Al eerder (en regelmatig) schrijf ik over het verwarmen van ons huis met de airco. Korte opfrisser: ons huis is ~200m2 groot en de benedenverdieping wordt warm gehouden met vloerverwarming die op een conventionele (HR) ketel werkt. Dit wel op zeer lage temperatuur: 35C. In de bijkeuken hebben we een elektrisch kacheltje van 1500W om te voorkomen dat het daar te koud wordt. Niet omdat er niets is wat daar niet tegen kan, maar omdat te grote temperatuurverschillen in huis leiden tot tocht en daardoor voelt het ook elders kouder. Tevens hebben we airco op de benedenverdieping.
Op de bovenverdieping hebben we airco op onze slaapkamer (24m2) en de kinderslaapkamers zijn voorzien van 2 elektrische kachels van 2000W. De badkamer wordt op temperatuur gehouden met elektrische vloerverwarming (1000W) en een elektrische handdoek-radiator (1500W).
Al met al hebben we een enorme capaciteit aan elektrische verwarming voor het “geval dat”. Dit geval diende zich echter aan. Voor het eerst hebben we de elektrische kachels op de kinderkamers en in de bijkeuken aan gezet. Ook heb ik de vloerverwarming in de badkamer continu laten draaien ipv. op een tijdschakelaar. Dat niet zozeer vanwege de kou, maar omdat onze badkamer tijden met de komst van onze jongste dochter minder voorspelbaar zijn en warmte met zo’n kleintje belangrijker is.
Verwarmen doen wij ook gedeeltelijk op de airco: dit is feitelijk een warmtepomp die warmte uit de buitenlucht haalt en door compressie dit weer afgeeft aan de binnenruimte: het tegenovergestelde van een koelkast. Behalve in de zomer, dan is het precies zo als een koelkast. Dit proces is vele malen efficiënter dan verwarmen met “resistance heating” (conventionele elektrische kachels) of gas, omdat je alleen de elektriciteit er in stopt die nodig is om de pomp en compressor te laten draaien.
Dit scheelt honderden euro’s per jaar en werkt doorgaans fantastisch. Maar met lagere temperaturen neemt de efficiëntie behoorlijk af: er is minder warmte beschikbaar in de lucht, terwijl de warmtevraag van binnenuit groter wordt. Op zaterdag 6 februari kwam de kou er in. De wind draaide naar het oosten, de regen kwam vanuit het zuiden en ging over in sneeuw. De temperatuur kelderde: de gemiddelde temperatuur op zaterdag was nog 3.2C, maar op zondag was het gemiddelde -4.0C. Het bleef vriezen tot de 14e, pas op 15 februari kwam de gemiddelde etmaaltemperatuur weer boven nul.
De sneeuw was funest voor de airco en heb ik uitgezet op zondagochtend. De compressor was bedolven onder de sneeuw en er kon dus nergens nog warmte uitgetrokken worden: er was geen circulatie meer mogelijk. Op de plek waar de airco stond, langs het huis, was een grote sneeuwduin ontstaan van plaatselijk een meter diep. We zijn vanaf dat moment op onze slaapkamer gaan stoken met een elektrisch kacheltje vanaf het moment dat onze dochter geboren is. Daarvoor verwarmden we onze slaapkamer uiteraard niet. Door de sneeuw waren we ook beneden gedwongen om te verwarmen met gas: de airco kreeg het niet bijgestookt (door de sneeuw, maar anders had-ie het ook niet bijgehouden door de wind). Later in de week (vanaf de 13e) heb ik de sneeuw van de airco afgehaald en is deze weer aangezet om onze slaapkamer te verwarmen. Beneden hebben we het gehouden op gas.
