer mensen van onze leeftijd (ze is net zo oud als ik) en in onze situatie. Kinderopvang is duur. Althans, het kost veel geld. Of het duur is, is een andere vraag. Een vraag die, geheel in Renée stijl, simpelweg niet beantwoord wordt. En omdat zij de vraag niet beantwoord, doe ik het voor je. Simpel, zo’n service!
Verschil tussen kinderopvang en buitenschoolse opvang
Laten we eerst even werken aan de definities. Die zijn belangrijk voor de aannames en die zijn weer belangrijk voor de rekensommetjes. Er is een verschil tussen kinderopvang en buitenschoolse opvang.
Kinderopvang (KDV) is voor kinderen van 0 tot 4 jaar. Als ze dus nog niet naar school mógen.
Buitenschoolse opvang (BSO) is de opvang van schoolkinderen na schooltijd. Voorschoolse opvang (VSO) is de opvang van schoolkinderen vóór de school begint. In ons geval gaan ze hier om 07:30 naar toe (2 dagen), en de VSO brengt ze naar school.
De blogpost van Renée gaat over de BSO. Daar gaat dan ook dit blog over.
Buitenschoolse Opvang: wat kost het?
Op een BSO staan minimaal 2 leidsters. Dit om het vier ogen principe te bewaken. Soms zijn het er 3 of meer. Ik ga uit van 2. Van kinderen in de leeftijd van 4-6 moet er 1 leidster zijn op 10 kinderen. Van 7 tot 12 geldt 1 leidsters op 12 kinderen. Dat staat simpelweg in informatie van de Rijksoverheid.
Laten we een volle groep pakken, met 22 kinderen.
De BSO begint direct na school. Teneinde de medewerkers in staat te stellen om ze om 14 uur (continu rooster) op te halen, moeten ze voor die tijd begonnen zijn. Ik ga uit van 13:30. Ze blijven beschikbaar tot 18:30. Dat is 5 uur.
Voor de kinderen wordt 4.5 uur gerekend per dag. De maximale uurvergoeding is 9.12 EUR per uur, per kind. Ik reken met 22 dagen per maand. De opvang van één kind kost derhalve 902,88 EUR per maand, als je deze fulltime zou brengen. Immers: 4.5 * 22 * 9.12EUR = 902,88. Met 2 kinderen betaal je (fulltime dus) 1805.76 EUR. Voor 2 dagen per week dus 722,30 per maand, voor 2 kinderen.
Nu zit er een klein addertje onder het gras: de vakanties! Er zijn 12 weken schoolvakantie, en die kun je ook afnemen bij de BSO. Dat zijn echter héle dagen, en niet slechts 4.5 uur. Dat is simpelweg 11 uur per dag. 660 uur per jaar. Een additionele 55 uur per maand. Dat levert additioneel ongeveer 500 EUR per maand op (ze middelen het over het jaar), op basis van 1 kind, fulltime. 2 kinderen kosten dus 400 EUR per maand (40% van 1000 eur). En zie daar: je komt op een dikke 1000 EUR per maand.
Hier zitten wat grove afrondingen in, omdat er ook gewerkt wordt met gemiddelde van feestdagen etc.
Maar wat kost het om een BSO te draaien?
De 2 medewerkers of medewerksters, krijgen geld. Zoals gezegd: 4.5 uur werk per dag. Het fulltime salaris voor deze medewerkers ligt rond de 2500 EUR per maand. Het fulltime percentage is echter slechts 62.5%.
De salariskosten liggen met 2 medewerkers op 62.5% van hun beider salarissen. Dat is 3125 EUR per maand. Zoals je zult begrijpen komen hier nog kosten bij voor vakantiegeld, ziekteverzuim, pensioenkosten, werkgeversbelastingen etc. Laten we er voorzichtig 35% bij optellen. De loonkosten bedragen nu 4218,75 EUR. Ongeveer.
De inkomsten heb ik hierboven berekend, althans die kun je afleiden. 1 kind levert 902,88 EUR op per maand, even exclusief de vakanties gerekend (ik heb de salariskosten óók zonder vakanties gerekend).
22 kinderen leveren dus een maximale omzet op van 19.863,66 EUR.
Er is nu nog een pot over van 15.644 EUR. Ik denk dat we veilig kunnen stellen dat we dit na de energiekosten kunnen afronden naar 15.000 EUR.
Dan krijgen we wat “klein bier”, maar gelukkig geen bier. Ranja, crackertjes, fruit. Met 1 EUR per kind, per dag is dit al 500 EUR per maand. Geef toe: voor 1 eur per dag doe je niet eens iets geks. We zitten inmiddels op 14.500 EUR.
Er moet een pand gehuurd worden. In ons kleine frotdorpje zal dit pand, of in ieder geval het deel wat toerekenbaar is aan de BSO, een kleine 1500 EUR per maand kosten. Blijft over: 13.000 EUR. Per maand.
Dat is een behoorlijke som geld. Maar het volgende heb ik niet meegenomen:
– Tuinonderhoud
– Technisch onderhoud (aansluiting alarmcentrale kost ook geld)
– Uitval door verplichte scholing, zoals BHV etc.
– Vervanging bij ziekte
– Niet optimale bezettingsgraad: de groep is zelden voor 100% gevuld, zelfs niet als er wachtlijsten zijn.
– Niet optimale bezettingsgraad 2: een medewerker MAG 10-12 kinderen begeleiden. In de praktijk gebeurd dit zelden tot nooit en staan er 3 leidsters.
