Stresstest: (aflossingsvrije) hypotheek

Huize Geldsnor heeft een aanzielijk hypotheek: rond de 400.000 EUR. Recent heeft oa. de AFM (Autoriteit Financiële Markten) een berichtje de wereld ingeslingerd dat hel en verdoemenis dreigt voor de aflossingsvrije hypotheek: mensen kunnen op een latere leeftijd hun hypotheek wellicht niet verlengen en moet gedwongen verkopen.

Enfin, dat zette mij aan het denken. Mijn hypotheek loopt in principe tot oktober 2048, dus eerder hoef ik niet over te sluiten. Bovendien is mijn hypotheek niet volledig aflossingsvrij: bij aanvang was 48,2% aflossingsvrij. Inmiddels is dit percentage opgelopen tot 48,9% omdat de rest annuitair is. Daar wordt meer op afgelost dan de incidentele aflossingen die wij hebben gedaan sinds het begin van de looptijd (5900 vs. 7766 EUR).

Maar: onze rentevaste-periode is maar 10 jaar. Dus in de zomer van 2029 is deze afgelopen. En wat zouden nu de gevolgen zijn als de hypotheekrente aanzienlijk stijgt?

Om dit te bepalen, kijk ik eerst wat onze openstaande hypotheek op dat moment zal zijn, zonder rekening te houden met eventuele extra aflossingen. Het antwoord is 350.812 EUR (ontwikkeling in de tijd is te zien in de grafiek, de blauwe staafjes). Daar hoort een bepaalde rentelast bij (oranje lijntje). Aan het eind van de looptijd zou er, mits niet extra afgelost, natuurlijk een deel overblijven. Dat is het principe van de aflossingsvrij hypotheek!

Maar stel nu toch eens, dat deze rente helemaal niet zo loopt als in bovenstaande grafiek. Het is niet ondenkbaar dat rentes een keertje stijgen. En dus moet je er (vind ik) rekening mee houden. De gevolgen zijn groot en worden met het afschaffen van de hypotheekrente-aftrek nog groter.
De rente die betaald moet worden (de oranje lijn) neemt flink toe: van 616.74 EUR in augustus 2029 naar 1454.47 EUR in september 2029. Dat is een verschil van 837,73 EUR per maand, tegen die tijd netto.

Een zeer belangrijke vraag die hierbij speelt is dan ook: kun je je dit risico veroorloven? Als je deze 10.000 EUR per jaar ruim overhoudt kun je dit risico wellicht nemen. Als een scenario als onderstaande betekent dat je het huis moet verkopen, dan is het wellicht handig om hier rekening mee te houden. Ofwel door niet in een dergelijke woning te gaan wonen, of door nu reeds af te lossen.

Wel of niet aflossen van de hypotheek hangt daarmee niet alleen af van een hoger rendement wat je al dan niet kunt halen op de beurs, maar ook met een stuk risico-bereidheid en risico-draagkracht. Zelf ga ik hierin vooral uit van wat we nú kunnen. Ik kijk dus nauwelijks vooruit; het heeft geen enkele zin om je rijk te rekenen met salarissen in de toekomst bijvoorbeeld. Ook vind ik het gevaarlijk om aan te nemen dat de rente altijd laag zal blijven. Of het ooit 5% wordt? Geen idee. Maar durf jij het risico aan?

Finaal energieverbruik 2020: 27.049 kwh

Ja, dat is nogal wat he? Huize Geldsnor heeft in het jaar 2020 maar liefst 27000 kwh energie verbruikt. Mwoah! Da’s veel. Jep. Maar het is toch niet helemaal wat je denkt.

In de media wordt vaak het een en ander door elkaar gegooid: energieverbruik en elektriciteitsverbruik. Dat zijn 2 verschillende dingen. Elektriciteitsverbruik is wat het woord al zegt: het verbruik van elektriciteit. Dit kun je simpel aflezen op de meter. Appeltje-eitje, of Petit Pomme-petit oeuf, zouden de Fransen zeggen. Little apple, little egg.

Maar er spelen nog 2 belangrijke factoren bij het energieverbruik van een huishouden. Je verwarmt immers water om te douchen, en je verwarmt je huis. Daarbij rij je waarschijnlijk ook nog af en toe auto. Die dingen horen bij je finale energieverbruik.