Hieronder zie je ons energieverbruik in kwh & m3 per dag voor de maand t/m de 20e februari. In grijs loopt de lijn met de gemiddelde etmaaltemperatuur in graden Celsius. Je ziet dat op de 6e, de dag van de koude-inval ons elektraverbruik iets hoger is dan de donderdag en vrijdag ervoor. Maar vanaf de zondag zie je het “exploderen”. Tot de 14e iedere dag meer dan 40 kwh. Op deze schaal valt gasverbruik niet echt op: dit liep op tot 10 m3 op de 11e. De 11e is ook de dag dat mijn dochter geboren is. Er is de 10e en 11e aanzienlijk meer warm water verbruikt, de verwarming stond iets hoger en we hebben 3 dagen gewerkt met een elektrische kachel van 2KW op onze slaapkamer (omdat de airco onder de sneeuw lag). Vanaf toen begon ook de zon te schijnen, wat duidelijk te zien is in de opgewekte kwh’s!
Zelf werk ik het liefst met de totale energiebehoefte die we hebben in huis. Daarin heb ik ook het gas geconverteerd naar kwh’s. En dit weer teruggerekend naar verbruik per graaddag om het beter te kunnen vergelijken. De koude dagen zijn duidelijk terug te zien, maar met iets vertraging en later met invloed van de zon: 11, 12, 13 en 14 februari waren zéér zonnig en daardoor was de warmtebehoefte kleiner dan je zou verwachten op basis van de temperatuur. Overigens is onderstaand niet de eerlijkste vergelijking wellicht: dit is ons totale energieverbruik (exclusief auto’s) maar dus inclusief vaatwasser, droger en wasmachine. Met name die laatste 2 draaien veel door de komst van de baby: iedere dag werd het bed afgehaald, veel kleertjes, doekjes, dingetjes etc. in de was.
Je ziet ook duidelijk dat vóór de 6e de energievraag aanzienlijk kleiner was. Ik wijt dit aan het stoken met de airco en het niet aanpassen & gebruiken van elektrische kachels & elektrische vloerverwarming.
Inmiddels is het buiten weer zacht. We stoken met de airco het huis weer warm. Dat gaat lekker: het is warm buiten (efficiënt), de zon schijnt (direct verbruik vanaf de PV-installatie) en er is weinig warmte-behoefte (= zuinig!).
De stresstest is dan ook wel goed geslaagd: zelfs onder de koudste temperaturen hou ik het huis warm met een lage aanvoertemperatuur (door de CV-ketel). Een aanvoertemperatuur die met een lucht-water warmtepomp makkelijk gerealiseerd had kunnen worden.
Je ziet ook duidelijk de besparing in m3/graaddag (=correctie voor weersinvloeden). De blauwe staafjes zijn voor het stookseizoen 2019-2020, de oranje staafjes voor 2020-2021, waarbij februari geldt t/m 20 februari.
Maar dit is een vertekend beeld: we hebben immers véél meer elektriciteit verbruikt. Dit is niet alleen vanwege de airco, maar met name vanwege de koudeperiode waarin we de elektrische verwarming nodig hadden die we nooit eerder gebruikten. De waarde die nu voor februari staat is een extrapolatie van de waardes (meterstanden gedeeld door 20, maal 28). Dit zal nog een stukje teruglopen vanwege het veel warmere weer waardoor het gemiddelde gedrukt wordt.
Om een eerlijke vergelijking te maken kijk ik naar het totale energievebruik, dus alles teruggerekend naar kwh. Hierin zit géén seizoenscorrectie, het zijn de absolute getallen:
Merk op dat er 2 grote verschillen zijn in de situatie: per 1 oktober 2020 stoken we warm met de airco wanneer het kan. En de felle koudegolf waarin ook mijn dochter geboren werd heeft een grote invloed. Desondanks is de totale hoeveelheid verbruikte energie áfgenomen!
Ergo: heeft u een airco die ook kan verwarmen? Schroom niet om deze in te zetten. Er wordt minder energie verbruikt (beter voor de wereld), en het bespaart geld. Win-win.
Vraagje, heb je een kierdicht huis(met een blowerdoortest getest) met wtw-ventilatie? Ik ken meer mensen met aircoverwarming maar hoorde van hen nog niet over elektrische kacheltjes bijzetten in deze koudegolf. Ze kregen ook niet net in die week een baby hoor. Plushuis(oa te vinden op twitter) doet met die koude(en hete) weken vaak een meetweek,dan kunnen liefhebbers van zuinige geïsoleerde kierdichte huizen elkaar hun verbruik doorgeven. Heel nuttige info.
