Huize Geldsnor is van mij. Van ons, feitelijk (Lieftallige Echtgenote en ik). Soms zeggen mensen wel eens dat het huis “van de bank is” en pas als je het hebt afbetaald, het huis van jou is. Daar doe ik niet aan mee: het huis is van ons. De woning dient alleen als onderpand in het geval we de lening (hypotheek) niet kunnen terugbetalen. Pas dan, na veel mitsen en maren, kan de bank besluiten de woning te verkopen en het geld af te lossen op de uitstaande schuld. Eigenaar van het huis worden ze niet, en zijn ze niet.
Maar dat geheel terzijde. Ons huis is van ons. En je hoort aan alle kanten dat de kloof tussen arm en rijk verder groeit: de groep die een koopwoning heeft ziet zijn (papieren) vermogen groeien, en huurders bouwen geen vermogen op (in de stenen die ons huis zijn).
Dit leidt tot de volgende effecten:
1. Huizenbezitters genieten hypotheekrente-aftrek en hebben daarmee een flink voordeel. Zo is onze HRA ongeveer 2900 EUR per jaar. Een huurder heeft dat voordeel niet.
2. Onze woonlasten blijven gelijk: je hypotheek stijgt niet (tenzij je zelf dingen doet of de rente hoger wordt). In veel gevallen dalen ze zelfs. Maar er is geen sprake van een jaarlijkse kostenstijging door bijvoorbeeld inflatie of een huurbaas die meer rendement wenst te hebben.
3. Veel particuliere woningen zijn met tijdelijke contracten verhuurd. Dit is het gevolg van totaal falend overheidsbeleid: de huurdersbescherming is zó sterk in Nederland, dat je onbepaalde contracten zelfs met een grote huurachterstand nauwelijks ontbonden krijgt. Daarom sluiten verhuurders liever afgebakende contracten af, met opzegging bij voorbaat. Dit dwingt huurders (in die gevallen) om elke 2 jaar ongeveer te verhuizen. Verhuizen is duur en tijdrovend. Maar ook stelt het je bloot aan de volgende verhuurder die zijn huur vrij mag bepalen: er hoeft geen rekening gehouden te worden met de normale huurbeperkingen.
4. Huurders hebben geen invloed op het energiezuinig maken van hun woning. Verhuurders hebben geen baat bij het energiezuinig maken, want zij betalen de rekening niet. Dit lijkt een beetje op het principal-agent probleem in een normale bedrijfsvoering.
Maar feitelijk is het nog veel perverser. Maar het valt minder op, ik heb nog nooit 1 van mijn vrienden er over gehoord en er eerlijk gezegd nog nooit een blogpost over gelezen.
Het Perverse ToeslagenSysteem
Alle toeslagen in Nederland zijn gebonden aan een inkomen, voor zover ik weet. Nu weet vrijwel iedereen dat het voordeliger is om allebei 60.000 EUR te verdienen in plaats van de een 120.000 EUR en de ander 0 EUR. Dit komt door 2 factoren: te neerste is de belastingschijf in het eerste geval een stuk gunstiger (nl. ~40% ipv. een deel in de hoogste schijf van 49.5%). Maar ook door de “inkomensafhankelijke combinatiekorting“. Die krijg je als je kinderen hebt en allebei werkt. Deze combinatiekorting wordt hóger naarmate je meer verdient.
Er zijn veel toeslagen in Nederland: huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget.
Omdat wij niet huren, hebben wij geen recht op huurtoeslag. Voor de zorgtoeslag en het kindgebonden budget verdienen we te veel, en die krijgen we dus logischerwijs ook niet.
Maar nu komt de grap. Kinderopvangtoeslag wél. Dat is ook fijn: de rekening voor 2 kinderen 2 dagen per week naar de opvang en eentje voor 1 middag per week naar de buitenschoolse opvang bedraagt 1840 EUR per maand. 22.080 EUR per jaar. Hiervan krijgen we volgens de Belastingdienst 8426 EUR terug dit jaar (we hadden niet in alle maanden opvang, dochter is in februari geboren).
Nu is de grap dat voor de toeslagen het “Toetsingsinkomen” telt. Dankzij een koopwoning is ons toetsingsinkomen echter lager dan voor iemand in een huurwoning: dat verschil is 8000 EUR per jaar, ongeveer.