Dit heb ik voor mijn huishouden teruggerekend naar kwh. Hierbij is de aanname dat 1 m3 gas een energie-inhoud heeft van 10kwh (in werkelijkheid 9,9) en een liter benzine 8,9kwh. En omdat ik alles bijhoud, is het wederom een Kleines Apfel-Kleines Ei om dit in een grafiekje te stoppen. En dat heb ik gedaan. Het totale verbruik van mijn huishouden is dus de optelsom van elektriciteit-gas-benzine. Een gedeelte van de elektriciteit is gebruikt om de auto’s mee op te laden (ongeveer 7000kwh), de rest gewoon voor “huishouden”.
Gezien ik ook een paar zonnepaneeltjes op het dak heb, is de eigen opwek goed voor 37,72% van het totale energieverbruik van mijn huishouden: 10.203kwh.

Situatieschets

Onderstaande grafiek is natuurlijk erg afhankelijk van de persoonlijke situatie. Om een beetje te kunnen vergelijken volgt hier een kleine omschrijving van mijn woning en gezinssituatie:
Gezin, 2 kleine kinderen & 2 grote honden. 1 volledig elektrische auto, 1 plug-in hybride. Vrijstaand huis met oppervlakte van ongeveer 180m2, volledig voorzien van airconditioning, gezien de locatie van onze woning (ZO-Nederland) erg prettig. Vrijwel overal LED-verlichting, op een verdwaalde halogeen-spot na. Elektrische (vloer)verwarming boven, conventionele vloerverwarming beneden, met een aanvoertemperatuur van 40C. We stoken in de winter regelmatig met de airco. Het huis is verder voorzien van een luxe badkamer met regendouche en een ligbad. We drogen de was zoveel mogelijk op een rek, maar ondergoed en dergelijke gaat in de warmtepompdroger.

Hoe ziet jouw totale energieverbruik er uit?

Aandeel van inflatie-gevoeligheid in uitgaven

Vooral aan het begin van het jaar worden we er mee “doodgegooid”: de inflatiecijfers. Al vaker heb ik aangegeven dat dit een niet-geschikte methode is voor individuele huishoudens om de stijging van kosten in kaart te brengen: inflatie is namelijk persoonlijk. Het hangt af van hoe je woont (huur of koop), wel of geen kinderen, waar je woont, of je wel of niet rookt en drinkt en wel of geen auto rijdt. Want de meeste van deze dingen worden meegewogen in het mandje van het CBS. Maar als jij niet rookt, wordt je niet geraakt door een prijsstijging van tabak.

Aan de andere kant worden de woonlasten zoals gemeentelijke belastingen niet meegenomen in de inflatiecijfers, evenals kosten voor kinderopvang of het feit dat je kinderen groeien en dus nieuwe of duurdere kleren nodig hebben. Immers, de prijs van een broek kan bijvoorbeeld stabiel blijven. Maar als je zoon in een groeispurt zit heb je er meer nodig dan wanneer deze volgroeid is.

Inflatie-gevoeligheid

Deze inflatie-gevoeligheid is iets wat ik mis in veel finance blogs en nieuwsberichten. De inflatie heeft een grote impact op je koopkracht(ontwikkeling), maar moeilijk in te schatten wat de gevoeligheid is voor jouw persoonlijke situatie omdat deze ook wijzigt. Daarom heb ik eens gekeken naar mijn eigen inflatie-gevoeligheid.
De methode is vrij simpel en basaal, wellicht te simpel: ik heb gekeken naar 3 categoriën aan kosten: vaste kosten (die niet kunnen stijgen, redelijkerwijs), niet-beïnvloedbare kosten en direct beïnvloedbare kosten. Dit heb ik uitgemiddeld over de afgelopen jaren, behalve daar waar de werkelijke kosten werkelijk anders zijn. Zo heeft het geen zin om te kijken naar de hypotheek van mijn vorige woning en dat mee te middelen. Ook heeft de kinderopvangkosten van 2017 weinig invloed op de kosten van 2021. Het zou het gemiddelde wel drukken, maar niets toevoegen.

Allereerst kijk ik naar de vaste kosten. Dit zijn mijn hypotheek, de private-lease-auto-die-veel-te-duur-is en de kosten voor mijn studielening:
Hypotheek: 1199 EUR (rente + aflossing)
Auto: 664,32 EUR
Studielening: 162,20 EUR
Totaal: 2025,20 EUR

Deze kosten zijn contractueel vastgelegd: de rente van de studielening ligt vast tot deze is afgelost, de autokosten zijn bepaald en de hypotheek ligt vast.

