Dit jaar gaan we een warmtepomp plaatsen, althans dat is het voornemen. Maar ik heb net pas de eerste (en enige) offerte-aanvraag gedaan. Waarom de enige, hoor ik je denken? Welnu: er zit een erkend installateur in de familie. Goedkoper ga ik het niet krijgen (zonder familievete).
Maar dit terzijde. De vraag is nu: wat mag deze installatie mij gaan kosten, om tóch een goede investering te zijn? Hiervoor ga ik uit van het volgende:
1. Een ROI van >10% (ofwel een terugverdientijd onder de 10 jaar)
2. Exclusief subsidie. Subsidie is dus een meevaller.
3. Ik ga uit van 1000m3 gas per jaar. We verbruiken actueel (fors) minder, maar dat komt met name doordat we verwarmen met de airco. Dit lagere verbruik mag ik niet meerekenen.
Nu de basis is gelegd, gaan we aan de slag! 1 m3 gas levert een energie-inhoud van 10kwh. Dit om het makkelijk te houden (het kan net iets meer of minder zijn). 1000m3 gas vervangen door te stoken met uitsluitend elektriciteit zou uitkomen op 10.000kwh elektriciteit.
De kosten voor de 2:
Elektriciteit: 10.000kwh x 0,2252 = 2252 EUR
Gas: 1000m3 x 0,7728 = 772,8 EUR. (+181 EUR netbeheer per jaar) = 953,8 EUR
Klinkt als een slechte casus. Maar, gelukkig hoeven we niet te stoken op elektriciteit. Een warmtepomp werkt door warmte uit de lucht te trekken door een gas te comprimeren: net als een koelkast. Door deze fase-verandering wordt er warmte of kou toegevoegd (afhankelijk aan welke kant je staat). Dit is zeer efficiënt: met 1kwh aan elektriciteit voor de pomp kun je fors meer kwh uit de lucht halen. Dit noemen we COP, en het gemiddelde rendement per jaar (inclusief seizoensverschillen) noemen we SCOP.
Volgens sommige bronnen is een SCOP van 5,2 realistisch. Dit lijkt allemaal heel ingewikkeld. Is het niet: om 10.000kwh aan warmte te genereren, heb ik 10.000/5,2 kwh nodig: 1923kwh.
We rekenen opnieuw:
1923kwh * 0,2252 = 433,06 EUR
1000m3 gas = nog steeds 953,8 EUR.
Het verschil per jaar is dus 520 EUR
Een zeer snelle rekensom leert ons dat het verschil per jaar 520 EUR is. Ik hou hierbij nadrukkelijk géén rekening met stijgende energieprijzen voor gas. Dat zou alleen een meevaller zijn. Elektriciteit hanteer ik tegen het hoge tarief. Overdag is het namelijk warmer en daarmee is de COP aanzienlijk hoger dan ’s nachts. Bij een watertemperatuur van 35C is het verschil tussen 2C en 10C een COP van 4 versus een COP van 5. Dit is 25%, ofwel rúim het verschil van 10% in elektriciteitsprijs (hoog tarief / laag tarief.
Om dit product in 10 jaar terug te verdienen mag het dus 5200 EUR kosten. Ik hou ook geen rekening met boekhoudtrucjes zoals netto contante waarde en dat soort gecompliceerde onzin.
Nu kan ik je vast vertellen: dit systeem gaat vrijwel zeker het dubbele kosten. Maar ik heb een voordeel: mijn elektriciteit kost geen 22ct per kwh. Ik heb een forse overproductie van mijn zonnepanelen in vrijwel alle maanden van het jaar en zelfs op sommige dagen in de winter. Daarmee kost mijn elektriciteit slechts 11ct (de terugleververgoeding).
Grofweg mag het systeem exclusief subsidie iets meer dan 10.000 EUR kosten.
Is de berekening niet te simplistisch? Ik heb zelf geen warmtepomp, dus corrigeer me als iets niet klopt.
– Salderen wordt afgebouwd komende jaren. Als je de warmtepomp het hardste nodig hebt zal je waarschijnlijk een groot deel van de elektriciteit moeten inkopen tegen 21 cent?
– Afschrijving van installatie? Ik gok dat dit in 15-20 jaar moet? Hoe zit dit in vergelijking met CV ketel afschrijving?
– Onderhoud warmtepomp? Of is dat vergelijkbaar met CV ketel onderhoud?
– Werkt de warmtepomp ook het efficientste met jullie huidige verwarming? Ik begreep dat warmtepomp en vloerverwarming vaak de beste combi is? Of is dat tegenwoordig niet meer zo?
– Warmtepomp en geluid?
Dank je. De berekening is wat vereenvoudigd inderdaad.
1. Salderen wordt afgebouwd, dat klopt. Op zonnige winterdagen (maar dat zijn er niet veel) produceer ik veel meer stroom dan wat ik verbruik. Denk aan 10.000kwh per jaar in totaal. In de wintermaanden lever ik 700kwh uur terug, waar ik veel meer gebruik van kan maken als ik er ook mee verwarm.
2. Afschrijving is arbitrair, maar inderdaad heb ik daar de berekening wel heel makkelijk gemaakt. Mijn filosofie is vrij simpel, in feite schrijf ik de installatie af in 10 jaar. Daarna is deze “gratis”: ik heb immers alle kasstromen bespaard die de installatie hebben betaald. Ik kan het ook in 15 jaar doen (op internet vind ik levensduren van 15-20 jaar). Met 10 jaar afschrijving hou ik na 15 jaar 4700 EUR over en sta je de eerste 10 jaar “in de min”. Als ik de installatie in 15 jaar afschrijf heb je in het eerste jaar 313 EUR winst.
3. Onderhoud is vergelijkbaar of lager dan CV onderhoud.
4. Absoluut. We hebben overal vloerverwarming.
5. Ik woon in een vrijstaande woning met een grote tuin. Ik heb al een airco staan en die hoor je in de zomer nauwelijks buiten. In de winter hoor je de warmtepomp buiten ook nauwelijks – en dan zijn we toch niet buiten.
Dankje voor de toelichting, Snor!
Een zeldzaam goed overzicht van een warmtepomp berekening. Alleen… de SCOP is afhankelijk van de buitentemperatuur. 5,2 als COP halen veel systemen in ideale omstandigheden (buitentemp graad of 7). Maar als het buiten kouder wordt zakt de COP drastisch, tot vaak rond de 1 bij -10 of -20 (afhankelijk van het type). Natuurlijk heeft niemand een glazen bol hoeveel van die koude dagen we in de toekomst in de winters gaan krijgen, en moeten we ons behelpen met statische extrapolaties. Bij ons bedrijf rekenen we met een SCOP tussen 2,82 en 3,42 (voor de verschillende types die we voeren), dus ik ben heel benieuwd naar het type dat familid aanbrengt.
Dank je. In een ander artikel (recenter) heb ik de relatie tussen temperatuur en COP ook behandeld. Een en ander is natuurlijk ook afhankelijk van de noodzaak om warmwater te maken. De COP bij tapwater is natuurlijk veel kleiner ivm. de grotere DeltaT.