Voor velen zal het herkenbaar zijn: je moet ergens je mailadres achterlaten of je klikt het verkeerde vinkje aan bij het bestellen van iets. En je mailbox stroomt vol met (in mijn geval) mailtjes van diverse banken, verzekeraars, Garmin, Withings, Decathlon, bol.com, booking.com, diverse hotelgroepen, luchtvaartmaatschappijen, dierentuinen, linkedin etc. etc.

Op dit moment bestaat mijn (persoonlijke) mailbox uit 1950 ongelezen mailtjes en het totaal op 10.000 emailtjes. Hierin zitten veel nuttige mailtjes met leveringsbewijzen, facturen en dat soort dingen. Maar ook heel veel nieuwsbrieven.

Sinds een aantal weken ben ik bezig met een Grote Opruiming. Het heeft geen zin om te dweilen met een kraan open. Dus ik begin bij de bron: iedere nieuwsbrief die ik krijg en niet superinteressant vind wordt niet langer gemarkeerd als gelezen, maar afgemeld.

Daarna volgt de volgende stap, die vooral dankzij een aantal saaie Teams-meetings lekker “gemultitasked” kan worden: het opruimen van oude kneut. Dat heeft geen prioriteit, maar het geeft wel een lekker opgeruimd gevoel.

Bijkomend voordeel? Ik word minder verleid om dingen te kopen – en dus helpt het mij bij “consuminderen”.

Zoals vorige week vermeld, is de voortuin bijna klaar. Inmiddels is ook de wadi aangelegd & getest dankzij de regen van gisteravond. Wát een gelukzalig moment was dat. Op verzoek een aantal foto’s van het begin van de wadi. Negeer het stuk worteldoek, dat moet nog weg maar er ligt (buiten beeld) een kuub grind op.
In de blauwe cirkels komen de 2 regenpijpen van de Schaapskooi uit. Die ontwateren een dak van bijna 30m2. Het zijn pijpen van 75mm. Er ligt een dammetje omheen (met groen gemarkeerd). Dit dammetje moet nog begroeid worden uiteraard. Via een pijp van 40mm stroomt het water verder naar voren, de voortuin in. Dit is groot genoeg om blad en dergelijke mee af te voeren, maar klein genoeg om door de wortels van de beukenhaag heen te slaan.

In bovenstaande foto zie je waar het water gisteravond naar toe gestroomd is. Keurig de voortuin in, inclusief het blad wat uit de HWA komt. De heuvel rechts heb ik aangeplant met vrouwenmantel en andere plantjes die er al stonden. Dit is een zeer schaduwrijk plekje (noord van een schutting). Aan de andere kant de nog kleine plantjes die ik heb aangeplant en 2 grote Acanthus’ die ik verplaatst heb vanuit de achtertuin.

Op bovenstaande foto zie je met blauw waar de regenpijp door de heg komt en in het groen gemarkeerde gebied stroomt. Op de voorgrond wat aangeplante lavendel en appelboom. Wat je niet duidelijk ziet is dat het voorste stuk ook een heuvel is. Speciale dank voor Sabine: in deze heuvel zit een heleboel snoeihout & geplukt onkruid & bladeren verwerkt.
De liguster links staat er slecht bij, maar dat komt omdat deze losgemaakt is van de rest van de heg langs de oprit: die heb ik verbreed en deze staan nu hier om te zorgen dat ik het A. niet hoef af te voeren en B. indien de verplaatste heg elders het niet overleefd.

Ecologische waarde nu al bewezen

Gisteravond had ik meteen een blij moment. Het begon te regenen en langzaam stroomde de wadi vol. Het was nog nét licht genoeg om te zien dat er een klein vogeltje (te donker om te zien wat voor een, maar formaat roodborst) in het water sprong en zichzelf ging wassen en baden. Blij als een kind stond ik te kijken, samen met de kinderen. Inmiddels is al het water de bodem ingezakt (wat ook precies de bedoeling is). Ik ben érg benieuwd hoe het er bij staat na de winter. Immers, in een beetje winter valt in mijn omgeving ongeveer 200mm neerslag. Dat betekent dat mijn dak van 30m2 zorgt voor een additionele aanvoer van 6.000 liter water op deze oppervlakte. De wadi is in totaal denk ik slechts 3m2 groot, dus ik vermoed dat er aan het eind van een regenachtige periode langere tijd water in zal staan. En uiteraard is de beplanting hierop aangepast.

What’s next?