– Inventaris: speelgoed en dergelijke
– Schoonmaakkosten
– Overhead. Ik reken met 2 personen. De realiteit is dat het een hele organisatie is, met softwarepakketten, management, directie etc.
Wellicht blijft er een winst over van 5000 EUR per maand, voor belastingen. Dat is 25% van de omzet en helemaal niet zo’n gekke in de dienstverlening. Uit het sectorrapport (pdf) blijkt zelfs dat er veel minder winst gemaakt wordt, slechts een procent of 3…
Is de kinderopvang duur, en zo ja, waarom komt dit niet door subsidies?
Sommige mensen, die vooral niet te diep nadenken, geven al snel de schuld aan subsidies om de boel betaalbaar te houden. Daar zit het echter niet in: ook in andere landen wordt de kinderopvang grotendeels betaald door de overheid. Alleen dan niet via een toeslagensysteem, maar middels directe subsidies aan de bedrijven of organisaties zelf.
Feit is dat je met hogere inkomens in Nederland een fors deel van de rekening wel degelijk zelf betaald. En zij die een lager inkomen hebben, krijgen inderdaad een flink deel vergoed via de toeslagen. Anders zou het onbetaalbaar worden – omdat we geen directe subsidiëring kennen zoals bij scholen, universiteiten en ziekenhuizen wel het geval is (zowel schoolgeld als de ziektekostenverzekering is slechts een deel van de rekening die we betalen!)
Ook is het zo dat het risico bij de ondernemers ligt. Zij moeten dus altijd voldoende personeel inzetten, tegen welke kosten dan ook, om het gat dicht te houden. In geval van overmacht kunnen (en zullen) ze sluiten. Maar niet omdat bijvoorbeeld de huur niet betaald is, of de schoonmaak of het personeel.
Dus ja, de opvang kost veel geld. Daar zijn oplossingen voor, zoals er voor kiezen om je kinderen er niet heen te brengen. Of zelf een BSO te beginnen. Maar je wil toch niet écht de hele dag tussen de spelende kinderen zitten?
De eerst keer dat wij de formulieren voor kinderopvangtoeslag invulden, heb ik het drie keer opnieuw gedaan, omdat ik niet kon geloven dat we zoveel toeslag zouden krijgen. Van de 266 betaalden we er maar 60 (2007).
Inmiddels zijn tijden veranderd en ook onze inkomsten. Wij krijgen nu nog 30% vergoed, wat ik gezien onze gezamenlijke inkomsten heel riant vind.
Voor mensen met lage inkomsten is de vergoeding ook nog steeds heel hoog. Bij ‘opvolgende’ kinderen zelfs tot 96%. Kortom: eens met veel geld/niet duur.
Mijn grote angst is dat het ‘gratis’ wordt en voor iedereen – ook niet-werkenden. Daarmee worden de wachtlijsten (nog) langer, de kwaliteit lager en zal het slechts een soort kennel zijn waar kinderen wat te drinken en eten krijgen.
Onze kinderen hebben lang op de BSO (Catalpa en later Kind en Co) gezeten (van 4 tot en jaar of 11, groep 7). Beiden twee dagen per week en in de vakanties (ze zijn inmiddels 23 en 18). Het was zeker niet gratis maar zo duur als Renee het schetst, dat herken ik niet.
Onze dochter loopt stage bij een grote BSO. De leidsters moeten om 13.15 aanwezig zijn. Een aantal gaan met busjes kinderen ophalen. Er zitten twee scholen bij de locatie van de BSO. Die kinderen wandelen gewoon naar binnen.
Ze beginnen met een boterham. Daarna volgen crackers en fruit. Er is alleen water, in vakanties ook melk. Limo alleen bij feestjes.
Ik ben echt verbaasd wat ze allemaal doen met de kinderen. Ze hebben een complete skeelerbaan, heel veel sport attributen, buitenruimte en een sport coach (met een stagiair erbij). Knutselen, bouwhoek, veel spelletjes, spelcomputers. Een grote keuken, elke dag kan een aantal kinderen bakken/koken. enz enz. Uitstapjes in de vakantie.
Het is een grote opvang (wel opgedeeld in kleinere groepen per leeftijd) maar wat leuk allemaal. Op de BSO van onze kinderen was dit allemaal minder of niet. Wellicht dat dit het ook duurder maakt.
Ik kan niet meepraten over de kosten. Hier in het dorp is er gewoon een multifunctioneel schoolgebouw gekomen. Met hierin het KDV, de BSO, de lagere school, de peuterspeelzaal, consultatiebureau, bureau Jeugd en Kind en Maatschappelijk werk. De kinderen maken dus gewoon gebruik van alles wat er voor handen is. De speelplaats van de lagere school is via een hekje gewoon te bereiken en wordt dus door de BSO gebruikt. De gymzaal van groep 1 en 2 functioneert als extra speelruimte bij slecht weer. De groteren gaan naar de er naast gelegen sporthal als er gymles is. Er is 1 gemeenschappelijke keuken met één afwasmachine maar verschillende koelkasten, in de grote diepvries heeft ieder een eigen lade. Er is één conciërge voor het hele gebouw, net zoals de schoonmaakploegen. Op die manier wordt er goed gebruik gemaakt van de ruimtes van het gebouw en de omgeving. De naastgelegen sportvelden van de voetbalclub en de tennisclub kunnen tijdens bijzondere activiteiten ook worden gebruikt.