De volgende categorie zijn de niet-beïnvloedbare kosten. Dit is wellicht niet de beste term, want ze zijn wel degelijk te beïnvloeden. De hoofdmoot wordt bepaald door kinderopvang en we kunnen er voor kiezen om dit te beëindigen. Maar dat is niet evident en vergt enkele maanden. Ook de Nuts-kosten zoals deze in dit overzicht staan zijn te beïnvloeden. Dit is namelijk een combinatie van kabeltv, internet, gemeentelijke belastingen, energie en water. Allemaal kosten die te beïnvloeden zijn, behalve de gemeentelijke belastingen (muv. afvalstofheffing en hondenbelasting).

Kinderopvang: 1044,03 EUR
Nuts: 267,03 EUR
Verzekeringen: 102,86 EUR
Sporten (zwemles): 60 EUR
Totaal: 1473,91 EUR

De laatste categorie is het meest interessant: de direct beïnvloedbare kosten. Dat zijn dingen waarvan ik op ieder moment kan bepalen of ik ze wel of niet koop. Brandstof, hondenvoer, horeca, etc. Een minimum hiervan is wel nodig, maar kan gedeeltelijk geschrapt worden of uitgesteld.

Brandstof: 160 EUR
Diversen: 361,7 EUR (incl. woningonderhoud)
Honden: 91,1 EUR
Horeca: 193,2 EUR
Kapper: 18,4 EUR
Kleding: 158,5 EUR
Levensonderhoud: 639,3 EUR
Vakantie: 250 EUR
Zakgeld: 350 EUR
Totaal: 2222,11 EUR

Bovenstaande houdt het volgende in:
Omstreeks 36% van mijn kosten zijn niet onderhevig aan inflatie. iets meer dan 26% is direct onderhevig aan inflatie en niet aan te pakken zonder grote familiaire concessies zoals het beëindigen van de kinderopvang.
Blijft over een stuk van bijna 40% aan kosten (39,42% om exact te zijn) welke direct beïnvloedbaar zijn.

“Hedging” inflatie

De gemiddelde inflatie drukt op de koopkracht, maar slechts op 64% van mijn totale kosten. Een belangrijk deel is ongevoelig. Dit is als het ware een “inflatie-hedge”: doordat zij niet meestijgen met het inflatie-niveau, telt de rest minder zwaar. Dat werkt als volgt:
3696,02 EUR van mijn maandelijkse uitgaven zijn gevoelig voor inflatie. Als deze kosten met 4% per jaar stijgen hebben we het over een stijging tot 3843,86 EUR ofwel 147,84 EUR per maand. Dit brengt echter de gemiddelde inflatie op mijn uitgaven tot 2,6 % (want 147,74 op de oorspronkelijke 5637,6 EUR = 2,6%.

Maar ik heb nog een belangrijke hedge: mijn energielasten. Deze staan in bovenstaande kosten (onder “nuts”) voor 86 EUR per maand, maar zijn feitelijk 0 EUR omdat ik netto-leverancier ben. Ook al stijgen deze kosten, voor mij stijgen ze niet, althans voorlopig niet. Dit maakt de gevoeligheid voor prijsstijgingen nog iets kleiner. Ook zijn er andere “hedges” tegen inflatie: kinderopvangtoeslag stijgt bijvoorbeeld mee met de stijgingen in de kinderopvangkosten, waardoor prijsstijgingen daar niet zoveel pijn doen.

De grootste crux zit in kosten die niet beïnvloedbaar zijn maar wel gemaakt moeten worden: (zorg)verzekeringen, lokale belastingen en kosten voor voedsel. Op dat laatste kun je bezuinigen, maar eten moet je toch. Op de eerste 2 heb je nauwelijks tot geen invloed. In mijn geval zijn deze categoriën goed voor bijna 18% (17,84%) van de totale kosten in mijn huishouden. Een stijging van 4% op deze kosten brengt het geheel op 18,6%.

Lagere inkomens zijn gevoeliger

Des te lager je inkomen is, des te groter is de impact van een stijging van kosten. Niet alleen in absolute getallen (40 EUR overhouden of tekort komen per maand scheelt 1000 EUR per jaar!), maar ook in percentages. Ook lagere inkomens zijn naar alle waarschijnlijkheid ongeveer 1000 EUR per maand kwijt aan voedsel, lokale belastingen en (zorg)verzekeringen in een vergelijkbare gezinssituatie.

