Recirculatie of ventilatieafvoer in de keuken: warmteverlies & kosten

Bij het kiezen van een nieuwe keuken krijg je al snel de vraag: hoe ga je de kookgeuren afzuigen? Dat gaat niet alleen om welke afzuigkap (kookplaatafzuiging of boven je hoofd, al dan niet afgeschuind, in het plafond etc).

Nee, de belangrijke vraag is: ga je voor recirulatie of directe afzuiging? Met directe afzuiging blaas je de luchtjes direct naar buiten. Met recirculatie wordt de geurtjes en het vocht verwijderd en de lucht teruggeblazen. Dit hangt af van hoe je huis gebouwd is: centrale afzuiging (met of zonder warmteterugwinning ofwel WTW), of een “losse pijp” zoals in Huize Geldsnor het geval is. Ofwel: is er ventilatieafvoer?

Nadelen aan recirculatie zijn er ook: niet al het vocht wordt afgevangen en niet alle geurtjes er uitgehaald. Die filters moeten ook vervangen worden (en ze kosten ~100EUR!)…Ook is er meer weerstand in het systeem waardoor de motor harder moet werken en dus meer geluid maakt. Maar ook voordelen: minder tocht en je hebt geen ventilatieafvoer nodig. Handig voor je kookeiland. Maar die heb ik niet.

Een punt wat een bepaalde keukenverkoper ons aan wilde praten is “duurzaamheid”. Je zuigt niet alle warme lucht naar buiten, die je met kostbare middelen hebt verwarmd. Met zo’n opmerking prikkel je mij behoorlijk uiteraard!

Warmteverlies door de afzuigkap

Het warmteverlies is iets wat we kunnen quantificeren. Het is namelijk een rekenkundig dingetje. Hou ik niet van, maar ik offer me graag op voor de mensheid.

Op de eerste plaats: ja, je verliest warmte. Je kookt in een huis met een bepaalde temperatuur en je gaat lucht onttrekken aan die ruimte. Automatisch betekent dit dat er verse lucht van elders komt en als “elders” buiten is en de temperatuur daar lager is, dan moet die lucht verwarmd worden. Als je met een WTW werkt is dit allemaal niet van toepassing: je afzuiging is dan mét ventilatieafvoer aangesloten op de WTW die de warmte keurig behoud.

Op de tweede plaats: hoe groot is dat warmteverlies? Dit hangt af van hoeveel je afzuigt. Bij een Bora Xpure is dit maximaal 626m3 per uur. Als ik een beetje rondkijk op Coolblue dan is rond de 600m3 per uur een aardige waarde. Daar rekenen we dus maar mee.

Op de derde plaats: op hoeveel dagen van het jaar is dit relevant? Grofweg van mei tot oktober staat de verwarming hier uit: het is warm genoeg. Maar dat is niet het enige criterium: doorgaans koken wij aan het eind van de middag. Zo tussen 17 en 18 uur. Hoe vaak staat op dát moment de verwarming aan, ofwel hoe vaak is het op dat tijdstip buiten kouder dan binnen én in hoeverre is dat ongewenst? Ik ga even uit van 180 dagen per jaar: 180 dagen per jaar is het buiten kouder dan binnen en zuig ik dus koude lucht aan.

Hoe koud? Ik moet wederom een aanname doen. Daarvoor kijk ik naar de gemiddelde maximumtemperatuur in mijn omgeving. Ik kook immers op vrijwel het warmste moment van de dag. En die lucht zuig ik naar binnen. De minimale temperatuur of het gemiddelde van een etmaal kan ik dus niets mee.

En hoe ver moet ik deze lucht weer opwarmen? Tot 18.5C, dat is onze thermostaat instelling. Dit verschil noemen we “Delta T” en leidt tot een aantal gewogen graaddagen. Dit is de periode waarin de verwarming dus aan staat en je warmte binnen wilt houden.

Goed, nu gaan we rekenen. 600m3 lucht weegt ongeveer 780kg. De afzuigkap laten we een uur draaien. Dat lijkt me ruimschoots lang genoeg, want wie zuigt er nu een uur lang continu op maximaal vermogen?
Met de hulp van mijn aloude vriend (dat wil zeggen, met zijn blogpost, niet met hem zelf) heb ik het uitgerekend en omgerekend. Ik zuig 1.1 miljoen BTU af…Per jaar. Ik bespaar je het excelsheet…

Wow! Dat klinkt als veel. Nou. Enorm. Of toch niet? Denk even mee: de vloer van mijn huis weegt 15 ton. De muren nog eens 21 ton, en het plafond grofweg 15 ton. Dit is allemaal massa die een temperatuur heeft en dus meewerkt aan het opwarmen (of het afkoelen vertraagt): 51.000kg, en ik tel alleen de benedenverdieping. Om deze massa 1 graad af te laten koelen heb je 202.000BTU nodig!

Dus stel je dit eens voor, in theorie: als ik alle lucht die ik in 1 jaar afzuig via de afzuigkap op 1 dag zou doen, putje winter, dan koelt mijn huis 5,5 graad af. Dat is aardig te overzien…

Je kunt het natuurlijk ook anders stellen: 1m3 gas levert 33335 BTU. Om de 1.1 miljoen BTU te compenseren heb ik bijgevolg op jaarbasis 34m3 gas nodig. Dit kost ongeveer 26,52 EUR. Ongeveer 4x zo goedkoop als het vervangen van de koolstoffilters.