Ik ben nog lang niet klaar met snoeien (3 catalpa’s zijn veel werk, vooral als er andere dingen tussendoor komen zoals aanplanten). En dat is maar goed ook: mijn houtril is nog lang niet groot genoeg. Deze is nu ruim 2 meter lang en een centimeter of 40 hoog & breed. Ik ben ook nog lang niet tevreden met de hoeveelheid blad op de grond: teveel grond is nog onbedekt. Tevens heb ik gemerkt dat de grond in de voortuin erg slecht doorlatend is. Ik vermoed dat tientallen jaren spitten, mesten etc. hier debet aan is. Ik hoop dan ook dat mijn natuurlijke aanpak gaat bijdragen aan een betere drainage. Uiteindelijk is mijn hele “project tuin” hopelijk goed voor de dieren (vogels, insecten, slakken, egels, vlinders, etc), mens (wij houden er van om naar te kijken en te doen) en mijn portemonnee: geen blad afvoeren en het snoeiafval niet afvoeren scheelt in deze tijd van het jaar met gemak 5-6 ledigingen van de groene container, en dat is toch vlot 3 tientjes.

Zo, even snel mijn ergernis van me afschrijven. Het is 13:30 en ik zit boven te werken. Volle concentratie, nog snel wat opleveren voor mijn collega’s voordat ik de volgende call in moet. En hoewel ik geniet van het leven op het platteland, is het hier zeker niet altijd rustig. Het is herfst, het seizoen van de bladblazer. In het weekend is dit voorbehouden aan de buren die hun tuin zelf doen (en doordeweeks werken overdag). Maar nu is de tuinman bij de buren aan de slag.

Mijn buren moeten natuurlijk helemaal zelf bepalen of zij, ondanks dat ze gepensioneerd zijn, hun geld uitgeven aan een tuinman. En dat ze meedoen aan dingen als “de tuin winterklaar maken”. Weet je wat dat inhoudt? Juist! Alle plantjes worden keurig teruggesnoeid, bomen worden gesnoeid, onkruid geplukt en het blad wordt weggeharkt. Oeps! Niet dus! Harken is teveel moeite (een ander argument kan ik niet bedenken), dus wordt de bladblazer gebruikt. Whoeiwhoeiwhoei! WHOEI!

Dit doorbreekt de cirkel van het gratis tuinbeheer: laat de natuur zijn werk doen. Dit betekent niet dat onkruid niet verwijdert kan worden. Dat kan heel goed: trek het uit, en laat het liggen. Het droogt in en wordt afgebroken. Wel zorgen dat je het plukt voordat het uitgebloeid is.

Het probleem met een actief beheerde tuin laat zich zien in een schema (verder naar beneden). Het verschil lijkt klein: je ruimt het blad en ander organisch materiaal op. Enige dieren die daarvan leven, die verdwijnen. Zonder blad geen wormen, zonder wormen geen merels, koolmeesjes en allerlei andere vogels.

Regenwormen zijn essentieel voor een goede bodem: ze ruimen het blad op en brengen daardoor voedingsstoffen in de grond die verder worden opgenomen door planten en schimmels. Maar ze graven ook veel gangen, waardoor er meer lucht in de bodem komt en water makkelijker opgenomen kan worden in de bodem.

De “grap” is dat juist koolmezen een zeer belangrijke natuurlijke bestrijder zijn van ongedierte. Ze zijn dol op rupsen, inclusief die van de eikenprocessierups. Het schijnt dat een paartje koolmeesjes tijdens de nesttijd honderden rupsen aan hun jongen voeren!

Zonder takken en blad op de grond is er ook minder plaats voor een ander belangrijk roofdier: de egel. Egels zijn dol op…slakken! (en regenwormen, spinnen, rupsen, kevers en zelfs muisjes). Egels maken hun holletje van takken en bladeren, en ook een gedeelte van hun voedsel leeft hier tussen.

Maar in het voorjaar en in de zomer gaan de buren van de Bladblazerterreur door naar de volgende stap: omdat er geen voedingsstoffen inzitten en ze geloven in de reclame van de tuincentra strooien ze speciale kunstmest en komen er zakken vol met potgrond het erf op. Dagen zijn ze bezig met de grond “verrijken”. En passant wordt er natuurlijk ook slakkengif gekocht, mierenlokdoosjes en muizenvallen.

De actieve tuin kost zo (los van de tuinman) honderden euro’s per jaar aan materialen die volsterkt onnodig zijn. En dat allemaal dankzij het “winterklaar” maken door de Bladblazerbrigade.

Een eenvoudige oplossing voor dit probleem is er zeker: gewoon stoppen met doen. Hark of veeg desnoods de bladeren in de tuin vanaf je tuinpad, maar laat het daar liggen. Het bodemleven zal zich herstellen en de weerbaarheid van de “natuur” (cultuurtuinen) zal veel groter zijn. De geluidsoverlast veel minder (dank u!) en we hebben als maatschappij een stuk minder grondstoffen nodig.
Een beter milieu begint in je eigen tuin!