Echter, als dit gezin in een sociale huurwoning woont (max. 750 EUR per maand) en geen honden heeft of dure private-leaseauto, dan is dit percentage reeds opgelopen tot 22.9%.
Een stijging met 40 EUR (de eerder genoemde 4%) betekent dat de onvermijdbare kosten (eten, verzekeringen & lokale belastingen/nuts) toenemen tot 23.8% van de totale uitgaven. Met daarbij de aantekening dat de huur wél meestijgt met de inflatie, waar een hypotheek dit niet doet!

Kogels & kerken: zal ik ontslag nemen? (deel 3)

Sinds een poosje voer ik wat strijd met mezelf omtrent de gedachte om ontslag te nemen en voor mezelf te beginnen. Voor dat laatste bestaan al wat ideeën (behoorlijk concrete ondernemingsplannen zelfs).
De coronacrisis heeft immers mijn ogen geopend: ik wil meer thuis zijn bij de kinderen (en dan bedoel ik niet thuiswerken, maar echt thuis zijn). Ik vind het fantastisch en ik geniet er dus ook enorm van.

Soms is het natuurlijk zwaar, maar dat komt momenteel vooral omdat de scholen dicht zijn en ook de kinderopvang. Alle andere mogelijkheden tot extern vertier zijn ook beperkt: enerzijds omdat bepaalde dingen dicht zijn, anderzijds omdat het gewoon een vieze natte modderboel is. Niet dat ik het erg vind als de kinderen nat, vies en koud worden. Helemaal niet: daar word je hard van! Maar soms is het in de tijd gewoon niet zo handig met een dochter die nog slaapt ’s middags, een vrouw die niet zo snel loopt (iets met 37 weken zwangerschap) en dat soort dingen.
Door bovengenoemde oorzaken lijken vrijwel alle dagen op elkaar. Maar dat gaat weer over en mag ik dus niet meenemen in mijn overwegingen.

Maar goed: de kogel is door de kerk. Ik ga (nog) niet voor mezelf beginnen. Na de zomervakantie (die ik mede dankzij het vaderschapsverlof heb gerekt van juli t/m september) ga ik 3 dagen per week werken. De andere 2 ben ik dus vrij. Eentje daarvan overlapt met mijn vrouw, de andere niet. We hebben dus altijd een lang weekend en de kinderen gaan 1 dag minder naar de opvang (1 dag ipv. 2 dagen). Voor mijn zoon was dit al het geval, maar dit gaat straks dus ook gelden voor mijn dochters.

Bovenstaande ga ik regelen met ouderschapsverlof, dus onbetaald. Dit kost me (uiteraard) 40% van mijn brutoloon, maar netto is het verschil iets kleiner omdat het bovenste stuk van mijn salaris in de hoogste schaal belast wordt. De kinderopvangtoeslag wordt iets hoger: ongeveer 10 EUR, een verwaarloosbaar verschil.
Het voordeel van ouderschapsverlof is dat het enerzijds niet (zomaar) geweigerd mag worden, maar ook dat de contracturen niet verminderen. Bij eventueel ontslag of faillissement van mijn werkgever krijg ik dus de uitkering van een fulltime-inkomen. Althans, 70% van het maximumdagloon.

Deze beslissing hebben we genomen, omdat ik werk voor een startup. Ik heb het niet naar mijn zin, maar ben wel 1 van de “founding fathers”. Ontslag nemen van mij heeft een enorme impact op mijn collega’s en medewerkers.
Want wat betekent het in het vertrouwen in het bedrijf, als 1 van de oprichters vertrekt? Dat laatste wil ik dus niet. Ik heb veel vertrouwen in onze technologie en in onze kansen. Maar ik ben het niet eens met onze “Angel Investor”, aka de grootaandeelhouder en de koers die hij wil varen. Maar dat hoef ik niet kenbaar te maken aan de medewerkers. Sommige dingen zijn zelfs in grootste transparantie op basis van “need-to-know”.