Om dit concreet te maken: stel je hebt een verzamelinkomen van 125.000 EUR in je gezin. Dit betekent dat je 35.7% van de kinderopvangkosten van het eerste kind (= het kind met de meeste uren opvang) en 83.5% van ieder volgend kind terugkrijgt. Maar nu nemen we onze koopwoning, waarbij de rente een aftrekpost van 8000 EUR per jaar oplevert. Het verzamelinkomen wat nu “toetsingsinkomen” is, is nu 117.000 EUR per jaar. We krijgen nu 39.5% en 84.5% terug:
Kind 1: 789 EUR per maand | kinderopvangtoeslag stijgt van 281.67 EUR naar 311.65 EUR
Kind 2: 789 EUR per maand | kinderopvangtoeslag stijgt van 658.82 EUR naar 666.71 EUR
Kind 3: 200 EUR per maand | kinderopvang toeslag stijgt met 2 EUR
In totaal levert bovenstaande een extra voordeel op van bijna 40 per maand, ofwel 500 EUR per jaar. Dus niet alleen heb ik als huizenbezitter de mogelijkheid om vermogen op te bouwen, mijn huis energiezuinig te maken, geen stijgende woonlasten te hebben, niet te hoeven verhuizen en hypotheekrente-aftrek. Nope! Ik krijg nog eens 500 EUR per jaar éxtra omdat deze hypotheekrente-aftrek uberhaupt bestaat en mijn “toetsingsinkomen” verlaagt.
Een lang verhaal kort? We krijgen ruim 1200 EUR terug over de kinderopvangkosten in 2020, omdat het toetsingsinkomen veel lager was dan de inschatting bij het aanvragen.
Als er iemand meeleest die mee kan denken aan de scheefgroei in Nederland en waar het fout gaat: ik kan me niet voorstellen dat dit een effect is wat “gewenst” is, of zelfs breeduit bekend bij diegenen die er over gaan. Het is voordeel op voordeel stapelen. Streep deze extra aftrekposten weg en geef dit geld uit aan energieneutrale woningbouw in de huursector.
Hoi Geldsnor,
Ik snap je punt, en persoonlijk begrijp ik ook niet zo goed waarom hiervoor indertijd voor gekozen is. Het hele toeslagen geweld dat we hebben is in mijn mening een pleister. Ik hoop dan ook dat de nieuwe belastingwet (die nu toch echt eens mag gaan komen) alles weer “simpeler” maakt.
Maar het is wel zo dat er een boven “grens” is waar dit niet meer plaatsvind op je eerste kind. In je voorbeeld toetingsinkomen heb je daarin effect op je eerste en tweede kind maar als je daarboven zit qua inkomen is het effect alleen nog geldig op het tweede kind omdat je al in de hoogste schijf zit en zal blijven waardoor het effect vaak minimaal is.
Natuurlijk is dat maar een klein gedeelte van Nederland, en hebben de meeste daar wel last van.
Maar om het in perspectief te zetten, ook wij kregen de toeslagen terug en hadden geen rekening gehouden dat het op toetsingsinkomen was. En we kregen “slechts” 67 euro terug. Uitgezocht waarom dat zo is heb ik echter nog niet, schijf, of gewoon verkeerd opgegeven uren of iets dergelijks. Ik zal daar eens naar kijken.
Dat klopt. Maar de mensen die er het minste voordeel van hebben, zeg maar de 3-5 maal modale gezinnen, huren doorgaans niet en als ze het wel doen is het een vrije keuzen met 5x modaal kun je ongeveer 800.000€ hypotheek krijgen. Zelfs in de randstad kun je daar nog een huis voor kopen. Maar ik had beter het rekenvoorbeeld voor een modaal of anderhalf modaal verzamelinkomen kunnen geven :-).
Waarom wij 1230€ terugkrijgen is mij ook een raadsel. Meer uren denk ik dan we hadden opgegeven initieel. Onze salarissen zijn stabiel gebleven.
