Waarom “handig zijn” handig is – en een goede hulp bij “rijk worden”

Vroeger, zeg een jaartje of 12 geleden, kon de Geldsnor helemaal niets. Enigzins trots wist ik soms zelfs te melden dat ik “2 linkerhanden” heb maar gelukkig voldoende geld verdiende om “anderen het werk te laten doen”. Tsjonge, de arrogantie als ik er aan terugdenk. Ten eerste trots zijn op iets niet kunnen…Da’s natuurlijk een beetje bijzonder. Maar ook de (geïmpliceerde) gedachte dat handwerk op de een of andere manier minderwaardig zou zijn en iemand anders het maar moest doen.

Maar, in 2011 kochten wij een klushuis. Ik kon nog steeds vrij weinig, maar ben gaandeweg meer gaan doen. Meer gaan genieten van het keiharde werk wat soms noodzakelijk was. Dit begon met de leuke klusjes waarbij niets mis kon gaan: slopen! Uitbreken van de vloer met een boorhamer, het weghalen van muren maar ook het ondermijdelijk plaatsen van stutten en lateien.

Langzaam maar zeker werd het meer en meer. Sommige apparaten had ik eerst geleend, en later gekocht. In eerste instantie had ik niet meer dan een schroefmachine, maar dit werd snel uitgebreid met een boorhamer. Vervolgens kwamen er trekveren bij (voor elektriciteitsdraad) en buigveren (om de pvc-buizen te buigen). We hebben zelf de zolder geïsoleerd, de tuin aangelegd, tussenwanden geplaatst, waterleidingen getrokken (en aangesloten) enzovoorts.

Al snel begon ik het allemaal leuker en leuker te vinden. Inmiddels doe ik vrijwel alles zelf. Ik roep enkel nog hulp in als iets te zwaar is om alleen te doen, of als het echt oefening vereist: stucadoren en tegels zetten op grote oppervlaktes bijvoorbeeld. Ook maak ik een uitzondering als ik geen tijd heb: aan de zolderverbouwing zal ik bijvoorbeeld niet alles zelf doen, simpelweg omdat ik 3 kleine kinderen heb en niet voldoende tijd zal hebben.

Wat levert het op?

Dit is eenvoudig: een beetje klusjesman rekent tegenwoordig rond de 40 EUR per uur, exclusief BTW. Die btw moet je natuurlijk gewoon meerekenen, dus je komt op afgerond 50 EUR per uur. Deze kosten kan je vergelijken met je eigen netto-loon: ik verdien netto iets onder de 30 EUR per uur. En nog belangrijker: ik ben niet afhankelijk van de planning van iemand anders!

In de uren kun je het zelfs nog anders beredeneren: ik werk geen uur minder (en krijg dus niet minder betaald) als ik iets zelf doe. Ik doe het namelijk in mijn vrije tijd. Dus komt er alleen maar iemand in om het voor mij te doen als het te moeilijk is, te gevaarlijk, verplicht of als ik geen tijd heb.

Dat gezegd hebbende: een professional heeft natuurlijk de juiste apparatuur en zal alles een factor 2-5 sneller doen dan jij (of ik).

Welke klussen kun je zelf doen?

Wat je zelf kunt doen hangt uiteraard af van je eigen handigheid. Linkerhanden bestaan niet, dat is een excuus om iets niet te proberen. En als je het niet probeert, zul je het niet leren en blijf je dit excuus eeuwig gebruiken.

Onderstaand is een eenvoudig lijstje van veel voorkomende klussen. Sommigen schrikken mensen behoorlijk af: Oei, de vloer moet er uit en de muur moet er uit. Ja…En? Dat kost vrijwel niets om te doen en is zeer eenvoudig. Wel even checken of het geen dragende muur is en welke leidingen er door de vloer & muur lopen. Maar complex is het niet!

Het is ook niet zo dat klussen duurder worden als ze complexer worden. Want de complexiteit zit vaak in de oefening. Ik kan niet stucadoren of tegelen, omdat ik dit nooit doe en niet vaak nodig heb. Dat maakt het moeilijk, en daarom besteed ik dat uit. Maar voor een stucadoor is het simpelweg meters maken (al is het absoluut een kunst!).

Voor de benodigde machines en dergelijke: ik heb zelf in de loop der jaren alle spullen gekocht. Zaagtafel, geleide-zaag, decoupeerzaag, bandschuurmachine, gewone schuurmachine, afkortzaag, buigveer, trekveer, boorhamer + tientallen verschillende maten boren, handzagen, schroefmachines, tangen, trekveer. Ik heb nooit iets nodig.