Als dit “project” eindigt in 2022 (linksom of rechtsom) dan heb ik een betere positie om vanuit te starten. Maar als ik nu zou stoppen, dan betekent dit automatisch het einde van het bedrijf. Overigens niet per se omdat ik zo onmisbaar ben in mijn werkzaamheden. Maar wel omdat ik het “gezicht” van het bedrijf ben (de commercieel directeur) en je sommige dingen niet echt kunt uitleggen aan klanten. Hen vertellen dat we op de goede weg zitten en fantastische dingen in de pijplijn hebben en tegelijkertijd een commercieel directeur die zou vertrekken, is een lastig verhaal.

Enfin: vanaf september ga ik dus 3 dagen per week werken. En daarna zien we weer verder.

Wat een fantastisch rijk weekend was dit!

Ik ben gezegend met leven in mijn eigen bubbel. Ik kijk geen nieuws, heb geen social media en luister zelden of nooit naar de radio. Een hartstikke fijne bubbel, kan ik je zeggen. Tevens woon ik op het platteland, in een vrijstaande woning en een ruime tuin: ik heb dus geen last van buren onder mijn dak of parkeerproblemen.

Voor mij bestond het weekend uit een beetje uitslapen (8 uur) en de hele dag klussen en genieten van het prachtige weer wat in mijn woonplaats aanwezig was. Het was heerlijk zacht en aan het eind van de dag was de zolder van onze woning en de zolder van onze garage opgeruimd en gedeeltelijk leeg ivm. de aanstaande zolderverbouwing. De kinderen hebben lekker buiten gespeeld (zelfs even met blote voeten op de trampoline, maar dat was geen lang leven beschoren).

Verder hebben we zaterdag een kogel door de kerk gejaagd mbt. de vraag of ik ontslag zal nemen (komt aparte post over). En zaterdagavond begon het bij ons te sneeuwen. Zondagochtend ben ik met de kinderen naar het bos gegaan en hebben we gereden op de slee. Althans, ik heb getrokken en de kinderen lieten zich vooruit trekken. De rol van de vader, denk ik. Moeder lag lekker op de bank uit te rusten (want zeer hoogzwanger).

Ook zondag was het vrijwel de hele dag onbewolkt, vrijwel windstil. De sneeuw verdween (letterlijk) als sneeuw voor de zon, de honden hebben gespeeld in de tuin.

Het was een fantastisch weekend, vol met rijkdom van de eenvoudige dingen uit het leven.

Zal ik ontslag nemen? Deel 2

Op mijn vraag van gister (wat meer is dan een hersenspinsel, maar nog niet concreet is) kwamen leuke en goede reacties. Bedankt daarvoor. Op een aantal vragen / opmerkingen wil ik dieper ingaan en verdienen een aparte post. En ik zit toch in een ontzettend saaie call :-).

Enkele vragen kwamen concreet van blogger Luxeofzuinig:

Zou je gelukkiger zijn als je een paar maanden thuis zou zitten?
Deze ervaring heb ik inmiddels vanaf maart. Ja, ik vind het heerlijk om meer thuis te zijn. Ik mis wel bepaalde dingen die ik kan doen, maar dat missen we allemaal en heeft weinig met werk te maken.

Zou je gelukkiger zijn met werk dat dichter bij huis is?
Ik zou werken vanuit huis. Maar dichter bij huis zou ook zeker beter zijn. Als ik naar kantoor reis ben ik meer dan 1 uur onderweg, enkele reis. Ik kan dat korter maken, maar de kinderen zitten op school en ik ben zelf vaak verhuisd. Dat wil ik hen niet aandoen. Bovendien zou Lieftallige Echtgenote dan langer onderweg zijn.

Zou je gelukkiger zijn als je zelf de opdrachten die je wel of niet wilt doen kan kiezen?
Tot op zekere hoogte kan ik die nu ook zelf kiezen. Maar het gaat niet om de opdrachten, maar om de richting die gekozen wordt. Maar ook een gevoel van autonomie en een idee dat ik al 10 jaar heb, maar nooit voldoende middelen had om een aantal maanden aan te besteden.

Als het antwoord hierop volmondig ja is, bedenk dan het volgende,

Zou je je ok voelen met de onzekerheid van geen werk?
Ja. Mijn vrouw werkt, en we hebben maar een paar honderd EUR per maand aan inkomsten van mij nodig om rond te komen. Tot die tijd kunnen we wel wat interen op vermogen.

Zou je je ok voelen met een slinkende buffer en wellicht de FIRE droom op moeten geven?
Interessante vraag. Zou voor mezelf kiezen en volledig zelf verantwoordelijk zijn niet juist een voorschot zijn op FIRE? Het is niet financieel onafhankelijk, maar wel werk-naar-keuze.

