Eerder deze week zag ik een interessante verwijzing vanaf het blog van Aaf (Zuinigaan). Het gaat over de vraag hoe je het zuinigst omgaat met de CV-ketel. De vraag in de comments die gesteld werd valt te parafraseren als volgt:
“Is het nog steeds gunstig om met de ECO-stand warm water te maken, in plaats van met een waterkoker”? En daarbij werd gesteld dat dit misschien een berekening voor mij is.
Gooide iemand een handschoen neer? Dan raap ik ‘m op! Challenge accepted!
In de eerste plaats hangt het antwoord af van vele factoren. Vooral hoe je de vraag exact interpreteert. Maar ook de lengte van de leidingen, de efficiency etc. Maar ook of het energetisch beter is, of kostentechnisch beter…
Qua efficiency, gemeten in de hoeveelheid energie die er nodig is om het water te laten koken, zal de waterkoker nooit te verslaan zijn. Punt. Makkelijker kan ik het niet maken. Een waterkoker is gewoon erg efficiënt. En hierbij geldt dat des te groter het vermogen, des te efficiënter het proces. Klinkt tegenstrijdig? Toch is het zo: als het water er langer over doet om te koken, zal er over een langere tijd warmte ontsnappen.
Maar er zijn meer manieren om warm water te maken: met de CV-ketel en met een Quooker (of ander merk) bijvoorbeeld.
Water verwarmen met de CV-ketel
Water verwarmen met de CV-ketel doe je doorgaans op gas. De watertemperatuur bij het tappunt moet minimaal 55C zijn (vandaar de instelling op 60C voor tapwater). Mijn CV-ketel doet er 27 seconden over om warm water te geven in de douche, wat ruim 17 meter verderop is. Een kWh aan gas-warmte-water kost bij een prijs van 3,5 EUR per kuub gas ongeveer 40ct. Dat is gerekend met alleen de ketelverliezen, er zijn ook nog wat verliezen “onderweg” omdat het water sterk afkoelt in de leidingen.
In een waterkoker bij 98% efficiency kost een kWh-tapwater-warmte ongeveer een eurootje.
Ik reken bewust simplistisch: het gaat hier niet om het volume, in beide gevallen zul je ongeveer net zoveel warm water hebben. Met 1kWh kun je best veel water verwarmen.
Maar de crux zit hier in de leidingen. Een waterleiding heeft normaliter een dikte van 15mm, in oudere woningen nog wel eens 10 of 12. In mijn huis 15, want ik heb alles zelf vernieuwd:-).
De lengte is zoals gezegd 17 meter. Dat betekent dat er 3 liter water in de warmwaterleiding blijft staan van de CV-ketel tot aan de douche. Dat is een “stilstandverlies” en is dus enorm. (in de post bij Aaf staat een fout van mijn kant. Iets met radius en diameter:-))
Het is zelfs zó groot, dat ik mij nu begin af te vragen of ik niet beter een elektrische boiler op zolder kan leggen. Kom ik op terug in een andere blogpost…
Water met de waterkoker: Break Even Point
Wanneer is het nu voordeliger om met de waterkoker warm water te maken?
Je hebt 4.18kJ energie nodig om 1 liter water met 1 graad op te warmen. Om het water te laten koken moet je voor het gemak 85 graden verwarmen. Dat is 355kJ, ongeveer 0.1kwh. Een 2000W waterkoker zal hier derhalve 3 minuten over doen.
Die 0.1kWh kun je ook in gas omrekenen. Je moet ongeveer 10 liter gas verbranden (immers, in 1000 liter gas zit ruim 35000KJ) om dezelfde hoeveelheid water te laten koken.
Het maakt even niet uit of je tot het kookpunt gaat of tot 60 graden: vergroot gewoon de volumes en de rekensom is hetzelfde.
Echter, een ketel heeft bij het verwarmen van tapwater hooguit 90% rendement. Je komt dus uit op 11 liter. Grofweg 3,5 cent voor het verwarmen van deze genoemde liter water.
