Sinds Lieftallige Echtgenote en de Snor bij elkaar zijn, hebben we échte kerstbomen. En we zijn al heel wat jaren bij elkaar, feitelijk deze hele eeuw. Akkoord, we wonen pas 15 jaar samen en zijn ruim tien jaar getrouwd. Maar dat zijn toch al heel wat kerstbomen.
Vorige week hadden we overleg over de kerstboom. Althans, het gesprek kwam er op. En we hebben besloten uit te zoeken wat duurzamer is: een echte kerstboom, of een nep-kerstboom. Een nep-kerstboom gaat immers vele jaren mee, en een echte kerstboom niet. Die wordt ergens gekweekt en gekapt of uitgegraven, en vervolgens verkocht en bij ons neergezet.
Nu hoor ik menigeen denken: maar dit is toch geen vergelijking? Een echte kerstboom is veel gezelliger, ruikt lekkerder en hoort er gewoon bij. Andersom kan ik argumenteren dat een echte kerstboom veel meer werk is: de naalden vallen uit, het moet water krijgen en niet alleen gehaald worden, maar ook weer weggebracht. Bovendien zit er het nodige ongedierte in. Nu ben ik niet vies van ongedierte, maar de beestjes mogen van mij wel buiten blijven. Binnen heb ik er niets aan en hebben de beestjes geen overlevingskans.
Enfin: een nepkerstboom dus. De eisen: de lampjes moeten geïntegreerd zijn. Dit omdat onze lampjes vorig jaar al kapot zijn gegaan. Dit waren ook nog ouderwetse lampjes, dwz. geen LED, en de helft van het snoer deed het niet meer. Tevens moet de boom minimaal 200cm hoog zijn, geen nepsneeuw en geen knipperende of gekleurde lampjes.
De productie & transport van een nepkerstboom vs. echte: duurzaamheid
De nepkerstboom die wij hebben uitgezocht is van het type Black Box Jade, 215cm hoog. Deze heeft 280 lampjes en weegt volgens de specificaties 15.6kg. De boom is uitgezocht bij de Intratuin, maar de doos paste no-way in de auto en wordt dus thuisbezorgd. Ik ga er vanuit dat deze boom in China is gemaakt.
Volgens de specificaties is deze boom gemaakt van PVC, althans de naalden. De binnenkant is (ik heb het nog niet gecheckt) denk ik gemaakt van polyamide (PA6). Volgens de TU-Delft zijn plastic verpakkingen “goed” voor bijna 3.5kg CO2 per kg kunststof. Hoewel de kerstboom géén verpakking is, vind ik dit een redelijke aanname om mee verder te rekenen. Met een gewicht van 15.6kg levert dit een CO2 uitstoot op van bijna 55kg.
Nu moet deze boom ook getransporteerd worden. De doos was ongeveer 160cm breed, en 40x40cm in lengte & hoogte. Deze boom zal per schip getransporteerd worden in een 40ft-containter. Deze heeft binnenafmetingen van 12 meter lang, 2.35 breed en 2.36 hoog: 66.55m3. Er passen derhalve ongeveer 260 kerstbomen in één container. Er passen ongeveer 11.000 van deze containers op één schip: grote containerschepen bevatten tot 24.000 TEU, en een 40-voet container is 2 TEU.
Een dergelijk schip verbruikt ongeveer 300.000 liter brandstof per dag. 1 miljoen kilo CO2, grof gerekend. Ze varen met ongeveer 35km/u (20 knopen). Hier doet een schip ongeveer 30 dagen over de afstand van Shanghai tot Rotterdam. In totaal dus ongeveer 30 miljoen kg CO2, waarmee 11.000 containers vervoerd worden: 2727kg per container! In één container had ik zojuist 260 bomen gestopt, waarmee de transport uitstoot van haven-tot-haven uitkomt op ongeveer 10kg per boom. De overige transportbewegingen tel ik mee als 1kg. Zo is de kerstboom goed voor een CO2-uitstoot van 66 kg (55kg, + 10 voor transport + 1 voor het eindtransport).
Nu gaan we kijken naar de jaarlijkse bewegingen voor echte kerstbomen. Voordeeltje: deze haal ik letterlijk 1km verderop. Maar door het formaat moet deze wel op de aanhangwagen. Dit betekent 2km met aanhanger, ofwel een verbruik van ongeveer 0,5kWh (de auto rijdt immers elektrisch): 0.2kg CO2.