Zou je je ok voelen dat het misschien ook niet helemaal was zoals je had gehoopt en realistisch blijft in wat jij een succes noemt?
Realiteit is dat het lastig zal zijn om terug te keren naar “werken voor een baas”. Maar de vraag zou ik zijn op welk niveau ik terug zou keren. Ik verdien nu bijzonder goed – maar ik zou prima kunnen werken in loondienst als leraar of iets dergelijks.

Dan de reactie van uitklokken:

Inderdaad, waarom zou je het niet doen?
Geen enkele keuze is permanent. Als je ontevreden bent over je huidige werk en verantwoordelijkheden zou je een experiment kunnen doen.


Niets is onomkeerbaar. Ik ben jong (36), hoogopgeleid en ervaren (begonnen met werken op mijn 17e, later pas universiteit gedaan in deeltijd). En ik stel lage eisen aan mijn inkomen. Ik zou dus best een experiment kunnen doen zoals hij voorstelt:

Voorbeeld:
Hypothese: ik voel me een stuk gelukkiger als ik stop met mijn huidige werk en een andere baan heb / voor mezelf begin. Smart: hoe weet ik dat ik gelukkiger ben?

Ik weet dat ik ongelukkig ben met het vooruitzicht te moeten reizen voor het werk. Ik bedoel niet reizen naar Drenthe, of Brussel of Berlijn. Nee, mijn reizen gaan doorgaans naar Californië, Michigan, New York, Maleisië, China, Japan. Dat maakt het met 3 kinderen iets anders. Binnen de huidige werkgever is er niemand die deze reizen over kan nemen (ik ben de enige in mijn functie).


Dan kijken wat je verwacht dat er gebeurt als je je ontslag aanbiedt met het noemen van de redenen die je noemt, en wat er dan daadwerkelijk gebeurt. En dan kijken (als je dan inderdaad ontslag hebt) of je je ook gelukkiger voelt.
Ik denk een zucht van verlichting. Komende maanden wil ik wel door (ook om de buffer te vergroten). De maanden gaan namelijk supersnel: binnenkort bevalt mijn vrouw en dan vliegt de tijd. In het voorjaar is er meivakantie en voor je het weet is het zomer. Ik heb in combinatie met mijn vaderschapsverlof de hele zomervakantie vrij. Dus voor je het weet is het september.

Er zijn nog wat opties: ik zou mijn vaderschapsverlof kunnen verlengen en bijvoorbeeld 2 dagen per week werken en 3 dagen voor mezelf. Mijn huidige contract laat dit niet toe, maar dit zou onderdeel van een onderhandeling kunnen zijn. Ze willen me niet kwijt – maar niemand is onvervangbaar. Het laatste is een interessante gedachte. Ik kan de kaart spelen dat ik dus 2 dagen blijf werken voor hen. Als dit niet kan, dan werk ik 0 dagen voor hen na september. Ik gooi het vanavond in de groep hier thuis.

Bedankt allen voor de reacties!

Zal ik ontslag nemen?

Niet direct de beste methode om tot FIRE te komen, ontslag nemen. Maar ik ben mijn werk redelijk zat. Ik kan vanwege mijn eigen anonimiteit niet teveel in details treden, maar laten we zeggen dat mijn baas overweegt te stoppen met zijn werk om privé-redenen. Zonder hem is ons bedrijf “waardeloos”. Wij als management team hebben hem voorgesteld aan onze investeerder vanwege zijn netwerk en kennis van onze (zeer specifieke) industrie. Een vervanger is er niet zomaar.

Nu had ik al vastgesteld dat ik eigenlijk wilde stoppen. Het werk past niet bij mijn persoonlijkheid: het product is volop in ontwikkeling en ik doe “business development”. Dat is lastig, maar vooral niet leuk, zonder product in handen en zónder bij klanten langs te kunnen gaan.

Aan de andere kant is de situatie paradoxaal: ik wil namelijk helemaal niet meer op reis (ik heb een wereldwijde verantwoordelijkheid en een Platinum-status bij KLM…). Tevens zijn wij als personeel & management mede-eigenaar van het bedrijf. Overigens is dat nog niet helemaal geregeld: ik heb niets getekend. Het voelt echter als een verantwoordelijkheid, een last en niet als beloning. Een vals gevoel van afhankelijkheid, van iemand mijn werk schuldig zijn.