Bij de waterkoker kost dit al snel 10 cent.
Maar: je CV-ketel hangt niet direct aan de kraan vast! Bij een lengte van 3 meter heb je een stilstandverlies van ongeveer 0.5 liter, die weer bijna 2 ct kost.
Zo lang de ketel dichterbij staat dan een meter of zes, is het voordelig om het warme water uit de CV te pakken. Met andere woorden: bij iedere woning waarbij de CV-ketel op zolder staat, kun je beter de waterkoker gebruiken!
Hierbij ga ik wel compleet voorbij aan het feit dat de gebruikscasus volstrekt anders zal zijn. Een waterkoker is niet geschikt voor grote volumes, en CV-water niet heet genoeg om thee te zetten. Maar als je een waterkoker hebt van een liter en dat kookt, dan heb je ook 3 liter afwaswater.
Dit is ook direct een reden waarom een Quooker wel degelijk een duurzame optie kán zijn: deze verwarmd het water op hoog vermogen (>2KW) en houdt het warm met laag vermogen (dwz., korte pieken). Maar hierdoor heb ik de CV-ketel niet nodig om warm water te maken in de keuken. Geen stilstandverliezen (die vooral optellen bij kortdurig gebruik van warm water).
Hoi,
En vergeet de ouderwetse keukenboiler niet. Toen wij ons huis kochten 5 jaar geleden, waren we niet zo gecharmeerd van de keukenboiler. Nu wel. We hebben er een timer tussen gezet en van 10 tot 21 uur hebben we altijd heet water in de keuken, voor de afwas en om groenten mee op te zetten. En handen mee te wassen.
Mijn vriend heeft hem extra geisoleerd en we hebben 4 zonnepanelen, die in de zomer helpen.
De cv ketel hangt direct boven de douche, binnen twee seconden heb je daar warm water.
Hoe kijk jij tegen zo’n keukenboiler aan?
Er zit tien liter in, voor huishoudelijk gebruik genoeg.
Groet, G
Daar kijk ik positief tegenaan, vooral als de ketel ver weg is.
Hier al jaren superblij met de quooker. Gebruik hem eigenlijk niet voor de afwas en gezien onze HR ketel op zolder staat wel beter natuurlijk. stom. Maarja vanaf nu dus weer een kleine besparing.
Enige wat ik in je interessante relaas mis, is wat het verschil is tussen water van boven met of zonder eco stand. Of heb ik in mijn enthousiasme eroverheen gelezen?
Het stilstandverlies is even groot. Alleen een ketel die het warm op voorraad houdt heeft ook daar nog verlies!
Bij ons zit de verwarming ketel op zolder ,we hebben maar twee lagen, benedenverdieping en de zolder .De leidingen lopen bij ons naar beneden onder de vloer door en om warm water te krijgen duurt behoorlijk lang en meestal hebben we dan eerst 3/4 emmer koud water .Hebben we een kleine hoeveelheid water nodig voor de afwas e d gebruiken we de waterkoker van anderhalve liter en dat duur 3 min .Ik ben niet goed in uitrekenen maar dit lijkt mij wel veel goedkopen
Moet je niet ook rekening houden met de aanschafkosten van de kooker of waterkoker? Ik heb die rommel allemaal niet. Warm water tap ik uit de kraan in de badkamer, die is in een poep en een scheet warm, in de keuken gebruik ik alleen koud water.
Zeker, maar om het eerlijk te houden dan ook de kosten van de cv ketel en het onderhoud per jaar, althans voor het deel wat voor warm water gebruikt wordt. Dat is meestal ongeveer 30 procent.
Bedankt voor het maken van de vergelijking voor het verwarmen van water. Ik gebruik in de keuken ook steeds minder warm water en het water dat ik nodig heb kook ik meestal ook met de waterkoker. Het gaat gelukkig snel!