KlusMoeilijkheidSpullen nodig
Vloer slopen (zandcement dekvloer)EenvoudigBoorhamer
Verven & schurenEenvoudigSchuurmachine & kwasten en rollers.
BehangenEenvoudigBehangtafel en lijmkwast
Elektra: stopcontacten vervangenEenvoudigSchroevendraaier, striptang
Laminaat leggenEenvoudigLaminaatsnijder/afkortzaag, decoupeerzaag
Beton stortenEenvoudigBetonmolen
Kitten: acrylaatEenvoudigKitspuit
Muur slopenMatigStutten (indien dragende muur), boorhamer, moker
Zandcementvloer stortenMatigCementkuip, opzetstuk boormachine
Elektra: nieuwe stopcontacten plaatsenMatigGatenboor, evt. Buigveer & trekveer, draad
Waterleiding (kunststof)MatigKoppeltang
(Houten) tafel makenMatigAfkortzaag, geleidezaag
Kitten: siliconeMatigKitspuit
Trap makenMoeilijkHamers, zwaaihaak, diverse zagen, schroefmachine
Tafel maken (hout)MoeilijkGeleidezaag, zaagtafel, schroefmachine
Elektra: volledig nieuwe draden trekken van meterkast over verdiepingsvloer etc.MoeilijkTrekveer, buigveer
StucadorenMoeilijkCementkuip, rei, opzetstuk boormachine, spaan
Tegels zetten / leggenMoeilijkKuip voor tegels, waterpas, etc.

Voorbeelden

Op dit moment ben ik bezig met het maken van een eetkamertafel van massief eikenhout. Dit hout had ik zelf nog liggen (het was vroeger de vloer van dit huis). Een vergelijkbare tafel kost in de winkel ongeveer 1500 EUR. Voor de Geldsnor is deze tafel 26 EUR: namelijk een aantal schroeven en lijm.

Ook heb ik vorig jaar zelf een tuinhuisje gebouwd: 7.5×4 meter. Totale materiaalkosten waren een kleine 4.000 EUR. De offerte om hetzelfde huisje te laten bouwen kwam uit op ~18.000 EUR.

Een laatste voorbeeld: toen wij dit huis kochten vonden we de badkamer te klein. We (dat ben ik) hebben de badkamer volledig gestript voor de kosten van 0 EUR. Vervolgens heb ik een dragende muur verwijderd en gestut (4 EUR huurkosten voor de stutten voor 2 weken) en een nieuwe muur geplaatst (Ytongblokjes gelijmd & een grote latei geplaatst). Kosten: materiaal. Een latei is vrijwel gratis (paar tientjes) en hetzelfde geld voor de ytong & lijm. Ik denk dat ik met 150 EUR klaar was. Ook moest er een nieuwe zandcement dekvloer in de badkamer gemaakt worden (100 EUR aan zandcement) en heb ik daarop de elektrische vloerverwarming gelegd. De afwerking met tegels en dergelijke heb ik laten doen door de tegelzetter.
Hier zat voor mij een kleine 40 uur werk in, en ik schat dat een professional 2x zo snel was. Dat heeft me dus 1000 EUR opgeleverd. Niet slecht in een weekje vakantie – en ik had meteen mijn fitness-activiteiten gehad!

Terugverdientijd LED: loont het om actief lampen te vervangen?

In Huize Geldsnor zijn we nogal begaan met de wereld om ons heen. Daarom hebben we een grote plant & diervriendelijke tuin waar niets wordt omgespit, geen gif wordt gebruikt en het blad mag blijven liggen waar het valt.
Ook hebben we 32 zonnepanelen, stoken we zoveel mogelijk met de airco ipv. op gas (ondanks dat dit door de vloerverwarming en lage temperatuur zeer zuinig is) en rijden we 90% van al onze kilometers elektrisch.

Ook zijn vrijwel al onze lampen LED. Vrijwel allemaal dus. Er waren nog 4 halogeenspotjes over van de vorige bewoners en de afzuigkap heeft halogeenspotjes. Gezien de plannen voor een nieuwe keuken vervangen we die op dit moment nog niet.

Maar de andere 4 spotjes dus. Die deden het prima. Halogeen geeft mooi warm licht, maar ook veel letterlijke warmte: het is nogal een energieverspilling. Ze zaten ook op plekken waar de verlichting heel lang aan is: in de keuken en de bijkeuken. In de bijkeuken zijn ze denk ik een uur per dag aan (2 stuks). Maar in de keuken wel 10 uur per dag, gemiddeld. Namelijk in de winter van ’s ochtends vroeg (omstreeks 07:30) tot ’s avonds laat (~23 uur). In de zomer natuurlijk korter, maar ik ga toch uit van een conservatieve 5 uur per dag.

Vorige week ging één van de spotjes kapot. Omdat dit spotje boven het aanrecht zit en dus zeer belangrijk is voor mijn kook- & snijwerk, moest deze vrij acuut vervangen worden. Ook mijn oog voor symmetrie liet niet toe dat dit spotje werkloos bleef zitten.
1 lamp vervangen door een LED-spot is een zogenoemde no-brainer; een halogeenspotje is dúúrder dan een LED-spotje. Dus zelfs bij de aanvangkosten zit je beter, laat staan in het verbruik. Rekenen heeft hier dus geen zin: acuut vervangen door een LEDje. Wat let je?

Maar wat als het spotje het nog doet?