Enfin. Ik zat vandaag in mijn sheets te kijken mede dankzij de Firecalculator van de welgerespecteerde Geldnerd. En ik zat zo eens te kijken. Waarom zou ik FIRE gaan, of dat op dit moment nastreven als ik niet gelukkig ben in mijn werk? Waarom zou ik niet meer tijd besteden aan het hier en nu en genieten van mijn derde kindje wat binnenkort komt?

Niet dat ik nu niet in het hier en nu leef: ik ben een genieter. Ik onthoud mezelf niets. Maar zie wel op tegen de wereld post-covid, waarin ik weer veel moet gaan reizen. Waar ik veel van de wereld ga zien, maar alles van thuis ga missen. Waar mijn vrouw met 3 kleine kinderen zit, die ’s avonds om papa roepen.

Ik heb genoeg geld op de bank staan om de komende maanden door te werken en mijn ouderschapsverlof op te nemen – en niet meer terug te keren na september. Ik zal dan voor mezelf beginnen, en heb hiervoor voldoende cash om dit tot juni 2022 vol te houden – zonder enig risico dat ik mijn huis of iets dergelijks verlies en zelfs zonder te bezuinigen. Zelfs zonder de kinderopvang aan te passen of rekening te houden met een hogere kinderopvangtoeslag.

Waarom zou ik dat niet doen?

(Het helpt in ieder geval om het op te schrijven. Maar je weet ook wat ze zeggen: You cannot “unsee” what you have seen…)

Mijn ouderschapsverlof is geregeld

Binnenkort verwachten wij ons derde kind. Voor het eerst kan ik gebruikmaken van de langere periode van het verlof. Dit betekent dat ik recht heb op 5 dagen betaald verlof (die ik direct na de bevalling neem) en nog 5 weken verlof mag nemen waarbij ik gedeeltelijk doorbetaald wordt.

Deze 5 weken zijn zoals gezegd gedeeltelijk doorbetaald: 70% volgens de overlevering. Wat men vergeet te zeggen in de media en andere uitingen is doorgaans het feit dat er geen sprake is van 70% doorbetaling. Er is sprake van 70% van het maximum dagloon. In mijn geval is dat een behoorlijk verschil, maar dat maakt niet uit.

Het belangrijkste: ik heb de aankomende tijd alle schoolvakanties vrij: de voorjaarsvakantie in februari, de meivakantie en de gehele zomervakantie. Maximaal genieten van de kinderen – en hopen dat we naar buiten mogen.

Holle verkiezingsretoriek: minimumloon naar 14 EUR per uur

Ik ben een financieel blogger met een 3x-modaal inkomen. Ok. Let’s get over it: ik ben nog steeds geen VVD-er. Ik ben sympathisant van de Partij vd. Dieren, en doneer regelmatig geld aan de Partij vd Dieren. Ik ben dus tamelijk links. Dit om te voorkomen dat men denkt dat een of andere hoog-in-zijn-bol elitaire hooibaal het idee over het minimumloon neermaait.

Het idee van de PvdA is waanzin. Het idee: werken moet beloond worden en van het minimumloon kun je niet rondkomen. Dus moet het minimumloon naar 14 euro per uur.

Dit valt voor mij onder het kopje “holle verkiezingsretoriek”. Liliane Ploumen zegt mooi dat alle partijen het eens zijn. En dat is natuurlijk ook zo: niemand is tégen eerlijke beloning. Niemand zal ontkennen dat het onmogelijk of in ieder geval heel moeilijk rondkomen is van een minimumloon. Ook ik doe dat niet. Dat is ongelooflijk moeilijk, kan ik mij voorstellen.

Maar het minimumloon verhogen is niet de oplossing

Het minimumloon verhogen naar 14 EUR per uur (overigens onduidelijk bij welke hoeveelheid uren dit geldig is. Immers, het minimumuurloon wordt ook bepaald door het aantal uren dat je werkt) is niet de oplossing.

Dat houdt namelijk in dat de lonen voor grote groepen mensen stijgt met 40%. Het betekent ook dat een aantal andere beroepsgroepen hun loon moeten (of willen) zien stijgen: namelijk iedereen die nu binnen die 40% verhoging zou vallen. Op basis van een 40-urige werkweek betekent 14 EUR per uur bijna een modaal salaris per jaar (40*14*52 weken plus vakantiegeld = 31.449,60 EUR). Een mooi startsalaris voor de gemiddelde HBO-er. Ongeveer de helft van de Nederlanders komt niet aan die 14 EUR per uur!