Als het puur op transport aankomt moet de kunstkerstboom bijgevolg 330 jaar mee gaan…De complicerende factor in deze berekening is echter het feit dat op de plek waar de kerstboom gekweekt wordt, ook een andere boom had kunnen groeien. Of zelfs de kerstboom zelf laten staan: deze neemt (over zijn levensduur) gemiddeld 20kg CO2 op per jaar. Na gemiddeld 3 jaar is er dus reeds 60kg CO2 vastgelegd: gedeeltelijk bovengronds, gedeeltelijk ondergronds. En uiteraard dient een boom ook nog als toevluchtsoord en voedsel.
Enfin: na een jaartje of 3 is een nep-kerstboom “CO2-neutraal” ten opzichte van een echte kerstboom.
De kosten: wanneer is een nepkerstboom goedkoper?
De kerstbomen die wij doorgaans kopen zijn rond de 30 EUR per stuk. Wij kopen geen dure Nordmanns, en niet bij een tuincentrum maar gewoon in het dorp bij een kweker. Lang leve het leven op het platteland. Stukken goedkoper dan stedelijk leven, wat dat betreft. Deze rekensom is dus vrij makkelijk op het oog. Maar weet je nog? De kerstverlichting was reeds kapot. De uitgekozen boom heeft 280 geïntegreerde ledjes, die bij Bol.com ongeveer 20 EUR kosten. Die trek ik dus van de aanschafprijs af: onze boom was 259 EUR, minus 20 EUR = 239 EUR.
We hoeven niet jaarlijks de boom te halen. Dit scheelt de reeds eerder gemelde 0.5kWh om deze te halen, ofwel 0.10 EUR per jaar. De totale besparing (rekenend met kosten van “nu”, zonder toekomstige indexatie) is dus 30.10 EUR per jaar. De terugverdientijd is hiermee 7,94 jaar. In het jaar 2028 (dat is immers de achtste kerst vanaf nu) is de nepkerstboom dus terugverdiend.
De vraag is nu: is het redelijk om aan te nemen dat de boom zo lang mee gaat? Ik denk van wel. LED-verlichting is nagenoeg onverwoestbaar: de levensduur ligt rond de 10.000 uur. De kerstboom staat ongeveer 30 dagen en continu branden zou dus 720 uur zijn: 14 jaar zouden ze het moeten kunnen volhouden in dit geval. En uiteraard zijn de lampjes geen 24u per dag aan…
Conclusie: een nepkerstboom is goedkoper & duurzamer
Op relatief korte termijn is een nepkerstboom reeds duurzamer dan een echte kerstboom. Op de iets langere termijn is de nepkerstboom goedkoper dan een echte kerstboom. En uiteraard hoe langer de horizon, des te “vager” dit soort berekeningen zijn.
Hier komt het bijkomende voordeel bij dat het simpelweg minder werk is om een nepboom op te zetten dan het uitzoeken en halen van een echte kerstboom, en deze daarna weer af te voeren. En natuurlijke elke dag de uitvallende naalden op te zuigen.
Heerlijk, zo’n uitgebreide doorrekening van de kosten en de duurzaamheid!
Ik heb jaren een echte boom gehad, die ik na kerst in de tuin plantte en voor kerst weer uitgroef en oppotte. Dit was geen grote boom van ruim 2 meter hoog. Hij werd wel steeds groter en was voor mij na een jaar of vijf niet meer te hanteren en bleef sindsdien op zijn plekje in de achtertuin. Door alle gebruik (misbruik?) tijdens de kerstdagen was hij onderin een beetje kaal, maar acht, dat mocht hem de kerstpret niet drukken!
Later nog weer een tweede boom op dezelfde manier een viertal jaren gebruikt.
Ook héél duurzaam en zuinig!
Aanvulling! Een kunstboom heb ik nooit gehad als je tenminste mijn babynepboompje van ca 25 cm hoog niet meerekent. Ik heb de afgelopen 15 jaar helemaal geen boom meer, afgezien van dat mini-dingetje.
Wat jammer dat je dit hebt uitgezocht, want dit is natuurlijk helemaal niet wat ik wilde horen 🙂
Ik had het eerder (via de consumentenbond?) gelezen. Toen onze neppert na 12 jaar de geest gaf (spoiler alert: ook de takken van solide nepbomen worden op enig moment kaal) hebben we onze huisdieren als excuus gebruikt om helemaal geen boom meer te hebben. Dit tot groot verdriet van mij, want ik verlang naar een Echte Boom met harslucht (en harstakken dus) en echte naalden. Het hoeft echt geen grote te zijn. Maar een echte boom is net als echte brandende kaarsen definitief afgewezen door Echtgenoot. Vermoedelijk gaan we dit jaar een aantal kerststukjes maken en een paar kopen. Met twinkellichtjes op batterijen. Dat is niet duurzaam maar wel huisdierbestendig.