Onze oudste stamt nog uit de tijd dat er geen opvangtoeslag was en beide werkgevers een bijdrage deden aan de kosten van kinderopvang. Of niet. Man werkte bij een bedrijf die dat niet deed. Mijn werkgever (gemeente) wel en ik had de mazzel dat ze een kind plek hebben gekocht voor zoonlief want de wachtlijsten voor overige plekken waren niet mals (we woonden naast Amsterdam). Zoon ging drie dagen naar de opvang. We misten dus een kwart van de vergoeding (niet de volledige kosten natuurlijk). De belastingdienst betaalde de helft en mijn werkgever een deel. Het werkte met inkomensgroepen en we hadden ook nog eens pech dat we qua salaris net onderin de groep zaten. Het was een forse bijdrage op basis van ons toenmalige inkomen. We hebben er verder nooit over gezeurd. Het was een gegeven.
Daarna is het systeem veranderd en kregen we nog een dochter (er zit ruim 5 jaar tussen de kinderen), We zijn echter steeds minder gaan betalen. Zelfs toen dochter (dagopvang) en zoon (BSO) samen op de opvang zaten. En toen we meer gingen verdienen, wijzigde de vergoeding en kregen we zelfs meer terug.
Dochter en zoon zijn tot groep 7 naar de BSO geweest (we woonden een eindje van school) en het bedrag is steeds lager geworden (buiten dat er nog maar een kind gebruik van maakte). Heel raar systeem.
Wat ik ook bijzonder vond is dat er ouders waren die (het is even geleden) vier dagen opvang hadden terwijl een van de ouders maar 2 dagen werkte en de andere 4 dagen. Dat is wel veranderd.
Dat wij een voordeel hadden ten opzichte van ouders die huurden, daar stond ik toen niet bij stil. Mijn beste vriendin had ook wel kosten aan kinderopvang. Zij was alleenstaande ouder en werkte fulltime in 4 dagen. Ze vond het bedrag dat ze kreeg wel prima.
Het toeslagencircus. Waar wij burgers miljarden moeten betalen aan de fouten van de overheid.
Waar ik dik 200 euro netto minder overhield van mijn WW inkomen vergeleken met een ww-er met kinderen. Terwijl zijn vrouw werkte.
Alle extra belasting die ik betaalde. Op dit moment lees ik het boek van Pieter Omtzigt over het sociaal contract. Met hem ben ik nu boos. Talloze rekenvoorbeelden in dit boek. Gisteren ook zijn kleine toespraak in het parlement gezien.
Klopt dat je als huurder verhogingen krijgt en geen invloed hebt op de energietransitie, maar hou er wel rekening mee dat je als huurder geen onderhoudskosten hebt, geen ozb en het isoleren van je woning voor je wordt regegeld en betaald. Het is dus niet alleen maar kommer en kwel.
Het hele toeslagensysteem mag wat mij betreft over de kop. Voor ueder dingetje is er wel een toeslag of subsidie. Veel te ondoorzichtig en onduidelijk. Helaas zal een ander systeem niet zomaar worden doorgevoerd, omdat het veel mensen raakt.
Die OZB zit in de huur verdisconteerd. Één van de problemen is dat het verduurzamen en isoleren van een woning simpelweg niet gebeurd bij een huurwoning.
Dat is waarschijnlijk het bestaande beeld, maar echt niet correct. Er ligt een wettelijke verplichting dat het hele woningbezit van een corporatie gemiddeld label B moet hebben. Ik ben even kwijt per welk jaartal. De grootste klappen maak je dan door te investeren in nieuwbouw (label A) en die woningen waar met relatief weinig middelen labelverbetering wordt behaald, dus die woningen gaan voor op andere, dat wel. In tegenstelling tot het heersende beeld bulken corporaties helemaal niet van het geld. Ja, er komt veel binnen, maar er gaat ook veel uit aan onderhoud en aan verhuurdersheffing. En al die woningen zijn niet betaald van geld dat op de plank lag. Er is geleend voor onrendabele investeringen. Want dat zijn sociale huurwoningen.
Dank je. Feit blijft dat 15 procent van de woningen (hele woningvoorraad) niet door corporaties is verhuurd. Bovendien suggereer ik niet dat corporaties bulken van het geld.
Een wettelijke verplichting per jaar x is wel een tragere motivatie dan die van een individu zelf. Morgen kun je zonnepanelen kopen, isolatie en besluiten de kozijnen te vervangen. Zes maanden later ben je dan klaar.
Maar dit blogje ging vooral over het feit dat je als eigenaar van een woning nog meer voordelen hebt van aftrekposten dan menigeen al denkt.