Maar het betekent vooral dat heel veel kosten stijgen. Minimumloon is voornamelijk van toepassing op lager geschoold werk, waar vervanging relatief makkelijk is omdat er weinig scholing nodig is en weinig “skills”. Dat maakt de beroepen niet minder belangrijk, zo werkt vraag en aanbod nu eenmaal. Voor bedrijven betekent dit dat de kosten verhaald worden op hun klanten. En uiteindelijk komt de rekening terecht bij alle andere werkenden. Maar ook bij niet-werkenden – en omdat werken moet lonen, kunnen uitkeringen en pensioenen niet meestijgen in dit idee. In het PvdA plan stijgen deze overigens óók mee.

Maar er is nog een effect: het maakt het wel heel aantrekkelijk om schijn-zelfstandigen te kweken of simpeler werk uit te besteden naar lage-lonenlanden. Voor schoonmaak en horeca is dat laatste niet zo’n probleem, maar het eerste zeker wel. Je creëert dus een nieuwe klasse werkende armen, precies het probleem wat ze willen voorkomen.

Hoe los je het dan wel op?

Met kritiek van de zijlijn komen is makkelijk, zeker als je quasi-anoniem bent. Ik heb de waarheid niet in pacht – maar vind 31.500 EUR per jaar als minimumloon van de pot gerukt. Dat er iets moet gebeuren voor “werkende armen” ben ik het volstandig mee eens. Dan zullen we moeten kijken waarom het zo moeilijk rondkomen is met een laag inkomen. De toeslagen willen we (ook de PvdA) zoveel mogelijk vanaf. Dat leidt tot drama’s en onoverzichtelijke loonsverhogingen waardoor mensen makkelijk in de problemen komen.

Misschien moeten we toe naar een systeem waarbij scholen laptops & tablets regelen voor de kinderen. Waar schoolzwemmen (een zwemdiploma halen kost ~1000 EUR per kind) de norm is, zodat ook minima kunnen gaan zwemmen. Waar contributie voor sportclubs tot 18 jaar gratis is. Dat de energielasten die verhoogd worden voor de energietransitie terechtkomen bij bedrijven (de grootste verbruikers) en niet bij de burger.

Maar ook waar consumenten beschermd worden tegen (de overheid…) belachelijke consumptieve producten, voldoende woonruimte is zodat het niet zo duur is. Een maatschappij waar het mogelijk is om je makkelijk bij te scholen of om te scholen, zodat je meer groeimogelijkheden hebt. En zo kunnen we vast nog wel wat dingen bedenken met zijn allen.

Maar rucksichtlos (bedankt, Duitsers, voor dit mooie woord!) de lonen met 40% verhogen is onverantwoord, onbetaalbaar, onhaalbaar en volledig ongeloofwaardig en “voor de bühne”. Geleuter in de ruimte, om de meest kwetsbaren uiteindelijk teleur te stellen in iets waarvan je wéét dat het niet gaat gebeuren.

Autopicknicken

De snor heeft 2 minisnorretjes en een Lieftallige Echtgenote met het derde Snorretje in de buik. En ze is al vrij ver: het kan ieder moment gedaan zijn nu…Dit in combinatie met de lockdown zorgt er voor dat we soms wat creatieve dingen moeten doen. Ver wandelen in het bos gaat niet meer, binnenspeeltuinen zijn dicht en het is vroeg donker.

Afgelopen zaterdag ging het sneeuwen. Overdag waren de kinderen heerlijk aan het spelen, en aan het eind van de middag kwam er nog even wat bezoek langs (1 vriend met een baby, dus helemaal conform de corona-richtlijnen). Aan het eind van de middag zijn we een eindje gaan rijden. Uit eten kunnen we niet, dus hebben we gekozen voor de slechtst denkbare optie: we zijn door de McDrive gegaan en hebben lekker in de auto gegeten.

Lekker is discutabel uiteraard, maar het was in ieder geval erg gezellig. Het was de 2e keer in 5 jaar dat we met de kinderen bij de McD kwamen – geen slechte score. De kosten waren 30.80 EUR – da’s dan wel weer vrij veel voor een kwalitatief teleurstellende maaltijd – maar dat wisten we vantevoren…