De andere 3 lampjes waren echter niet kapot. Impulsief besloot ik ze allemaal te vervangen. Ik verving 4 spotjes van 20W voor 4 spotjes van 3W. Dat scheelt dus 68Wh per uur dat ze aan zijn (4*20-4*12=68W). Dat lijkt wellicht weinig. En is ook niet superspannend: op een jaar betekent dit een besparing van 124kwh. Op ons extreem hoge energievebruik (door veel elektrisch te verwarmen én elektrisch te rijden) is dit echter nog steeds 1.2% van ons energieverbruik! Als je bedenkt hoeveel moeite we als maatschappij hebben om 1% minder energie te verbruiken, is zelfs het vervangen van 4 spotjes dus al een goede stap.

Maar dat terzijde. De vraag is nu: is het gunstig om de nog niet-kapotte halogeenlampen te vervangen door LED-lampen?

Ik heb dit geplot in een grafiek. Ik heb hierin de aanschafprijs van 1 halogeenspot genomen (die moest immers vervangen worden) en de aanschafprijs van 5 LED-spotjes. Dat is geen typefout: ik heb er 1 kapot laten vallen en ook die moet terugverdiend worden… Verder ben ik uitgegaan van 5 branduren per dag voor alle spotjes. Dat zijn dus 1825 branduren per jaar. Waar de lijnen kruisen is het terugverdienpunt.

4 LED spotjes kopen vs 1 halogeenspot kopen, met de gebruikskosten voor 4 stuks. De andere 3 waren niet kapot, maar wel vervangen.

Het antwoord: na 1220 branduren (ofwel 8 maanden) is de volledige aanschafprijs terugverdiend. Dit is inclusief het laten vallen van 1 spotje.

Bij een hogere stroomprijs wordt de terugverdientijd uiteraard korter. In bovenstaande grafiek ben ik uitgegaan van 0.22 EUR per kwh.

En over de hele levensduur?

Behalve dat LED-lampen veel minder energieverbruiken, gaan ze ook nog eens langer mee. Een korte tocht via Google leert me dat een LED-lamp wel 50.000 uur mee gaat, maar dat 20.000 gebruikelijk is. Een halogeenlamp gaat ongeveer 2.000 uur mee. Ik heb dezelfde gebruikskosten dan ook doorgeplot over de levensduur van de LED-lamp van 20.000 uur. De kosten voor de halogeenspotjes heb ik gelijk gehouden gedurende de 10 jaar(!) die de LED-spotjes mee gaan, evenals de elektriciteitsprijs.

In die 10 jaar geef je hiermee ruim 500 EUR minder uit aan elektriciteit.

Als je nog halogeenspotjes hebt is de belangrijke vraag nu: waar wacht je nog op? Er is gegarandeerd geen betere investering die je kunt doen dan je inleg binnen 8 maanden terugverdienen.

De zolderverbouwing

Omdat we geen vergunning kregen voor de dakkapel, hebben we gekozen voor een alternatief: het plaatsen van een aantal dakramen op zolder, om zo in ieder geval voldoende licht binnen te krijgen. We hebben gekozen voor een zgn. “studioraam” van Velux.

Plaatje van dakraampje.nl, overigens hebben wij ‘m zelf niet hier gekocht 🙂



Ook hebben we tóch besloten om de schoorsteen te verwijderen. Dit kost uiteindelijk 5000 EUR, maar we vonden dit de moeite waard. De zolder wordt nu onze slaapkamer, maar heeft ook nog ruimte voor mijn kantoor. Mijn kantoor wordt een kleine 2 meter diep en 4 meter breed. Via een overloopje lopen we dan naar onze slaapkamer. Deze slaapkamer wordt 4 meter breed en 380cm diep. Een stuk kleiner dan onze huidige slaapkamer, maar omdat de rest van de verdieping ook “van ons” is, hebben we toch voldoende ruimte voor al onze kleren en dergelijke.

Zoiets zal mijn werkplek worden. Maar dan anders. Plaatje van Camber.be

Voor het droogrek in het trapgat denken we aan zoiets. Een fantastische oplossing om meteen de balustrade te maken, maar ook om de was goed op te kunnen hangen!

De totale kosten voor de zolderverbouwing:
Dakramen inclusief installatie: 3050 EUR (staat vast)
Schoorsteen verwijderen, dak aanhelen en constructie aanpassen: 5000 EUR
Aanleggen airco (met buitenunit): 2500 EUR (begroot)
Overig materiaal, zoals houten balken, gipsplaten, schroeven, pluggen, elektraspul en lampen: 3600 EUR (begroot)
Hulp van “klusjesman”: 1936 EUR

Totaal: ~16.000 EUR. Ik doe zoveel mogelijk zelf, om de simpele reden dat ik geen 50 EUR per uur kost. En de bijkomende reden: ik vind het leuk om te doen, en waarom zou ik iemand betalen voor wat ik én zelf kan én leuk vind? Nouja: tijdgebrek! Dus ik ga uit van een week lang “hulp”.