Super leuk, deze blog over de kerstboom.
Het afvoeren van de bomen zou je ook nog kunnen opnemen in de berekening.(of zitten deze al in de cijfers van de universiteit van Delft) Als je de kunstkerstboom als plastic afvoert(kan dat?) of is door de lampjes, verwijderingsbijdrage van toepassing.
Daar tegenover staat natuurlijk wat je met de echte bomen doet, plant je deze ergens in het bos, dan gaat hij misschien nog wel weer CO2 opnemen!
Wij zelf hebben een kunstboom van oude steiger planken, weer heel wat anders.
Plastic laat zijn CO2 pas vrij als het verbrand wordt, feitelijk. Tot die tijd is het vastgelegde CO2. De productie is uiteraard niet 1-op-1, dus er is iets verlies. Plastics zijn in feite solide koolwaterstoffen. Zo is de formule voor PVC C2-H3-Cl. Zo lang het niet verbrand wordt liggen de 2 koolstofdeeltjes vast. Op met moment dat er hitte bijkomt zal het reageren met zuurstof (dat noemen we brand) en allerlei reacties aangaan. Overigens blijft bij PVC nog een flink deel achter als roet en komt dit alsnog niet in de atmosfeer. Dat allemaal terzijde.
De echte bomen zou je in het bos kunnen planten. Maar wie doet dit? Ik heb het zelf geprobeerd in de tuin, maar helaas is deze tijdens een vakantie in de zomer bezweken aan de droogte. Anders zou een echte boom véél milieuvriendelijker zijn.
Maar ze zijn zo lelijk! Tenzij je bereid bent een vermogen uit te geven aan een heel-echt-lijkende nepboom, krijg je zo’n raar ultrasymmetrisch gedrocht met chemisch-groene takken die veel te vol is, waardoor de ballen alleen aan de buitenkant hangen.
Een echte boom is een beetje lelijk, hapje eruit, net niet symmetrisch, ruikt uiteraard lekker aards, verhaart een beetje gedurende het feestseizoen, maar die charme! 🙂
Dat was inderdaad ook het nadeel wat wij vonden. De onze is nu relatief prima, maar nog net te symmetrisch. Misschien knip ik er nog wel wat takken uit 😉
https://youtu.be/H6hpJzK5vUo?t=48
Fake Christmas tree, fake Christmas tree,
you aren’t environmentally friendly
your pine is made of PVC
too many carcinogens for me
you might have thought “I’m saving trees!”
but carbon emissions are three
times higher than a cut down tree
so get a real one immediately
Mijn berekeningen laten anders zien. PVC is overigens wel carcinogeen, en hetzelfde materiaal waar niet alleen al je rioolbuizen van gemaakt zijn, maar ook je bankpasjes en ommanteling van de elektriciteitsbedrading. Niet een opeten en eerst uit laten dampen zoals de tvoc eisen bij auto’s gesteld zijn.
Beiden zijn natuurlijk niet erg milieuvriendelijk – maar beter kan de kerstboom door blijven groeien in de grond, dan belanden in het groenafval, jaar na jaar. Voorwaarde is wel dat de kunstboom héél véél jaren mee moet gaan!
Roflof
Koop een kunstboom bij de kringloop!
Wij hebben dit jaar een black box van 2.30m voor 17.50.
De doos past prima in de Aygo😄
Ze hadden er hier geen, helaas. En met drie kinderen in auto werd ruimte toch een dingetje.
Wat een leuk blog weer 🙂
Wij hebben ivm 5 katten en 2 honden al jaren geen kerstboom meer. Dus qua milieu en qua kosten zijn wij denk ik het beste bezig 🙂
Jeemig! Wat een reken- en uitzoekwerk! Petje af Snor! In huize Niekje nooit een boom, voornamelijk om dat de man in huis het niets vindt en ook omdat wel al jaren naar Spanje of Portugal op vakantie gaan met kerst. Helaas al twee jaar niet ivm corona, maar hopelijk volgend jaar weer wel. Maar die boom dus niet. Wél leuk om je stuk te lezen!