Nee, ik heb zéker geen kierdicht huis. Onze voordeur is gelegen op het NO en daar zit een brievenbus in, wat bijvoorbeeld in een kierdicht huis al niet mag. Ook is het raampje in de WC enkelglas (tsja, 20x30cm en alleen kiepstand). We hebben ook geen WTW. Dit huis is van midden jaren ’90 en toen bestond dat allemaal nog niet. Het achteraf inbouwen van een WTW heb ik naar gekeken, maar is schier onmogelijk. Je krijgt dan overal luchtkanalen en suboptimale installaties.
Voor de slaapkamer hadden we op zich genoeg vermogen, ook toen het hier ’s nachts 16 graden vroor. Maar als er sneeuw voor de condensator zit, heb je geen luchtcirculatie en dus geen mogelijkheid tot warmte-uitwisseling. En dan houdt het snel op. Vanaf het moment dat ik de sneeuw verwijderd heb was er geen probleem meer.
Het absolute vermogen bij de zeer lage temperaturen om ook de woonkamer (70m2) te verwarmen is niet groot genoeg: de warmtevraag neemt sterk toe, het aanbod sterk af. Dan is de COP te laag om efficiënt te kunnen verwarmen, maar ook het comfort te klein.
Op de slaapkamers boven en in de bijkeuken komt de luchtstroom niet, dus hebben we daar geen andere keuze dan de (ingebouwde, dus voor dit soort doeleinden bedoelde) elektrische kacheltjes te gebruiken. Normaal is de bovenverdieping niet gestookt (behalve de badkamer).
Wat een geneuzel om stroom aan te prijzen boven gas.
Heeft u, behalve deze oneliner, ook nog een argumentatie hiervoor?
Die van mij is vrij simpel en feitelijk:
1 m3 gas heeft de energieinhoud van (afgerond) 10kwh elektriciteit. Je kunt het ook beiden terugrekenen naar Joule of Megajoule. Maar kwh werkt net iets intuïtiever.
Een m3 gas levert bij verbranding 1.89 kg CO2 op, of 189 gram per kwh energie-inhoud. Een Nederlandse kwh van ons netwerk gemiddeld ~400 gram per kwh.
Maar hier komt de truc: een warmtepomp haalt meer energie uit de lucht dan er aan elektriciteit in gaat (door compressie van gas in een warmtewisselaar, identiek aan een koelkast). Je haalt dus ongeveer 4kwh warmte uit 1 kwh elektriciteit. 1kwh warmte uit de warmtepomp veroorzaakt dus “slechts” 100 gram CO2, versus 189 gram van de gasverwarming.
En precies daarom is verwarmen met een warmtepomp zeer gunstig voor je energieverbruik. Vandaar ook de vergelijking met “finaal energieverbruik”.
Hetzelfde kunnen we doen met kosten:
een kuub gas kost ongeveer 0.75 EUR. Een kwh elektriciteit 0.22. Een kwh warmte uit gas kost dus 7.5 cent, en met conventionele elektrische verwarming of elektrische vloerverwarming 22 cent.
Maar met een warmtepomp kun je dit delen door 4 en kost een kwh warmte nog slechts 5.5 cent. Dat is een aardige besparing.
Nu reken ik met een gridgemiddelde vanwege het verdringingsprincipe en niet met de 0 gram per kwh van mijn zonnepanelen. En ik reken met 22 cent ipv. de 11 cent van mijn terugleververgoeding, die het stoken op elektriciteit nog gunstiger maakt.
Overigens heeft het nog twee voordelen:
1. Geen afhankelijkheid van extern gas (geen terrorisme-financiering) bij gebruik duurzame energie (waar mijn 32 zonnepanelen in voorzien)
2. Geen aardbevingen in Groningen
3. En dat is de belangrijkste: geen verbrandingsbronnen in huis. Geen kans op CO-vergiftiging, geen explosie-gevaar etc.